ԵՏՄ միասնական արժույթին անցնելուց առաջ մի շարք փուլային քայլեր են անհրաժեշտ. տնտեսագետ

17:03 • 13.03.15
Տնտեսություն

Եթե ԵՏՄ միասնական արժույթին անցնելուց առաջ իրականացվեն մի շարք փուլային քայլեր, ապա այն նպաստավոր կլինի Հայաստանի համար, եթե ոչ, ապա անդամ երկրների միջև շահերի բախում կառաջանա, և Հայաստանի տնտեսության համար հնարավոր է բացասական զարգացումներ լինեն:


Սա տնտեսագիտության դոկտոր, Վերահսկիչ պալատի առաջին նախագահ Աշոտ Թավադյանի պարզաբանումն է Եվրասիական տնտեսական միության միասնական արժույթի հնարավոր անցման հարցում:


Հիշեցնենք, որ Պուտինը հանձնարարել էր ուսումնասիրել ԵՏՄ-ում արժութային միություն ստեղծելու հնարավորությունը։
 

Նա նշեց, որ նախքան անցումը անհրաժեշտ են հետևյալ միջոցառումները. «Անհրաժեշտ է վարել համաձայնեցված դրամավարկային քաղաքականություն, որը կապահովի գնաճի էական տատանումների բացակայությունը, փոխարժեքի և գնաճի փոփոխությունները պետք է համաչափ լինեն, Հայաստանը պետք է բարձրացնի փողայնացման մակարդակը և նպատակահարմար է ունենալ վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի վերաբերյալ համաձայնեցված քաղաքականություն»:


Անդրադառնալով համաձայնեցված դրամավարկային քաղաքականությանը, Աշոտ Թավադյանը նշեց, որ ԵՏՄ պայմանագրի 63-րդ հոդվածում` «Հիմնական տնտեսական ցուցանիշները, որոնք որոշում են տնտեսական կայունությունը», նշվում է, որ ԵՏՄ երկրների գնաճը 5 տոկոսային կետով չպետք է գերազանցի այն երկրի գնաճին, որտեղ ամենացածր գնաճն է արձանագրվել:


«Իհարկե, համաձայն այդ պայմանագրի, համաձայնեցված դրամավարկային քաղաքականություն պետք է վարել: Համաձայնեցված քաղաքականություն դեպքում տարադրամի փոփոխություններն էլ պետք է հնարավորինս համաչափ լինեն»,- ասաց նա։


Ըստ Աշոտ Թավադյանի Եվրասիական տնտեսական միության շրջանակներում նպատակահարմար է նաև հատուկ հիմնադրամ ստեղծել, որը եթե ԵՏՄ անդամ որևէ երկրում (անդամ մյուս երկրների համեմատ) տարադրամի փոփոխության էական շեղում լինի, փոխհատուցի սոցիալական ծախսերը:


«Փոփոխությունները ազգային տարադրամների, ԱՄՆ-դոլարի և Եվրամիության եվրոյի նկատմամբ պետք է լինեն համաչափ և համապատասխանեն այդ երկրներում գնաճին»,- ավելացրեց նա:


Փողայնացման աճի ապահովումը, ըստ Աշոտ Թավադյանի, նույնպես առաջնային խնդիր է, քանի որ Հայաստանում ու ԵՏՄ երկրներում այդ ցուցանիշը կազմում է շուրջ 40 տոկոս, Ռուսաստանում՝ 50 տոկոս, որը բավարար չէ։


Աշոտ Թավադյանն ընդգծեց, որ Հայաստանը վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի հարցում պետք է վարի համաձայնեցված քաղաքականություն: Հայաստանում վարվում է թանկ փողերի քաղաքականություն. գնաճի համեմատ բավականին բարձր է վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը: Սա չի նպաստում տնտեսական աճին:


«Համաձայնեցված դրամավարկային քաղաքականությունը իհարկե վերաբերվում է նաև տարադրամի քաղաքականությանը: Տեսեք ինչ կատարվեց, այն պատճառով, որ նավթի գները մոտ երկու անգամ էժանացան. Ռուսաստանի տարադրամային՝ երկար փողերի հոսքը դժվարացավ, և տեղի ունեցավ դոլարի որոշակի արժևորում գրեթե ամբողջ աշխարհում` ռուսական ռուբլին արժեզրկվեց 70 տոկոսով, ՀՀ դրամը արժեզրկվեց մոտ 18 տոկոսով, բայց մենք իրականում դրա համար շատ ավելի թանկ վճարեցինք: Ռուսաստանի տարադրամային պահուստները նվազեցին մոտ 17 տոկոսով, իսկ մեզ մոտ՝ շուրջ 34 տոկոսով: Մենք վնասներ ունեցանք նաև արտահանման տեսակետից, քանզի ՀՀ ապրանքների գները ռուսական ռուբլով աճեցին, դրամի նկատմամբ ռուսական ռուբլու արժևորման պատճառով: Նաև դա բացասաբար անդրադարձավ փողայնացման ցուցանիշի վրա: Ի դեպ, վերոհիշյալ երևույթները բացասաբար անդրադարձան նաև տարածաշրջանի այլ երկրների վրա»:


Նախքան միասնական արժույթին անցնելը, անհրաժեշտ է անցնել նաև ազգային տարադրամների փոխադարձ հաշվարկների, սա, իհարկե, վերաբերում է նաև գազի ներկրմանը:


Աշոտ Թավադյանը կարծում է, որ առանց սրա ԵՏՄ միասնական արժույթը հանգեցնելու է անդամ երկրների միջև շահերի բախման: Բայց կարծում է, որ միակ ելքն այն է, որ Հայաստանը շատ ակտիվ պաշտպանի իր տնտեսական շահերը:


Նա ամփոփեց, որ մինչև միասնական արժույթին անցնելը անհրաժեշտ են հետևյալ քայլերը. առաջինը` գնաճի ոչ բարձր և էապես չտարբերվող ցուցանիշի ապահովում: Երկրորդը՝ արտաքին արժույթների և հատկապես՝ դոլարի նկատմամբ մեր ներքին արժույթների փոխարժեքի փոփոխության համաձայնեցված քաղաքականություն: Երրորդը՝ փողայնացման մակարդակի բարձրացում, որը հատկապես Հայաստանում շատ ցածր է: Եվ չորրորդը՝ իրար առավելագույնս մոտ վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքներ: Առհասարակ, դրամավարկային քաղաքականությունների համահարթեցում: Այս խնդիրների լուծումից հետո միայն կարելի է խոսել միասնական տարադրամի մասին:

ԼՐԱՀՈՍ

ՕՐՎԱ ԿԱՐԵՎՈՐ

Տեսանյութեր

15:12 • 26.11.24

Ռիսկայնությունը մեծ է, որ վարկային այս գումարները ծախսվելու են բյուջեի ընթացիկ ծախսերը փակելու համար․Հրայր Թովմասյան

14:35 • 26.11.24

Դուք սայլը ձիուց առաջ եք դրել․ համաձայնագրով 9 մլն 270,000 եվրո վերցրել եք և ասում եք՝ հետո օրենքը կընդունենք, կծախսենք, գուցե նույն տրամաբանությամբ էլ բանակցվել է. Հրայր Թովմասյան

20:38 • 25.11.24

Իշխանությունն ապամոնտաժում է 3-րդ հանրապետությունը, 4-րդը կարող է կոչվել «Արևմտյան Ադրբեջան» կամ հայ-ադրբեջանական. Արման Աբովյան

11:14 • 25.11.24

Կենսաթոշակային ֆոնդի ծավալը հասել է 1 տրիլիոնի, մասնակիցները 525,000-ից ավելին են․ ԿԲ փոխնախագահ

23:54 • 22.11.24

Երևանը կհրաժարվի Բաքվի դեմ հայցերից, եթե կնքվի խաղաղության պայմանագիրը. Փաշինյան

23:52 • 22.11.24

Մանդատները դնելու խնդրանքով դիմել եմ Զեյնալյանին և Աղազարյանին, հուսով եմ Աղազարյանը ևս անարձագանք չի թողնի․ Փաշինյան

23:50 • 22.11.24

SMS` գրավոր տեքստով եմ խնդրել հրաժարական տալ պաշտոնյաներին, բայց ոչ ուշ երեկոյան. Փաշինյան

23:10 • 22.11.24

Կադրային վերջին փոփոխությունները ոչ թե կոնֆլիկտային են, այլ աշխատանքային են․ Փաշինյան

21:16 • 22.11.24

Փաշինյանը հող է նախապատրաստում իշխանությունը Աննա Հակոբյանին փոխանցելու համար, եթե դրսից ճնշումներ լինեն․ Հայկ Նահապետյան

12:29 • 21.11.24

Ինչո՞ւ մանկապարտեզը հոկտեմբերին չի բացվել, ստացվում է՝ սո՞ւտ եմ ասել. զգուշացնում եմ՝ մեկը չխախտի ժամկետը․ Փաշինյան

12:12 • 21.11.24

Մայթով քայլում ես, տեսնում 61 թվի «ԳԱԶ 66»-ի «ռամա» է դրված պապուց հիշատակ, տարե՛ք ձեր տուն, պատից կախեք. Նիկոլ Փաշինյան

11:05 • 21.11.24

Վահե Ղազարյանի հետ մանկությունից ընկերներ ենք, դա շատ հարցերում օգնել է, երբեմն՝ խանգարել․ Փաշինյան

21:03 • 20.11.24

Չենք սպասում 2026-ի ընտրություններին, ամեն բան անելու ենք, որ իշխանափոխությունը լինի մինչև այդ. Աննա Գրիգորյան

20:33 • 19.11.24

Վաղ թե ուշ Փաշինյանը կարմիր աստղով «պիլոտկա է» հագնելու, մոտ է այդ ժամանակը․ Հայկ Մամիջանյան

18:50 • 19.11.24

ԱրարատԲանկը` «Իմ անտառ Հայաստան»-ի կողքին․ Ազնավուրի անվան անտառ է հիմնվելու (տեսանյութ)

15:03 • 19.11.24

Սուբսիդիայի տոկոսը պահպանելով հնարավորինս նվազ՝ կավելացնենք քաղաքապետարանի եկամուտները. Ավինյան

14:07 • 19.11.24

«Ո՛չ 300 դրամներին»․ «Մայր Հայաստանը» Երևանի ավագանու նիստի ժամանակ ակցիա իրականացրեց

12:49 • 19.11.24

Մինչև 7 տարեկան երեխաները տրանսպորտով կերթևեկեն անվճար, թոշակառուները՝ 30% զեղչով. փոխքաղաքապետ

15:40 • 18.11.24

«Նոմա» ռեստորանը ներկայանում է նորովի. այն կընդունի իր հյուրերին նաև ձմռան ամիսներին

12:44 • 18.11.24

Այն, որ պաշտոնանկությունների մասին դուք գիշերն եք իմացել ու գրել, դա չի նշանակում, որ այդ գործընթացները տեղի են ունեցել գիշերը. Վահագն Ալեքսանյան

12:27 • 18.11.24

Հովիկ Աղազարյանի մասով կա հարուցված կարգապահական վարույթ, որը կունենա հետևանք. Վահագն Ալեքսանյան

12:18 • 18.11.24

Սափրվելը հետևանքներ էր ունենալու. մի՛ ափսոսացեք, շատ բան չենք կորցրել. Աղվան Վարդանյանը՝ պաշտոնանկությունների մասին

12:05 • 18.11.24

Այդ պաշտոնանկությունները դիտարկում եմ նախընտրական տրամադրությունների ներքո. Տիգրան Աբրահամյան

11:55 • 18.11.24

Օպերայի տարածքի շինությունները քանդելու ենք ու ստանանք կանաչ տարածք՝ մարդկանց օգտագործման համար. քաղաքապետ

11:54 • 18.11.24

Մենք մեր պահանջներում ավելի խիստ ենք լինելու, չենք հանդուրժելու անորակ սննդի մատակարարում մեր մանկապարտեզներ. Ավինյան

17:39 • 15.11.24

Վերելակը կանչեք՝ չի գա, գալիս մեծ-մեծ խոսում եք. Կոնջորյանը՝ ընդդիմությանը

16:18 • 15.11.24

Մե՞նք ենք «Հոկտեմբերի 27»-ի շահառուն, թե Անդրանիկ Քոչարյանը, որ այդ խառը վիճակում պաշտոնյաների ցանկ էր ներկայացնում, մեկն էլ ինքն էր. Քրիստինե Վարդանյան

13:21 • 15.11.24

Սասուն Միքայելյանի որդին այնքան լավ քաղաքապետ է, որ ասում են՝ «Սևակը Հրազդանի հետ է ամուսնացել»․ Անդրանիկ Քոչարյան

12:46 • 15.11.24

Կիրանցում անասունը սահմանն անցնու՞մ է. Փաշինյանը՝ Տավուշի մարզպետին

12:16 • 15.11.24

Ո՞վ է ում ձեռք առնում, ուզում եմ հասկանամ, ես «քյասիբի ռադիո» չեմ․ Փաշինյանն՝ իրավապահներին

12:05 • 15.11.24

Ոստիկանության զորքերը կենտրոնացված են Երևանում, այնպես կանենք, որ մարզերում էլ խնդիր չլինի. Փաշինյան

11:04 • 15.11.24

Դուք ոչ միայն Փաշինյանի, այլ Զավենիչի երկրպագուն եք. Խամոյանը՝ ՀԾԿՀ նախագահի թեկնածուին

15:48 • 14.11.24

Պարոն Աղազարյան Հովիկին ոչ ոք չի դատապարտի, որովհետև կառավարությունը չի ձախողվի. Աղազարյան

13:52 • 14.11.24

Կարդացի Անկախության հռչակագիրն ու սարսափելի եզրահանգման եկա՝ ՀՀ-ն չի կարող գոյություն ունենալ. Նիկոլ Փաշինյան

13:20 • 14.11.24

Բանակը մի՛ սրբագործեք, ասում են՝ մեր զինվորի ցավը տանեմ, դուրս կգա Մադագասկար․ Փաշինյան

12:34 • 14.11.24

Այսօրվա մեր հավաքական սոցիալ-հոգեբանությունն ու սոցիալ-մտածողությունն ապապետական է․ Փաշինյան

11:50 • 14.11.24

Աղազարյա՛ն, ջանդ յուղի, քո գլխին են սարքում, ա՛յ ընկեր, դու էլ ես նախկին դաշնակցական. Արթուր Խաչատրյան

11:21 • 14.11.24

Դուք Թուրքիային ու Ադրբեջանին՝ մեր անվտանգության երաշխավոր դարձնելը փաթեթավորել եք իրական Հայաստանի ներքո, որը շատ այլանդակ տեսք ունի. Քրիստինե Վարդանյան

11:02 • 14.11.24

Դուք ձգտում եք վերադարձնել պատմական Հայաստանը, որտեղ կաք դուք, չկա պետականություն ու կա գուբերնատոր դառնալու հնարավորություն. Արթուր Հովհաննիսյանը՝ ընդդիմությանը

20:37 • 13.11.24

Աթոռը պահելու համար Փաշինյանը պատրաստ է Պուտինի նկարը կախել գլխավերևում, հարց է՝ Պուտինը կտա՞, թե ոչ․ Նաիրա Կարապետյան

Տեսնել բոլորը

Ամենից շատ կարդացված նյութեր Այսօր Երեկ Շաբաթվա

Տնտեսություն

Գիտություն/տեխնիկա

Մշակույթ

Սպորտ

Իրադարձային

Մամուլի տեսություն

Քաղաքականություն

Իրավունք

Ժամանց