Հայաստանյան հասարակությունը մեր պետությունից իր զարգացմամբ առաջ է անցել. սոցիոլոգը հասարակական խմորումների մասին

15:23 • 29.07.16

Վերջին տասը օրերի ընթացքում Հայաստանում սկիզբ առած հասարակական թերարտադրությունների, լարումների, դրանց պատճառների և հնարավոր հետևանքների մասին Tert.am-ը զրուցել է ԵՊՀ Սոցիոլոգիայի ֆակուլտետի Կիրառական սոցիոլոգիայի ամբիոն վարիչ Արթուր Աթանեսյանի հետ:

Ըստ նրա՝ հայաստանյան հասարակությունը մեր պետությունից իր զարգացմամբ առաջ է անցել, ինչը պայմանավորված է քաղաքացիների համար գլոբալ տեղեկատվության, զբոսաշրջության, միջազգային կրթության և այլ ժամանակակից բարիքների մատչելիությամբ:

«Հայաստանյան հասարակությունն անհամեմատ ավելի ազատ է դարձել, քան եղել է իր գոյության բոլոր նախկին փուլերում: Մյուս կողմից, պետության կառավարման համակարգը դեռևս կաշկանդված է «պահպանողականությամբ». առաջնորդվում է Խորհրդային միությունից ժառանգված` միակուսակցականի ձգտող մշակույթով, ինչպես նաև մեր ազգային մտածողության մեջ առկա կլանային գործելակերպով»,- ասաց Արթուր Աթանեսյանը:

Ըստ նրա՝ Հայաստանի կառավարման վրա իր բացասական ազդեցությունն են թողնում նաև հարևանների կառավարման ձևերը, որոնցում գերակշռում են ամբողջատիրության և ինքնակալության մոտեցումներ:

«Մեզ առավել քաջ հայտնի թուրքական, ռուսական, իրանական, ադրբեջանական քաղաքական մշակույթները, անգամ մեր կողմից քննադատվելով, ցավոք, դարձել են մեզ համար ուղղորդող չափորոշիչներ, որոնց հետ ենք մեզ համեմատում՝ ցույց տալու մեր առավելությունները, կամ ավելի շուտ՝ ոչ այդքան վատ լինելը»,- նշեց Արթուր Աթանեսյանը:

Նա նկատեց, որ որպես հետևանք, առաջ է գալիս և հետագայում ավելի է սրվելու հասարակության մեջ քաղաքացիական իրավունքների աճող գիտակցումը և պետության կառավարման պահպանողականությունը: Արթուր Աթանեսյանի դիտարկմամբ՝ այդպես ավելի ու ավելի թույլ են հնչում պետության կառավարման անարդյունավետությունն արդարացնող այնպիսի փաստարկներ, ինչպիսիք են «ռեսուրսների սակավությունը», «դարեր շարունակ պետականություն չունենալը», «փոքր երկիր», «անցումային փուլում լինելը». «Այլ պետությունների, այդ թվում մեզանում շատ տարածված` Իսրայելի արդյունավետ փորձի դիտարկմամբ քաղաքացիներն այդ փաստարկներում տեսնում են մանիպուլյատիվ խորամանկություններ»:

Արթուր Աթանեսյանի բնորոշմամբ՝ հայաստանյան հասարակության զարգացվածության և պետության կառավարման` արևելյան բնույթի պահպանողականության միջև հակասությունն է՛լ ավելի կարող է սրվել, եթե մերօրյա իրադարձություններն ու զանգվածային բողոքները չօգտագործվեն որպես առիթ` սկսելու մշտական երկխոսություն հասարակության ակտիվ շերտերի և հասարակությունից մասամբ օտարված պետական կառավարման մարմինների միջև:

«Իրականում նման երկխոսությունը պետական արդյունավետ կառավարման անհրաժեշտություններից է, և մեր՝ «փոքր երկիր լինելը», որ ներկայացվել է որպես թերություն, իրականում առավելություն է դառնում»,- նկատեց նա:

