Ասել, որ պետք չէ հեղափոխական ալիքի վրա անցկացնել ԱԺ արտահերթ ընտրություններ, նույնն է, թե Փաշինյանին ասեն՝ քո հաղթանակը մեզ նվիրի՛ր.  Խ. Քոքոբելյան (տեսանյութ)

Պետք չէ վախենալ քաղաքական էյֆորիայից և չպետք է վարչապետից պահանջել, որ ԱԺ արտահերթ ընտրությունները մյուս քաղաքական ուժերին մրցակցային պայմաններ ապահովելու համար ուշ անցկացնի: Դա նույնը կլինի՝ ասել, «թե քո հաղթանակը մեզ նվիրի՛ր», –  Tert.am-ի հետ զրույցում հայտարարեց  «Ազատ դեմոկրատներ» կուսակցության նախագահ Խաչատուր Քոքոբելյանը՝ օրվա հրամայական գնահատելով Ազգային ժողովի լուծարումը և նոր արտահերթ ընտրությունների անցկացումը:

«Որովհետև այսօր ՀՀ քաղաքական դաշտում և, առհասարակ, իրավահասարակական հարաբերությունների առումով, միարժեքորեն կարելի է ասել, որ այս խորհրդարանը չի արտացոլում Հայաստանում առկա իրական պատկերը և հասարակական տրամադրությունը։ Մենք ի սկզբանե ասել ենք, և սա կարծես թե բոլորն են նշել, որ կեղծված ընտրությունների արդյունքում ձևավորված Ազգային ժողովով, որպես երկրի կայուն զարգացման հիմք ու հենակետ, չես կարող առաջ գնալ: Բոլորին հայտնի է՝ ինչ տեղի ունեցավ ապրիլից այս կողմ, և այսօր նոր իրավիճակ է,  և ԱԺ արտահերթ ընտրություններով է, որ Հայաստանում կստեղծվի քաղաքական հստակություն և կայունություն, որը ՀՀ զարգացման ապահովման հնարավորություն կտա, նաև՝ անհրաժեշտ գործիքներ ապահովելու առումով»,- նշեց Խաչատուր Քոքոբելյանը:



Նրա դիտարկմամբ՝ Հայաստանն այլևս խորհրդարանական երկիր է,  որտեղ կարևոր և էական դերակատար պետք է լինի Ազգային ժողովը, մինչդեռ ԱԺ-ն որպես ինստիտուտ այսօր խեղված և աղճատված վիճակում է․ «Նաև իր հեղինակության առումով՝  հասարակության ընկալման մեջ, և այս ամենն ուղղակի և անուղղակի անդրադառնում է նաև իրավաքաղաքական հարաբերությունների, այդ թվում՝ միջազգային կառույցների կողմից Հայաստանի քաղաքական համակարգի ընկալման առումով: Եվ պատահական չէ, որ քաղաքական տարբեր ամբիոններում, նաև միջազգային՝ ՄԱԿ-ից սկսված, հնչեցվում է արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններ անցկացնելու անհրաժեշտությունը»,-հավելեց  ԱԴ նախագահը: 

Նա նաև լիովին համամիտ է  վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի այն գնահատականի հետ, որ խորհրդարանական ընտրությունները պետք չէ «ափալ-թափալ» անցկացնել, ընդհակառակը՝ պետք է ապահովել դրա համար անհրաժեշտ նախապայմանները, այդ թվում՝ առաջնահերթ նոր   Ընտրական օրենսգրքի ընդունումը՝ Խաչատուր Քոքոբելյանի ձևակերպմամբ՝ «նախկին խայտառակ, հորինված ու կիսագրագետ մոտեցումներով լեցուն  Ընտրական օրենսգրքի փոխարեն»:

Այս առնչությամբ նա ավելացրեց, որ իրականում Հայաստանը հնարավորություն է ստացել, որ իր քաղաքացին  հնարավորություն ունենա առանց ավելորդ փողային շարժերի ու տարբեր ռեսուրսներից ճնշումների  գնալ ընտրությունների:

