Ահաբեկչություն, խոսքի ազատության դեմ ոտնձգություն. հայ փորձագետները՝ ֆրանսիական պարբերականի վրա հարձակման մասին

16:58 • 08.01.15

Ֆրանսիական Charlie Hebdo երգիծական պարբերականի փարիզյան գրասենյակում տեղի ունեցած ահաբեկչության վերաբերյալ Tert.am-ի հետ զրույցում Խոսքի ազատության պաշտպանության կոմիտեի նախագահ Աշոտ Մելիքյանը, արաբագետ Հայկ Քոչարյանը և իրավապաշտպան, Հայաստանի հելսինկյան կոմիտեի նախագահ Ավետիք Իշխանյանը քննադատելով տեղի ունեցածը՝ այն որակեցին ոտնձգություն խոսքի ազատության դեմ:

 

Աշոտ Մելիքյանի գնահատմամբ՝ տեղի ունեցածն ահաբեկչություն է և ահաբեկիչների այդ քայլը վրդովմունք է առաջացնում: «Իհարկե՛, սա խոսքի ազատության դեմ ոտնձգություն է, և ո՛չ միայն խոսքի ազատության, այլ նաև՝ ժողովրդավարական արժեքների:  Շատ կարևոր է, որ Ֆրանսիայի իշխանությունները կարողանան հայտնաբերել այդ նողկալի գործողությունը կատարողներին և պատժեն»,- Tert.am-ի հետ զրույցում ասաց նա:


Ըստ Խոսքի ազատության պաշտպանության կոմիտեի նախագահի՝ եթե Մուհամմեդի ծաղրանկարներն ինչ-որ տեղ վիճելի են համարվում, ապա երբ ուղղակի որևէ անձի նկատմամբ ծաղրանկար է հրապարակվում, դա խոսքի ազատության նորմալ երևույթ է և լրագրության ժանր, դա չէր կարող գնահատվել որպես վիրավորանք:


«Ահաբեկիչները, փաստորեն, իրենց քաղաքակիրթ աշխարհից դուրս են համարում այս քայլերով: Քաղաքակիրթ աշխարհում ամենամեծ արժեքը մարդկային կյանքն է, նրանք այդ գործողությունը կատարել են ոչինչ հաշվի չառնելով: Ամբողջ լրագրողական հանրությունը և մարդկությունը պետք է դատապարտի այդ քայլը»,-ասաց Աշոտ Մելիքյանը:


Արաբագետ Հայկ Քոչարյանի համոզմամբ՝ թեև ֆրանսիական թերթի գրասենյակի վրա հարձակումը կատարվել է ԻՊ-ի ղեկավարի ծաղրանկարի հրապարակումից հետո, այդուհանդերձ, եվրոպացի մուսուլմանները փորձում են ցույց տալ, որ սա իսլամի հետ կապված չի:


«Իսլամի ծայրահեղ դրսևորումները Եվրոպայում այդքան էլ մեծ տոկոս չեն կազմում՝ եթե վերցնենք Եվրոպայում ապրող մուսուլման բնակչության թվաքանակը: Տարբեր գնահատականներով նրանք Եվրոպայի մուսուլման բնակչության 10-20% են կազմում»,- ասաց Հայկ Քոչարյանը՝ շարունակելով, թե մեդիայում շրջանառվելիս այնպես է ստացվում, թե ամեն ինչ ծայրահեղ վիճակում է, բայց, ընդհանուր առմամբ ինքն այն չի կապում միայն կրոնական գործոնի հետ:


«Սա ահաբեկչություն է: Սակայն խնդիրը մնում է բաց, քանի որ այստեղ սկզբունքային տարբերություն կա՝ տարբեր լեզուներով խոսելու և տարբեր մեթոդներ ունենալու, դրա համար հետևանքներն էլ այսպես են լինում, ժամանակ առ ժամանակ ինչ-որ բաներ պայթում են: Charlie Hebdo պարբերականում տեղի ունեցածն էլ հենց դրա դրսևորումն է, երբ կողմերը չեն կարողանում իրար հետ լեզու գտնել»,-ասաց արաբագետը:


Հայկ Քոչարյանի գնահատմամբ՝ տեղի ունեցածն ահաբեկչություն է իր դրսևորմամբ. «Թե հետևում ովքեր են կանգնած՝ քննությունը պետք է պարզի: Կարող է՝ մուսուլմաններ լինեն, կարող է՝ ծայրահեղ մուսուլմանական կառույցներ լինեն, կարող է և պարզվի, որ մուսուլմաններ չեն, որովհետև դեռ քննությունն ընթանում է: Փաստն այն է, որ ահաբեկչությունը կազմակերպված է պրոֆեսիոնալների կողմից: Իհարկե՛, առաջին կասկածը ծայրահեղ իսլամիստների վրա է, բայց չի բացառվում, որ լինեն նաև այլ խմբավորումներ»:


Արաբագետը նշեց, որ եվրոպական հասարակության համար սա ոտնձգություն է խոսքի ազատության, ազատ արտահայտման նկատմամբ:


«Ես ակնկալում եմ, որ տարբեր պարբերականներ տարբեր ակցիաներ կիրականացնեն՝ ծաղրանկարներ կհրապարակեն, կդատապարտեն և ինչ-որ միասնական ակցիա տեղի կունենա: Քանի որ ահաբեկչությունը նպատակ ունի վախեցնելու ազատ խոսքին, հակաքայլը, հավանաբար, լինելու է ակցիաների տեսքով»,- ասաց արաբագետը:


Հնարավոր զարգացումների մասին խոսելով՝ Հայկ Քոչարյանը նշեց, թե մուսուլման տարբեր կառույցները հանդես են գալու դատապարտելով տեղի ունեցածը և փորձելու են ցույց տալ, որ սա եղել է ահաբեկչություն և կրոնական երանգն և այն իրականացնողների կրոնական պատկանելությունն այստեղ կարևոր չէ:


«Հայաստանի հելսինկյան կոմիտե» ՀԿ նախագահ Ավետիք Իշխանյանը ևս անդրադառնալով ահաբեկչությանը նշեց երեք հիմնական գործոն, որոնք իրար հետ կապված են:


«Առաջինը` կրոնական ֆունդամենտալիզմն է, որից էլ բխում են մնացած երկու բաղադրիչները, որովհետև ցանկացած ֆունդամենտալիզմ` դա լինի մարքսիստական, գաղափարական, բերում է և խոսքի ազատության սահմանափակման, բռնությունների և տեռորի»,-ասաց նա:


Նա նշեց, որ սա, ըստ էության, այլ կարծիք չհանդուրժելու երևույթն է, որն արտահայտվում է նման ձևերով: «Եթե վերցնենք նույն Եվրոպան, ապա պետք է հիշենք, որ միջնադարում նույն քրիստոնեությունն է եղել անհանդուրժող և քրիստոնեական դոգմաները չընդունելու համար մարդիկ շատ տանջանքների կարող էին ենթարկվել»,- ասաց նա և նշեց, որ քրիստոնեության մեջ տեղի ունեցած բողոքական շարժումը բերեց հանդուրժողականության:


«Այսօրվա եվրոպական արժեքների, խոսքի ազատության  մասին խոսելիս, պետք է հասկանալ, որ դա նշանակում է պետությունը դարձնել աշխարհիկ, և դրա մեջ մտնում են նաև ծաղրանքը, հումորը: Իսկ այն երկրներում, որտեղ չի եղել բողոքական շարժում` ինչպես Եվրոպայում, նրանք շարունակում են խարխափել խավարի մեջ: Այդպես է նաև ուղղափառ եկեղեցին, իսլամական երկրները և, ցավոք, նաև մեր եկեղեցում»,-ասաց նա:


Բացի իրավական ճանապարհով մեղավորներին պատժելուց, Ավետիք Իշխանյանը կարծում է նաև, որ սա փորձություն է քաղաքակիրթ աշխարհի համար, որ ոչ մի դեպքում չընկրկեն ահաբեկչությունների դեմ:


Նա նշեց, որ թեև 21-րդ դարն է, սակայն  տարբեր երկրներում քաղաքակրթությունները տարբեր են:

ԼՐԱՀՈՍ

ՕՐՎԱ ԿԱՐԵՎՈՐ

Տեսանյութեր

20:33 • 19.11.24

Վաղ թե ուշ Փաշինյանը կարմիր աստղով «պիլոտկա է» հագնելու, մոտ է այդ ժամանակը․ Հայկ Մամիջանյան

18:50 • 19.11.24

ԱրարատԲանկը` «Իմ անտառ Հայաստան»-ի կողքին․ Ազնավուրի անվան անտառ է հիմնվելու (տեսանյութ)

15:03 • 19.11.24

Սուբսիդիայի տոկոսը պահպանելով հնարավորինս նվազ՝ կավելացնենք քաղաքապետարանի եկամուտները. Ավինյան

14:07 • 19.11.24

«Ո՛չ 300 դրամներին»․ «Մայր Հայաստանը» Երևանի ավագանու նիստի ժամանակ ակցիա իրականացրեց

12:49 • 19.11.24

Մինչև 7 տարեկան երեխաները տրանսպորտով կերթևեկեն անվճար, թոշակառուները՝ 30% զեղչով. փոխքաղաքապետ

15:40 • 18.11.24

«Նոմա» ռեստորանը ներկայանում է նորովի. այն կընդունի իր հյուրերին նաև ձմռան ամիսներին

12:44 • 18.11.24

Այն, որ պաշտոնանկությունների մասին դուք գիշերն եք իմացել ու գրել, դա չի նշանակում, որ այդ գործընթացները տեղի են ունեցել գիշերը. Վահագն Ալեքսանյան

12:27 • 18.11.24

Հովիկ Աղազարյանի մասով կա հարուցված կարգապահական վարույթ, որը կունենա հետևանք. Վահագն Ալեքսանյան

12:18 • 18.11.24

Սափրվելը հետևանքներ էր ունենալու. մի՛ ափսոսացեք, շատ բան չենք կորցրել. Աղվան Վարդանյանը՝ պաշտոնանկությունների մասին

12:05 • 18.11.24

Այդ պաշտոնանկությունները դիտարկում եմ նախընտրական տրամադրությունների ներքո. Տիգրան Աբրահամյան

11:55 • 18.11.24

Օպերայի տարածքի շինությունները քանդելու ենք ու ստանանք կանաչ տարածք՝ մարդկանց օգտագործման համար. քաղաքապետ

11:54 • 18.11.24

Մենք մեր պահանջներում ավելի խիստ ենք լինելու, չենք հանդուրժելու անորակ սննդի մատակարարում մեր մանկապարտեզներ. Ավինյան

17:39 • 15.11.24

Վերելակը կանչեք՝ չի գա, գալիս մեծ-մեծ խոսում եք. Կոնջորյանը՝ ընդդիմությանը

16:18 • 15.11.24

Մե՞նք ենք «Հոկտեմբերի 27»-ի շահառուն, թե Անդրանիկ Քոչարյանը, որ այդ խառը վիճակում պաշտոնյաների ցանկ էր ներկայացնում, մեկն էլ ինքն էր. Քրիստինե Վարդանյան

13:21 • 15.11.24

Սասուն Միքայելյանի որդին այնքան լավ քաղաքապետ է, որ ասում են՝ «Սևակը Հրազդանի հետ է ամուսնացել»․ Անդրանիկ Քոչարյան

12:46 • 15.11.24

Կիրանցում անասունը սահմանն անցնու՞մ է. Փաշինյանը՝ Տավուշի մարզպետին

12:16 • 15.11.24

Ո՞վ է ում ձեռք առնում, ուզում եմ հասկանամ, ես «քյասիբի ռադիո» չեմ․ Փաշինյանն՝ իրավապահներին

12:05 • 15.11.24

Ոստիկանության զորքերը կենտրոնացված են Երևանում, այնպես կանենք, որ մարզերում էլ խնդիր չլինի. Փաշինյան

11:04 • 15.11.24

Դուք ոչ միայն Փաշինյանի, այլ Զավենիչի երկրպագուն եք. Խամոյանը՝ ՀԾԿՀ նախագահի թեկնածուին

15:48 • 14.11.24

Պարոն Աղազարյան Հովիկին ոչ ոք չի դատապարտի, որովհետև կառավարությունը չի ձախողվի. Աղազարյան

13:52 • 14.11.24

Կարդացի Անկախության հռչակագիրն ու սարսափելի եզրահանգման եկա՝ ՀՀ-ն չի կարող գոյություն ունենալ. Նիկոլ Փաշինյան

13:20 • 14.11.24

Բանակը մի՛ սրբագործեք, ասում են՝ մեր զինվորի ցավը տանեմ, դուրս կգա Մադագասկար․ Փաշինյան

12:34 • 14.11.24

Այսօրվա մեր հավաքական սոցիալ-հոգեբանությունն ու սոցիալ-մտածողությունն ապապետական է․ Փաշինյան