Հարցին, թե հասարակական լարումները, քաղաքացիների և ուժային կառույցների ագրեսիվ դրսևորումներն ինչի կբերեն, Արթուր Աթանեսյանը պատասխանեց. «Ստեղծված իրավիճակը երկրի կառավարման համակարգում և գործընթացում առկա թերացումների հետևանք է, և լավ է, որ այդ թերությունները բացահայտվում են սեփական քաղաքացիների, և ոչ թե հակառակորդի ջանքերով: Մեր պետության անվտանգության և զարգացման հեռանկարի առումով անհրաժեշտ է իշխանությունների կողմից օրինակելի վարքի ցուցադրում, արմատավորված հիմնահարցերի լուծման համար առկա հնարավորությունների հավաքագրում և նպատակային կիրառում: Հայաստանում գրեթե բացակայում է հաշվետվողականության համակարգն ու մշակույթը, առանց որի հնարավոր չէ երաշխավորել քաղաքական համակարգի արդյունավետությունը»:

Արթուր Աթանեսյանը մատնանշեց, որ ամեն անգամ, երբ մեղադրում ենք «ներքևներին» օրենքի խախտման, անբարոյականության, լպիրշության, իսկ այժմ` «ահաբեկչության» մեջ, պետք է հիշել, որ «ներքևներն» առաջնորդվում են այն խաղի կանոններով, որոնք ձևակերպում են «վերևները»:

«Երբ տաքսիի վարորդը անձրևային եղանակին ինքնակամ որոշում է կամայական «կրակել» վճարի չափը և փաստի առաջ է կանգնեցնում քաղաքացուն, նա առաջնորդվում է ընդհանուր սկզբունքով՝ արա այնպես, ինչպես ընդունված է: Եթե «վերևում» այդպես են անում, ես ինչո՞ւ չանեմ»,- նկատեց նա:

Ըստ Արթուր Աթանեսյանի՝ իրավիճակը փոխելու համար կամ պետք է փոխել պետության կառավարման հիմքում ընկած մոտեցումներն ու մեզանում արմատավորված քաղաքական մշակույթը, կա՛մ էլ արհեստականորեն կանգնեցնել հասարակության ինքնազարգացման, ազատական արժեքներով առաջնորդվելու, ռացիոնալ մոտեցումներ կիրառելու և պահանջատիրության միտումները. «Ինչը միանշանակորեն բացասաբար կանդրադառնա մեր ազգային կարողությունների վրա բոլոր այլ հարցերում»:

 

 

 

 

ԼՐԱՀՈՍ

ՕՐՎԱ ԿԱՐԵՎՈՐ

Տեսանյութեր

23:54 • 22.11.24

Երևանը կհրաժարվի Բաքվի դեմ հայցերից, եթե կնքվի խաղաղության պայմանագիրը. Փաշինյան

23:52 • 22.11.24

Մանդատները դնելու խնդրանքով դիմել եմ Զեյնալյանին և Աղազարյանին, հուսով եմ Աղազարյանը ևս անարձագանք չի թողնի․ Փաշինյան

23:50 • 22.11.24

SMS` գրավոր տեքստով եմ խնդրել հրաժարական տալ պաշտոնյաներին, բայց ոչ ուշ երեկոյան. Փաշինյան

23:10 • 22.11.24

Կադրային վերջին փոփոխությունները ոչ թե կոնֆլիկտային են, այլ աշխատանքային են․ Փաշինյան

21:16 • 22.11.24

Փաշինյանը հող է նախապատրաստում իշխանությունը Աննա Հակոբյանին փոխանցելու համար, եթե դրսից ճնշումներ լինեն․ Հայկ Նահապետյան

12:29 • 21.11.24

Ինչո՞ւ մանկապարտեզը հոկտեմբերին չի բացվել, ստացվում է՝ սո՞ւտ եմ ասել. զգուշացնում եմ՝ մեկը չխախտի ժամկետը․ Փաշինյան

12:12 • 21.11.24

Մայթով քայլում ես, տեսնում 61 թվի «ԳԱԶ 66»-ի «ռամա» է դրված պապուց հիշատակ, տարե՛ք ձեր տուն, պատից կախեք. Նիկոլ Փաշինյան

11:05 • 21.11.24

Վահե Ղազարյանի հետ մանկությունից ընկերներ ենք, դա շատ հարցերում օգնել է, երբեմն՝ խանգարել․ Փաշինյան

21:03 • 20.11.24

Չենք սպասում 2026-ի ընտրություններին, ամեն բան անելու ենք, որ իշխանափոխությունը լինի մինչև այդ. Աննա Գրիգորյան

20:33 • 19.11.24

Վաղ թե ուշ Փաշինյանը կարմիր աստղով «պիլոտկա է» հագնելու, մոտ է այդ ժամանակը․ Հայկ Մամիջանյան

18:50 • 19.11.24

ԱրարատԲանկը` «Իմ անտառ Հայաստան»-ի կողքին․ Ազնավուրի անվան անտառ է հիմնվելու (տեսանյութ)

15:03 • 19.11.24

Սուբսիդիայի տոկոսը պահպանելով հնարավորինս նվազ՝ կավելացնենք քաղաքապետարանի եկամուտները. Ավինյան

14:07 • 19.11.24

«Ո՛չ 300 դրամներին»․ «Մայր Հայաստանը» Երևանի ավագանու նիստի ժամանակ ակցիա իրականացրեց

12:49 • 19.11.24

Մինչև 7 տարեկան երեխաները տրանսպորտով կերթևեկեն անվճար, թոշակառուները՝ 30% զեղչով. փոխքաղաքապետ

15:40 • 18.11.24

«Նոմա» ռեստորանը ներկայանում է նորովի. այն կընդունի իր հյուրերին նաև ձմռան ամիսներին

12:44 • 18.11.24

Այն, որ պաշտոնանկությունների մասին դուք գիշերն եք իմացել ու գրել, դա չի նշանակում, որ այդ գործընթացները տեղի են ունեցել գիշերը. Վահագն Ալեքսանյան

12:27 • 18.11.24

Հովիկ Աղազարյանի մասով կա հարուցված կարգապահական վարույթ, որը կունենա հետևանք. Վահագն Ալեքսանյան

12:18 • 18.11.24

Սափրվելը հետևանքներ էր ունենալու. մի՛ ափսոսացեք, շատ բան չենք կորցրել. Աղվան Վարդանյանը՝ պաշտոնանկությունների մասին

12:05 • 18.11.24

Այդ պաշտոնանկությունները դիտարկում եմ նախընտրական տրամադրությունների ներքո. Տիգրան Աբրահամյան

11:55 • 18.11.24

Օպերայի տարածքի շինությունները քանդելու ենք ու ստանանք կանաչ տարածք՝ մարդկանց օգտագործման համար. քաղաքապետ

11:54 • 18.11.24

Մենք մեր պահանջներում ավելի խիստ ենք լինելու, չենք հանդուրժելու անորակ սննդի մատակարարում մեր մանկապարտեզներ. Ավինյան

17:39 • 15.11.24

Վերելակը կանչեք՝ չի գա, գալիս մեծ-մեծ խոսում եք. Կոնջորյանը՝ ընդդիմությանը

16:18 • 15.11.24

Մե՞նք ենք «Հոկտեմբերի 27»-ի շահառուն, թե Անդրանիկ Քոչարյանը, որ այդ խառը վիճակում պաշտոնյաների ցանկ էր ներկայացնում, մեկն էլ ինքն էր. Քրիստինե Վարդանյան

13:21 • 15.11.24

Սասուն Միքայելյանի որդին այնքան լավ քաղաքապետ է, որ ասում են՝ «Սևակը Հրազդանի հետ է ամուսնացել»․ Անդրանիկ Քոչարյան

12:46 • 15.11.24

Կիրանցում անասունը սահմանն անցնու՞մ է. Փաշինյանը՝ Տավուշի մարզպետին

12:16 • 15.11.24

Ո՞վ է ում ձեռք առնում, ուզում եմ հասկանամ, ես «քյասիբի ռադիո» չեմ․ Փաշինյանն՝ իրավապահներին

12:05 • 15.11.24

Ոստիկանության զորքերը կենտրոնացված են Երևանում, այնպես կանենք, որ մարզերում էլ խնդիր չլինի. Փաշինյան

11:04 • 15.11.24

Դուք ոչ միայն Փաշինյանի, այլ Զավենիչի երկրպագուն եք. Խամոյանը՝ ՀԾԿՀ նախագահի թեկնածուին

15:48 • 14.11.24

Պարոն Աղազարյան Հովիկին ոչ ոք չի դատապարտի, որովհետև կառավարությունը չի ձախողվի. Աղազարյան

13:52 • 14.11.24

Կարդացի Անկախության հռչակագիրն ու սարսափելի եզրահանգման եկա՝ ՀՀ-ն չի կարող գոյություն ունենալ. Նիկոլ Փաշինյան

13:20 • 14.11.24

Բանակը մի՛ սրբագործեք, ասում են՝ մեր զինվորի ցավը տանեմ, դուրս կգա Մադագասկար․ Փաշինյան

12:34 • 14.11.24

Այսօրվա մեր հավաքական սոցիալ-հոգեբանությունն ու սոցիալ-մտածողությունն ապապետական է․ Փաշինյան

11:50 • 14.11.24

Աղազարյա՛ն, ջանդ յուղի, քո գլխին են սարքում, ա՛յ ընկեր, դու էլ ես նախկին դաշնակցական. Արթուր Խաչատրյան

11:21 • 14.11.24

Դուք Թուրքիային ու Ադրբեջանին՝ մեր անվտանգության երաշխավոր դարձնելը փաթեթավորել եք իրական Հայաստանի ներքո, որը շատ այլանդակ տեսք ունի. Քրիստինե Վարդանյան

11:02 • 14.11.24

Դուք ձգտում եք վերադարձնել պատմական Հայաստանը, որտեղ կաք դուք, չկա պետականություն ու կա գուբերնատոր դառնալու հնարավորություն. Արթուր Հովհաննիսյանը՝ ընդդիմությանը

20:37 • 13.11.24

Աթոռը պահելու համար Փաշինյանը պատրաստ է Պուտինի նկարը կախել գլխավերևում, հարց է՝ Պուտինը կտա՞, թե ոչ․ Նաիրա Կարապետյան

17:41 • 13.11.24

Չենք բարձրացնում Ադրբեջանի սահմանադրության փոփոխության հարցը, նույնը ակնկալում ենք իրենցից․ Փաշինյան

16:26 • 13.11.24

Այսօրվա ընդդիմությունը հաջորդ ԱԺ-ում չի լինի, իշխանությունն ավելի բարձր ձայներով կընտրվի․ Ալեն Սիմոնյան

15:47 • 13.11.24

Օկուպացված տարածքների խնդիրը ռազմական ճանապարհով լուծելու խնդիր դրված չէ․ Սուրեն Պապիկյան

14:51 • 13.11.24

Երիտասարդ տարիքում, երբ լսում էի «Կիլիկիա» երգը, լացում էի, երբ մեծացա, հասկացա՝ ինչի՞ լացեմ, Կիլիկիան՝ ուր, ես՝ ուր. Հովիկ Աղազարյան

Տեսնել բոլորը

Ամենից շատ կարդացված նյութեր Այսօր Երեկ Շաբաթվա

Տնտեսություն

Գիտություն/տեխնիկա

Մշակույթ

Սպորտ

Իրադարձային

Մամուլի տեսություն

Քաղաքականություն

Իրավունք

Ժամանց