«Իհարկե, շատերը վախենում են թե այսօր մի քիչ էյֆորիկ շրջան է, բայց դրանից վախենալու կարիք չկա, դա էլ հասարակական պրոցես է, և հատկապես Երևանի ընտրությունների հետ կապված՝ այն չի կարող միարժեքորեն դիտարկվել, քանի որ անկախ ամեն ինչից՝ ժողովուրդը միարժեք պատասխան տվեց, որ կողմ է արտահերթ ընտրությունների անցկացմանը: Եվ մեր քաղաքացին  հստակ դիրքորոշում ցույց տվեց, որ դեմ է նախկինների վերադարձին և կողմ է արտահերթ ընտրությունների անցկացմանը: Դրանից չպետք  է վախենալ, դիալեկտիկան մնում է դիալեկտիկա, զարգացումը չես կարող կասեցնել, եթե անգամ դրան չես հարմարվել: Եվ այն քաղաքական գործիչներն ու ուժերը, որոնք վախենում են զարգացումից, կարճ ժամանակ հետո ստիպված են լինելու հաշտվել նոր իրողության հետ»,- ավելացնում է Խաչատուր Քոքոբելյանը: 

Անդրադառնալով հարցին, թե որը կլինի ԱԺ ընտրությունների անցկացման   ամենառացիոնալ ժամկետը, Քոքոբելյանը նշեց, որ այն չի կարող ուշ լինել, քան 2019 –ի  ապրիլ-մայիս ամիսները՝ նկատելով, թե վստահ է, որ սա գիտակցում են նաև ՔՊ-ում: 

«Ինչո՞ւ, որովհետև դա արդեն սահմանադրական խնդիր է, որից հետո արդեն երկրում այլ տրամաբանություն կարող է զարգանալ»,- հավելեց նա:

Բնականաբար, հասցնելու դեպքում, ԱԺ արտահերթ ընտրությունները կանցկացվեն  դեկտեմբերի սկզբին, եթե ոչ, հաշվի առնելով, որ հունվարը տոնական ամիս է, ապա Խ. Քոքոբելյանը ամենատրամաբանական ժամկետը համարում է փետրվար-ապրիլ ժամանակահատվածը:

Ի՞նչ պետք է անի Նիկոլ Փաշինյանը, որպեսզի «Հանրապետական» խմբակցությունը, որը քաղաքագետների գնահատմամբ արդեն իսկ տեխնիկական մեծամասնություն է, համաձայնի ԱԺ արտահերթ ընտրությունների՝ սահմանադրական հանրաքվեի կամ ԱԺ լուծարման միջոցով:  

Խաչատուր Քոքոբելյանի գնահատմամբ՝ ՀՀԿ –ն արդեն իսկ անգամ տեխնիկական մեծամասնություն չունի:

«ՀՀԿ» խմբակցությունից դուրս եկողներ եղան, բիզնես սեկտորից, նաև տարբեր մարդիկ, ովքեր ՀՀԿ-ն այլևս չեն ներկայացնում, և այսօր  ԱԺ-ում նման տեխնիկական մեծամասնություն չկա: Ես այն կարծիքն եմ, որ ԱԺ-ի  լուծարման համար պետք է հասնել պայմանավորվածությունների այնպիսի մակարդակի, որ ո՛չ վարչապետը միտինգներ անելու անհրաժեշտություն ունենա, ո՛չ որևիցե սահմանադրական նորմ խախտելու անհրաժեշտություն լինի և ո՛չ էլ առաջանա անհրաժեշտություն՝ գնալ  ծայրահեղ ճանապարհներով: Կարծում եմ՝ հանրաքվեի տարբերակն էլ լավագույնը չէ»,- հավելում է Խ. Քոքոբելյանը:

Նա տեսնում է սրան հասնելու առնվազն 3 գործիք, որոնից ամենաճիշտը, երկրի զարգացման պրոցեսներին չխոչընդոտելու տեսանկյունից, համարում է  քաղաքական ուժերի միջև  պայմանավորվածությունների  ձեռքբերումը։  

Արդյո՞ք քաղաքական պայմանավորվածությունները քաղաքական  կատեգորիա են. այս հարցին ի պատասխան՝ ԱԴ նախագահն ասաց, որ տեսնում է ճիշտ առաջարկների, մոտեցումների ու մյուս կողմերի ըմբռնման դեպքում ԱԺ լուծարման շուրջ քաղաքական  կոնսենսուսի հասնելու հնարավորություն, ապա ավելացրեց. «Այն, որ ասում եք՝ արդյո՞ք քաղաքական կատեգորիա է, գուցե հենց դա է պատճառը, որ Հայաստանում այս վիճակն է: Քաղաքական պայմանավորվածությունն, այո, քաղաքական կատեգորիա է, որի տակ ստորագրություն դնողները պետք է քաղաքական պարկեշտություն ունեցող և հասուն քաղաքական գործիչներ լինեն և իրենց վրա կրեն այդ պատասխանատվությունը»:

Խաչատուր Քոքոբելյանը հավելեց, որ 21-րդ դարում ավելի մեծ դերակատարություն  ունեն պայմանավորվածությունները, քան գրավոր տեքստերը:

«Մեր հասարակությունն արդեն լավ ճանաչում է, թե ովքեր են, որ պայմանավորվածություններ չեն պահում, և ովքեր են, որ փորձում են խուսանավել դրանցից: Մեր քաղաքացիներն ուղղակի վաստակել են խաբված չլինելու իրավունքը, և քաղաքական գործիչները պետք է այլևս բառիս բուն իմաստով  դերասանությամբ չզբաղվեն և քաղաքացու թիկունքում չգործեն իրենց իսկ հայտարարություններին հակառակ»,- ասաց նա ու ավելացրեց. «Մարդ կա՝ իրեն սրբի տեղ դրած՝ այնպես է խոսում, որ կարծես թե երկնքից է իջել: Հայաստանը, ցավոք, փոքր երկիր է, և բոլորը գիտեն՝ ով ինչպես է ապրում, ինչ է շնչում»:

Խ. Քոքոբելյանի ամփոփմամբ՝  մինչև այս փոփոխությունները հայաստանյան քաղաքական ու տնտեսական դաշտում գրեթե ամբողջովին գործել է քվոտավորման գործընթացը:  

Դիտարկմանն էլ, որ շատերը պնդում են, որ Նիկոլ Փաշինյանը, ոչ որպես ՔՊ ղեկավար, այլ  երկրի վարչապետ, պետք է  մտածի  մյուս կուսակցությունների մասին, այսինքն՝ հասկանա, որ եթե  Հայաստանում դեռևս պահպանվող  հեղափոխական ալիքի վրա  անցկացվեն  արդեն իսկ 2-րդ արտահերթ ընտրությունները , ապա  նորից կստանա 80  և ավելի  տոկոս, ինչը երկիրը ժողովրդավարական առումով ոչ  մի լավ տեղ չի տանի, Խ. Քոքոբելյանը նկատեց, որ չի կիսում այդ մոտեցումը: 

«Եվ չպետք է վախենալ էյֆորիայից, քաղաքական էյֆորիան քաղաքական գործընթաց է, և քաղաքական ուժերը պետք է ձգտեն առաջացնելու կամ չեզոքացնելու այդ էֆեկտը: Եվ քաղաքական կուսակցությունները, ոչ ավել, ոչ պակաս, այն գործիքներն են, որոնցով մասնակցություն և ազդեցություն են ունենում այդ պրոցեսների վրա։ Եվ երբ քաղաքական ուժերը մեղադրում են դիմացինին, թե այս փուլում բարձր ռեյտինգ ունես, սա ևս ճիշտ չէ, քանի որ նույնն է, որ ասես՝ քո հաղթանակը նվիրի՛ր ինձ»,- հավելեց Քոքոբելյանը:

Ինչ վերաբերում է քաղաքական ուժերի՝ ՔՊ-ի հետ մրցակցությանը դիմանալ-չդիմանալուն, Քոքոբելյանն ասաց, որ անձամբ համարում է, որ ավագանու ընտրություններին մասնակից քաղաքական ուժերի 90 տոկոսը նախկինում միանգամայն այլ պայմաններում է գործել:

«Նախկինում կային մոտիվացիոն տարբեր գործիքներ, որոնք որոշ քաղաքական ուժերի հիմնական գործիքներն էին՝ սկսած ընտրակաշառքից, վերջացրած իշխանական ռեսուրսով»,-ավելացրեց նա:

Հիշեցնենք, որ այսօր ԱԺ նախագահ Արա Բաբլոյանը հայտարարել էր, որ պետք է ստեղծվի քննիչ հանձնաժողով, որը կուսումնասիրի գազի և էլեկտրաէներգիայի գների համապատասխանությունը:

Անդրադառնալով ԱԺ նախագահի այս հայտարարությանը՝ Խաչատուր Քոքոբելյանը նկատեց, որ իր համար զարմանալի է, թե այդ ինչպես է, որ որոշ խորհրդարանականներ չգիտեն այդ «էլեմենտար ավստրիական թվաբանությունը»։

«Նույն պառլամենտի մեր հարգարժան ընկերները հնարավորություն ունեն մեկ զանգով՝ ՏՄՄՊՀ, կամ առանց զանգելու, իմանան, թե ինչպես է գոյանում գազի կամ էլեկտրաէներգիայի չհիմնավորված սակագինը՝ դա 5-րդ գումարման ԱԺ-ում մանրամասն ուսումնասիրվել է, և այդ փաստաթուղթը նաև այսօրվա ԱԺ-ի սեփականությունն է»:

Մանրամասները՝ տեսանյութում։