Ինձ ադրբեջանամետության մեջ մեղադրելը կարճատեսություն է. Փաշինյանի հետ հանդիպած քաղաքագետը խոստանում է հրապարակել «պատվիրատուների» անունները

Վերջերս ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի՝ Մոսկվա կատարած այցի ընթացքում տեղի ունեցավ հանդիպում Արդի էկոնոմիկայի ինստիտուտի (Մոսկվա) տնօրեն, «Նոր Ռուսաստան» հասարակական-քաղաքական շարժման ղեկավար, քաղաքագետ Նիկիտա Իսաևի հետ: Հայաստանյան մամուլում եղան մեկնաբանություններ, որ Փաշինյանը հանդիպել է ադրբեջանամետ քաղաքագետի հետ, ավելին՝ քննարկել հայ-ռուսական բանավեճային ակումբ ստեղծելու հարցը: Tert.am-ի հետ զրույցում Նիկիտա Իսաևն ասաց, որ բանավիճելու հարթակի ստեղծման գաղափարն իրենն է, ինքն ուզում է դրանով խթանել երկու ժողովուրդների միջև հանրային հետաքրքրություն ներկայացնող հարցերի քննարկումը: Իսաևը նշեց, թե լինելով Հայաստանում՝ ինքը բազմիցս հարցազրույցներ է տվել, հրապարակային ասել, որ Ռուսաստանը պետք է ճանաչի Ղարաբաղի անկախությունը, որն ամենևին ադրբեջանամետ դիրքորոշում չէ:

- Վերջերս Դուք հանդիպել էիք Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հետ: Մեզ հայտնի է, որ քննարկել եք հայ-ռուսական բանավեճային նոր ակումբ ձևավորելու հարցը: Ակումբի ստեղծման գաղափարը Ձե՞րն է:

- Այո: Դա իմ նախաձեռնությունն է: Ես մի քանի տարի է՝ զբաղվում եմ հայ-ռուսական հարաբերություններով: Կարծում եմ, որ վակուումը պետք է արդյունավետ լցվի: Ես չեմ «քաշում վերմակն» ինձ վրա, ես կողմնակից եմ ընդարձակ քննարկումներին:

- Նման ակումբեր կան, եղել են: Ի՞նչ նպատակ է հետապնդելու ձեր ակումբը:

- Այո, Նիկոլ Փաշինյանի հետ հանդիպման ժամանակ մենք քննարկել ենք բանավեճային հարթակ ստեղծելու հարցը: Սա կլինի Հայաստանի ու Ռուսաստանի հասարակությունների համար տարաբնույթ հարցերի քննարկման ակումբ: Ներկայումս նման հարթակ չկա, գոյություն չունի: Կա «Լազարևյան» ակումբ, որը ստեղծվել է «Գրիբոյեդով» ակումբի հիման վրա: Իմ կարծիքով՝ այն արդյունավետ չէ: Թեև «Լազարևյան» ակումբը ղեկավարում է ՌԴ Դաշնային ժողովի Պետական դումայի ԱՊՀ գործերով, եվրասիական ինտեգրման և հայրենակիցների հետ կապերի կոմիտեի նախագահի առաջին տեղակալ Կոնստանտին Զատուլինը, չեմ կարծում, որ այն ներկայացնում է հասարակական տեսակետները և նպաստում երկու ժողովուրդների միջև հանրային քննարկումներ ծավալելուն: Քննարկումներին մասնակցում են չինովնիկներ, որոնք պատասխանատու չեն հանրային քննարկման համար: Ես այս մասին ասել եմ Նիկոլ Փաշինյանին, ով աջակցել է գաղափարին:

- Խնդրահարույց ո՞ր հարցերն եք ուզում քննարկել այդ ակումբի շրջանակներում:

- Մենք չենք հետապնդում կոնկրետ հարցերի քննարկում: Մենք ուզում ենք, որ երկու ժողովուրդների համար հանրային հետաքրքրություն ներկայացնող կարևոր հարցերը, թեմաները քննարկվեն: Իսկ ներկայումս երկու երկրների միջև հանրային քննարկում չի ծավալվում: Որպես օրինակ ասեմ, որ Հայաստանում մարդկանց մոտ հարցեր են առաջանում, թե ինչո՞ւ է Ռուսաստանը որդեգրել նման դիրքորոշում Քոչարյանի գործով: Սա որպես օրինակ եմ ասում: Որքանով տեղյակ եմ, այս հարցը որոշակի հարցեր է առաջացնում հանրային որոշակի շրջանակներում: Տեղեկատվական դաշտում արվում են շեշտադրումներ, որոնք խանգարում են երկկողմ հարաբերությունների զարգացմանը, որևէ կերպ չեն նպաստում քաղաքական, տնտեսական և այլ ոլորտներում զարգացմանը: Կարծում եմ, որ սա պետք է ուղղել անկեղծ ու բաց երկխոսությամբ:

- Իսկ քննարկվելո՞ւ են հայաստանցիներին հուզող այնպիսի հարցեր, ինչպիսին են Ռուսաստանի կողմից Ադրբեջանին զենք վաճառելը և ՌԴ կողմից ՀՀ նկատմամբ դաշնակցային պարտավորությունները չկատարելը:

- Ռուս-ադրբեջանական ռազմատեխնիկական համագործակցությունն այն հարցերից է, որը մտահոգում է հայ հանրությանը: Ռուսաստանի իշխանական ներկայացուցիչների, ինչպես, օրինակ, Ռոգոզինի հայտարարությունները, բարկացրել են հայ հանրությանը: Ես հիշում եմ, որ Սոլովյովի, Կիսելյովի՝ Երևան կատարած այցերից հետո ինչ աղմուկ էր բարձրացրել: Նրանք իբրև թե ուզում էին պարզաբանել ՌԴ պաշտոնյաների դիրքորոշումը, այնինչ մարում էին կրակը կերոսինով: Սոլովյովը եկել ու բացատրում էր, թե ինչու է Ռուսաստանը Ադրբեջանին զենք վաճառում, ավելին՝ ասում էր, որ դա հենց հայերի հետաքրքրություններից է բխում, որովհետև այդպիսով ՀՀ-ն ստանում է զեղչեր զենքի գնման համար:

Ինչ վերաբերում է այն հարցին, թե արդյոք նման հարցերը քննարկվել են, թե ոչ, ասեմ, որ Նիկոլ Փաշինյանի հետ մենք չենք քննարկել, թե կոնկրետ ինչ հարցերի ենք անդրադառնալու ակումբի քննարկումների շրջանակներում: Բայց Ադրբեջանի հետ Ռուսաստանի հարաբերությունների հետ կապված հարցերը մենք փորձելու ենք շրջանցել, ինչպես և ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորումը: Սա շատ նուրբ հարց է: Ակումբը քննարկելու է հայ-ռուսական հարաբերություններին վերաբերող հարցեր: Իհարկե, հասկանում եմ, որ հայ հասարակության մեջ այդ թեմաները բուռն քննարկվում են, ու չեմ կարծում, որ հնարավոր կլինի դրանք լիարժեք շրջանցել:

- Հնարավոր համարո՞ւմ եք, որ ապագայում ադրբեջանցի փորձագետներն էլ ներգրավվեն ակումբում:

- Ես կցանկանայի ընդլայնել քննարկման ֆորմատը և ներգրավվել ադրբեջանական փորձագետներին, բայց դրա համար հարկավոր է Ադրբեջանի քաղաքական որոշումը: Հայաստանի վարչապետի մակարդակով մենք ունենք աջակցություն՝ ստեղծելու երկկողմ հարաբերությունների քննարկման հարթակ: Ադրբեջանական կողմից էլ նույն մակարդակով պետք է լինի որոշում:

- Նիկոլ Փաշինյանի հետ հանդիպումից հետո եղան գնահատականներ, որ Դուք ադրբեջանամետ քաղաքագետ եք: Դա այդպե՞ս է:

- Ես ծանոթ եմ այդ տեսակետներին: Առաջին անգամ ես տեսել եմ այդ մեկնաբանությունները «Տելեգրամում», անանուն օգտատերերի կողմից: Վերաբերվել եմ այդ լուրերին ժպիտով: Ինձ ադրբեջանամետության մեջ մեղադրելը կարճատեսություն է: Լինելով Հայաստանում՝ ես բազմիցս հարցազրույցներ եմ տվել, հրապարակային ասել եմ, որ Ռուսաստանը պետք է ճանաչի Ղարաբաղի անկախությունը: Ակնհայտ է, որ սա ոչ ադրբեջանամետ դիրքորոշում է: Այո, ես եղել եմ Բաքվում, բայց չեմ արել հակահայկական որևէ հայտարարություն: Սա տեղեկատվական «հարձակում էր», որն ուղված չէր իմ դեմ: Ես ենթադրում եմ, թե ովքեր են դրա պատվիրատուները: Ինձ համար պարզ է, թե ովքեր են նրանք ու համարում եմ նրանց դեստրուկտիվ, նրանք խաղում են Հայաստանի շահերին դեմ:

- Ովքե՞ր են այդ մարդիկ:

- Ես հավելյալ ուսումնասիրություն պետք է անցկացնեմ՝ պարզելու նրանց անուն-ազգանունները: Հուսով եմ, որ հաջորդ շաբաթ անպայման կասեմ դա:

- Իսկ ի՞նչ հարց է լուծվում՝ Ձեզ ադրբեջանամետ անվանելով:

- Հայաստանում քաղաքական ու տնտեսական նոր էլիտա է ձևավորվում, ամեն ինչ իր տեղում չէ, բոլոր հետաքրքրությունները չէ, որ հաշվի են առնվում: