ՀՀ-ում 30-ից 60 տարեկան կանայք քաղցկեղի անվճար հետազոտություն անցնելու հնարավորություն ունեն

16:20 • 04.02.15
Իրադարձային

2015 թ. հունվարից մեկնարկել է  ՀՀ առողջապահության նախարարության «Հիվանդությունների կանխարգելում և վերահսկում»  եռամյա ծրագիրը, որի  նպատակն է վաղ հայտնաբերել, կանխարգելել և վերահսկել ոչ վարակիչ մի շարք հիվանդություններ, այդ թվում` արգանդի պարանոցի քաղցկեղը: Ծրագրի մանրամասների մասին Tert.am-ը զրուցեց է ՀՀ Առողջապահության նախարարության «Առողջապահական ծրագրերի իրականացման գրասենյակ» պետական հիմնարկի տնօրեն Նելսոն Զուլոյանի հետ:


-Պարո՛ն Զուլոյան, փետրվարի 4-ը Քաղցկեղի դեմ պայքարի միջազգային օրն է։ Ինչպես գիտենք, Հայաստանում մեկնարկել է սքրինինգային հետազոտությունների լայնամասշտաբ ծրագիր, որում ընդգրկված է նաև արգանդի քաղցկեղի դեմ պայքարը: Ի՞նչ է արվում այս ուղղությամբ:


- 30-ից 60 տարեկան բոլոր կանայք ծրագրի շրջանակներում հնարավորություն կունենան արգանդի պարանոցի քաղցկեղի անվճար հետազոտություն անցնել: Նրանք կարող են դիմել իրենց տեղամասային պոլիկլինիկա, կանանց կոնսուլտացիա կամ գյուղական ամբուլատորիա և անցնել «ՊԱՊ» քսուքի հետազոտություն: Ծրագիրը իրականացվում է ՀՀ կառավարության և Համաշխարհային բանկի ֆինանսական աջակցությամբ: Խոսելով դարի չարիք համարվող հիվանդության՝ քաղցկեղի մասին, կցանկանայի նշել, որ դրա դեմ պայքարի լավագույն ձևը վաղ հայտնաբերումն ու կանխարգելումն է, որը ընկած է նաև պետության կողմից իրականացվող այս մեծածավալ ծրագրի հիմքում:  Արգանդի քաղցկեղը կանանց ամենատարածված հիվանդություններից է, որը առավել հաճախ հայտնաբերվում է 35-ից 55 տարեկան կանանց շրջանում: Ոչ զարգացած երկրներում 60-80%-ի դեպքում հիվանդությունը հայտնաբերվում է զարգացման 3-րդ և 4-րդ փուլերում, երբ արդեն ցածր է բուժման արդյունավետությունը: Իրավիճակը գրեթե նույնն է մեր երկրում: Ուռուցքաբանության ազգային կենտրոնի տվյալներով արգանդի պարանոցի քաղցկեղի դեպքերի շուրջ 60%-ը գրանցվել է հիվանդության զարգացման 3-րդ և 4-րդ փուլերում:


-Հնարավո՞ր է արդյոք կրճատել քաղցկեղի այս տեսակի տարածումը։


-Ներկայումս արգանդի պարանոցի քաղցկեղի ամենացածր տարածվածությունը Ֆինլանդիայում է` 1 դեպք 100 000 կին բնակչի հաշվով: Այս նվազագույն ցուցանիշը հաջողվել է ապահովել կազմակերպված սքրինինգային հետազոտություններ իրականացնելու շնորհիվ: Ֆինլանդիայի կանխարգելման փորձն աշխարհում ամենաարդյունավետներից է: Այդ փորձը ցույց է տալիս, որ ցանկալի արդյունքների հասնելու համար անհրաժեշտ է ապահովել տարիքային այդ խմբի կանանց առնվազն 50%-ի հետազոտության անցկացում: Քաղցկեղին նախորդում են նախաքաղցկեղային փուլերը, որոնք սքրինինգների միջոցով հնարավոր է հայտնաբերել և ժամանակին բուժելով կանխել։ Փաստորեն, արգանդի պարանոցի քաղցկեղը միակ տեսակն է, որ լիովին կանխարգելելի է։ Ահա թե ինչու ենք կարևորում սքրինինգային ծրագիրը` նախատեսելով հետազոտել հանրապետության 30-ից 60 տարեկան կանանց առնվազն 50%-ին, ինչն անշուշտ, կտա իր դրական արդյունքները:


-Ինչու՞ նախկինում նման հետազոտություններ չեն իրականացվել:


- Նախկինում ևս իրականացվել են տարբեր տեսակի սքրինինգներ, բայց ոչ մեծածավալ: Դրանք ամբողջությամբ իրականացնելու համար ֆինանսական միջոցներ էին անհրաժեշտ: Այս ծրագիրը նպատակ ունի բարելավել մոր և մանկան առողջության պահպանման ծառայությունները, ինչպես նաև բարձրացնել առողջապահական ծառայությունների որակը բուժհաստատություններում: Նշեմ, որ ՀՀ առողջապահության նախարարության կողմից 2015թ-ի հունվարից արդեն իրականացվող սքրինինգային հետազոտությունները ներառում են ոչ միայն արգանդի պարանոցի քաղցկեղի, այլև սրտանոթային հիվանդությունների և շաքարային դիաբետի վաղ հայտնաբերումը:


-Ի վերջո ի՞նչ  արդյունք եք ակնկալում ծրագրից:


-Աշխարհի զարգացած երկրների փորձը ցույց է տվել, որ ճիշտ կազմակերպվող սքրինինգային հետազոտությունների շնորհիվ հնարավոր է 80%-ով նվազեցնել արգանդի պարանոցի քաղցկեղի նոր դեպքերի թիվն ու մահացությունը: Ակնկալվում է ծրագրի իրականացման երրորդ տարվա վերջին ունենալ բնակչության ընդգրկվածության բարձր ցուցանիշ սքրինինգային հետազոտություններում:


-Վերջին՝  2012թ-ի հետազոտության տվյալներով` Հայաստանում ՊԱՊ թեստ անցած կանանց թիվը շուրջ 10% է: Ձեր կարծիքով ծրագրի միջոցով ցուցանիշը կբարելավվի՞: 


-Պետք է նշել, որ սքրինինգային հետազոտությունները լիովին անվճար են: Մենք հորդորում ենք մեր սիրելի կանանց, մայրերին և քույրերին անցնել հետազոտություն` հիշեցնելով, որ դիմողները հիվանդության առաջացման նախանշանները գուցե չեն նկատում, քանի որ հատուկ կլինիկական նախանշաններ չկան: Մենք ամեն ինչ անում ենք, որպեսզի բուժհաստատությունները նույնպես շահագրգռված լինեն մարդկանց հետազոտության հարցում։ Բժիշկների աշխատանքի արդյունավետությունը բարձրացնելու նպատակով նախատեսված է նաև խրախուսական վարձատրություն՝ սահմանված շեմի նվազագույն սահմանի չափով մասնակցություն ապահովելու դեպքում։ Համոզված, որ ծրագրի արդյունավետությունը կարող է մեծ լինել, եթե այն  ստանա հանրային աջակցություն և բնակչության մասնակցության բարձր ցուցանիշ: Իսկ դրան հասնելու համար ծրագրի շրջանակներում արդեն հաջորդ ամսից կիրականացվեն հանրային իրազեկման միջոցառումներ:

ԼՐԱՀՈՍ

ՕՐՎԱ ԿԱՐԵՎՈՐ

Տեսանյութեր

12:29 • 21.11.24

Ինչո՞ւ մանկապարտեզը հոկտեմբերին չի բացվել, ստացվում է՝ սո՞ւտ եմ ասել. զգուշացնում եմ՝ մեկը չխախտի ժամկետը․ Փաշինյան

12:12 • 21.11.24

Մայթով քայլում ես, տեսնում 61 թվի «ԳԱԶ 66»-ի «ռամա» է դրված պապուց հիշատակ, տարե՛ք ձեր տուն, պատից կախեք. Նիկոլ Փաշինյան

11:05 • 21.11.24

Վահե Ղազարյանի հետ մանկությունից ընկերներ ենք, դա շատ հարցերում օգնել է, երբեմն՝ խանգարել․ Փաշինյան

21:03 • 20.11.24

Չենք սպասում 2026-ի ընտրություններին, ամեն բան անելու ենք, որ իշխանափոխությունը լինի մինչև այդ. Աննա Գրիգորյան

20:33 • 19.11.24

Վաղ թե ուշ Փաշինյանը կարմիր աստղով «պիլոտկա է» հագնելու, մոտ է այդ ժամանակը․ Հայկ Մամիջանյան

18:50 • 19.11.24

ԱրարատԲանկը` «Իմ անտառ Հայաստան»-ի կողքին․ Ազնավուրի անվան անտառ է հիմնվելու (տեսանյութ)

15:03 • 19.11.24

Սուբսիդիայի տոկոսը պահպանելով հնարավորինս նվազ՝ կավելացնենք քաղաքապետարանի եկամուտները. Ավինյան

14:07 • 19.11.24

«Ո՛չ 300 դրամներին»․ «Մայր Հայաստանը» Երևանի ավագանու նիստի ժամանակ ակցիա իրականացրեց

12:49 • 19.11.24

Մինչև 7 տարեկան երեխաները տրանսպորտով կերթևեկեն անվճար, թոշակառուները՝ 30% զեղչով. փոխքաղաքապետ

15:40 • 18.11.24

«Նոմա» ռեստորանը ներկայանում է նորովի. այն կընդունի իր հյուրերին նաև ձմռան ամիսներին

12:44 • 18.11.24

Այն, որ պաշտոնանկությունների մասին դուք գիշերն եք իմացել ու գրել, դա չի նշանակում, որ այդ գործընթացները տեղի են ունեցել գիշերը. Վահագն Ալեքսանյան

12:27 • 18.11.24

Հովիկ Աղազարյանի մասով կա հարուցված կարգապահական վարույթ, որը կունենա հետևանք. Վահագն Ալեքսանյան

12:18 • 18.11.24

Սափրվելը հետևանքներ էր ունենալու. մի՛ ափսոսացեք, շատ բան չենք կորցրել. Աղվան Վարդանյանը՝ պաշտոնանկությունների մասին

12:05 • 18.11.24

Այդ պաշտոնանկությունները դիտարկում եմ նախընտրական տրամադրությունների ներքո. Տիգրան Աբրահամյան

11:55 • 18.11.24

Օպերայի տարածքի շինությունները քանդելու ենք ու ստանանք կանաչ տարածք՝ մարդկանց օգտագործման համար. քաղաքապետ

11:54 • 18.11.24

Մենք մեր պահանջներում ավելի խիստ ենք լինելու, չենք հանդուրժելու անորակ սննդի մատակարարում մեր մանկապարտեզներ. Ավինյան

17:39 • 15.11.24

Վերելակը կանչեք՝ չի գա, գալիս մեծ-մեծ խոսում եք. Կոնջորյանը՝ ընդդիմությանը

16:18 • 15.11.24

Մե՞նք ենք «Հոկտեմբերի 27»-ի շահառուն, թե Անդրանիկ Քոչարյանը, որ այդ խառը վիճակում պաշտոնյաների ցանկ էր ներկայացնում, մեկն էլ ինքն էր. Քրիստինե Վարդանյան

13:21 • 15.11.24

Սասուն Միքայելյանի որդին այնքան լավ քաղաքապետ է, որ ասում են՝ «Սևակը Հրազդանի հետ է ամուսնացել»․ Անդրանիկ Քոչարյան

12:46 • 15.11.24

Կիրանցում անասունը սահմանն անցնու՞մ է. Փաշինյանը՝ Տավուշի մարզպետին

12:16 • 15.11.24

Ո՞վ է ում ձեռք առնում, ուզում եմ հասկանամ, ես «քյասիբի ռադիո» չեմ․ Փաշինյանն՝ իրավապահներին

12:05 • 15.11.24

Ոստիկանության զորքերը կենտրոնացված են Երևանում, այնպես կանենք, որ մարզերում էլ խնդիր չլինի. Փաշինյան

11:04 • 15.11.24

Դուք ոչ միայն Փաշինյանի, այլ Զավենիչի երկրպագուն եք. Խամոյանը՝ ՀԾԿՀ նախագահի թեկնածուին

15:48 • 14.11.24

Պարոն Աղազարյան Հովիկին ոչ ոք չի դատապարտի, որովհետև կառավարությունը չի ձախողվի. Աղազարյան

13:52 • 14.11.24

Կարդացի Անկախության հռչակագիրն ու սարսափելի եզրահանգման եկա՝ ՀՀ-ն չի կարող գոյություն ունենալ. Նիկոլ Փաշինյան

13:20 • 14.11.24

Բանակը մի՛ սրբագործեք, ասում են՝ մեր զինվորի ցավը տանեմ, դուրս կգա Մադագասկար․ Փաշինյան

12:34 • 14.11.24

Այսօրվա մեր հավաքական սոցիալ-հոգեբանությունն ու սոցիալ-մտածողությունն ապապետական է․ Փաշինյան

11:50 • 14.11.24

Աղազարյա՛ն, ջանդ յուղի, քո գլխին են սարքում, ա՛յ ընկեր, դու էլ ես նախկին դաշնակցական. Արթուր Խաչատրյան

11:21 • 14.11.24

Դուք Թուրքիային ու Ադրբեջանին՝ մեր անվտանգության երաշխավոր դարձնելը փաթեթավորել եք իրական Հայաստանի ներքո, որը շատ այլանդակ տեսք ունի. Քրիստինե Վարդանյան

11:02 • 14.11.24

Դուք ձգտում եք վերադարձնել պատմական Հայաստանը, որտեղ կաք դուք, չկա պետականություն ու կա գուբերնատոր դառնալու հնարավորություն. Արթուր Հովհաննիսյանը՝ ընդդիմությանը

20:37 • 13.11.24

Աթոռը պահելու համար Փաշինյանը պատրաստ է Պուտինի նկարը կախել գլխավերևում, հարց է՝ Պուտինը կտա՞, թե ոչ․ Նաիրա Կարապետյան

17:41 • 13.11.24

Չենք բարձրացնում Ադրբեջանի սահմանադրության փոփոխության հարցը, նույնը ակնկալում ենք իրենցից․ Փաշինյան

16:26 • 13.11.24

Այսօրվա ընդդիմությունը հաջորդ ԱԺ-ում չի լինի, իշխանությունն ավելի բարձր ձայներով կընտրվի․ Ալեն Սիմոնյան

15:47 • 13.11.24

Օկուպացված տարածքների խնդիրը ռազմական ճանապարհով լուծելու խնդիր դրված չէ․ Սուրեն Պապիկյան

14:51 • 13.11.24

Երիտասարդ տարիքում, երբ լսում էի «Կիլիկիա» երգը, լացում էի, երբ մեծացա, հասկացա՝ ինչի՞ լացեմ, Կիլիկիան՝ ուր, ես՝ ուր. Հովիկ Աղազարյան

14:11 • 13.11.24

Մենք առաջարկում ենք, որ էլի վարկ վերցնենք նոր սարքավորումների, արտադրանքի գեներացման համար, հետո շնորհակալություն եք հայտնելու. Խաչատուր Սուքիասյան

12:21 • 13.11.24

«ՀՀ ԶՈՒ-երն այսօր Հնդկաստանի համար դարձել են գովազդային վահանակ». «Պարոն Մանուկյանը քաղաքական լավ ելույթ ունեցավ, մի՛ խանգարեք». քննարկում ԱԺ-ում

10:44 • 13.11.24

Չե՞ք կարծում, որ բերետավորների հոգեկան առողջությունը ստուգելու կարիք կա․ Խաչատրյանը՝ Քոչարյանին

17:43 • 12.11.24

Գերիների ամբողջական վերադարձը պետք է նախապայման լինի ցանկացած բանակցության համար․ Քրիստինե Վարդանյան

15:23 • 12.11.24

Բաքվում պահվողներին վերադարձնելու ամենապատեհ առիթը COP29-ն է, հետո վերադարձի հավանականությունը հավասարվելու է զրոյի. Արթուր Խաչատրյան

Տեսնել բոլորը

Ամենից շատ կարդացված նյութեր Այսօր Երեկ Շաբաթվա

Տնտեսություն

Գիտություն/տեխնիկա

Մշակույթ

Սպորտ

Իրադարձային

Մամուլի տեսություն

Քաղաքականություն

Իրավունք

Ժամանց