11:50 • 14.11.24

Աղազարյա՛ն, ջանդ յուղի, քո գլխին են սարքում, ա՛յ ընկեր, դու էլ ես նախկին դաշնակցական. Արթուր Խաչատրյան

11:21 • 14.11.24

Դուք Թուրքիային ու Ադրբեջանին՝ մեր անվտանգության երաշխավոր դարձնելը փաթեթավորել եք իրական Հայաստանի ներքո, որը շատ այլանդակ տեսք ունի. Քրիստինե Վարդանյան

11:02 • 14.11.24

Դուք ձգտում եք վերադարձնել պատմական Հայաստանը, որտեղ կաք դուք, չկա պետականություն ու կա գուբերնատոր դառնալու հնարավորություն. Արթուր Հովհաննիսյանը՝ ընդդիմությանը

20:37 • 13.11.24

Աթոռը պահելու համար Փաշինյանը պատրաստ է Պուտինի նկարը կախել գլխավերևում, հարց է՝ Պուտինը կտա՞, թե ոչ․ Նաիրա Կարապետյան

17:41 • 13.11.24

Չենք բարձրացնում Ադրբեջանի սահմանադրության փոփոխության հարցը, նույնը ակնկալում ենք իրենցից․ Փաշինյան

16:26 • 13.11.24

Այսօրվա ընդդիմությունը հաջորդ ԱԺ-ում չի լինի, իշխանությունն ավելի բարձր ձայներով կընտրվի․ Ալեն Սիմոնյան

15:47 • 13.11.24

Օկուպացված տարածքների խնդիրը ռազմական ճանապարհով լուծելու խնդիր դրված չէ․ Սուրեն Պապիկյան

14:51 • 13.11.24

Երիտասարդ տարիքում, երբ լսում էի «Կիլիկիա» երգը, լացում էի, երբ մեծացա, հասկացա՝ ինչի՞ լացեմ, Կիլիկիան՝ ուր, ես՝ ուր. Հովիկ Աղազարյան

14:11 • 13.11.24

Մենք առաջարկում ենք, որ էլի վարկ վերցնենք նոր սարքավորումների, արտադրանքի գեներացման համար, հետո շնորհակալություն եք հայտնելու. Խաչատուր Սուքիասյան

12:21 • 13.11.24

«ՀՀ ԶՈՒ-երն այսօր Հնդկաստանի համար դարձել են գովազդային վահանակ». «Պարոն Մանուկյանը քաղաքական լավ ելույթ ունեցավ, մի՛ խանգարեք». քննարկում ԱԺ-ում

10:44 • 13.11.24

Չե՞ք կարծում, որ բերետավորների հոգեկան առողջությունը ստուգելու կարիք կա․ Խաչատրյանը՝ Քոչարյանին

17:43 • 12.11.24

Գերիների ամբողջական վերադարձը պետք է նախապայման լինի ցանկացած բանակցության համար․ Քրիստինե Վարդանյան

15:23 • 12.11.24

Բաքվում պահվողներին վերադարձնելու ամենապատեհ առիթը COP29-ն է, հետո վերադարձի հավանականությունը հավասարվելու է զրոյի. Արթուր Խաչատրյան

15:11 • 12.11.24

Բաքուն հայ գերիներին օգտագործում է ՀՀ-ից զիջումներ կորզելու համար. Տիգրան Աբրահամյան

12:49 • 12.11.24

Եթե ունենայիք 100 մլն դոլար, որպես պետություն, ո՞ր ոլորտներին կուղղեիք. Խաչատուր Սուքիասյանը՝ նախարարին

12:19 • 12.11.24

Փաշինյանի ներկայությամբ խախտվել է «ՀՀ օրհներգի մասին» օրենքը

11:50 • 12.11.24

20,366 մարդ գնացել է երկրից, 12,700 աշխատատեղ է կրճատվել, գուցե թողեք պատմության անիվը նորմալ գնա՞. Արթուր Խաչատրյանը՝ Վահե Հովհաննիսյանին

Տեսնել բոլորը

Ամենից շատ կարդացված նյութեր Այսօր Երեկ Շաբաթվա

Տնտեսություն

Գիտություն/տեխնիկա

Մշակույթ

Սպորտ

Իրադարձային

Մամուլի տեսություն

Քաղաքականություն

Իրավունք

Ժամանց