Իսկ տեռորիստները դեռ սպառնում են. Թավշյա Հայաստանում ապրելը դառնում է անապահով զբաղմունք

Լուսանկարը՝ armeniasputnik.am-ի

Ներկայիս Հայաստանի ներքին խնդիրներից մեկն էլ, թերևս, այն է, որ չնայած հեղափոխության, այսպես ասած, սահմանադրականացմանը, հեղափոխական ցիկլի ավարտին, իշխանություններն, ըստ էության, ցանկություն չունեն՝ ձեռնարկելու գործուն քայլեր՝ երկրում քաղաքական լարված մթնոլորտն ինչ-որ կերպ լիցքաթափելու, արտախորհրդարանական քաղաքական ուժերի հետ գոնե ինչ-որ երկխոսություն ծավալելու, առնվազը որոշակի կառուցողական մթնոլորտ ստեղծելու:

Բացառություն պետք է համարել, թերևս, «Սասնա ծռերի» պարագան, որի հետ Փաշինյանն ակնհայտորեն ոչ միայն դեմ չէ երկխոսելու, այլև դրսևորում է հստակ մտայնություն՝ քաղաքական դաշտում հենց այդ ուժը դարձնելու իր համար այլընտրանքային հենարան:

Փաստը, որ Փաշինյանի ընտրությունը կանգնել է հենց «Սասնա ծռերի» վրա, անշուշտ, ունի բազմաթիվ պատճառներ, սակայն  միանշանակ է, որ իշխանություններ-տեռորիստներ համագործակցությունը, որպես այդպիսին, որևիցե դեպքում չի կարող համարվել նորմալ երևույթ և վկայում է այն խորքային խնդիրների գոյության ու դրանց խորացման մասին, որոնք ի հայտ է բերել ինքը՝ Նիկոլ Փաշինյանն՝ երկիրը հեղափոխականության անդունդը գլորելով, Սահմանադրական կարգ տապալելով ու իշխանություն բռնազավթելով:

Նոյեմբերի 6-ին Երևան քաղաքի ընդհանուր իրավասության դատարանի Շենգավիթի նստավայրում ընթացող «Սասնա ծռերի» գործով դատական նիստին զինված խմբի անդամ Պավլիկ Մանուկյանն իր ցուցմունքում կրկին անգամ պնդել էր, թե իրենք ճիշտ քայլ են արել՝ գրավելով ՊՊԾ գունդը, քանզի իրենց առաջ «դրված էր հայենիքի կորուստն», և եթե կրկին անհրաժեշտություն ծագի զենքի դիմելու, ապա  չեն երկմտի:

Մանուկյանի հայտարարություններն, իհարկե, սոսկալի են և նորովի են բացահայտում նորհայաստանյան այն իրականությունը, որում այսօր երկիրը հայնվել է Նիկոլ Փաշինյանի համառ ջանքերի պատճառով: Փաստորեն՝ ահաբեկիչները ոչ միայն չեն զղջում իրենց արածների համար, այլև դրանով հպարտանում են: Իրականում զարմանալ պետք չէ, քանի որ հանցագործներին, որպես կանոն, բնորոշ չէ զղջալու հատկությունը, քանի դեռ նրանց չեն ստիպել անել դա օրենքի ուժով, իսկ Փաշինյանը ոչ միայն չի ստիպում, այլև փաստացի խրախուսում է տեռորը՝ նրանց հնարավորություն տալով դասվել օրինապահ քաղաքացիների շարքին և միևնույն ժամանակ սպառնալիք լինել նույն այդ օրինապահ քաղաքացիների համար. որտե՞ղ է երաշխիքը, որ վաղն էլ նույն տեռորիստները, կրկին ելնելով քաղաքական հայացքներից, հիմա էլ չեն թիրախավորի քաղաքացիական բնակչությանը, նրանց տներն ու կացարանները: Նիկոլ Փաշինյա՞նն է երկրում ֆորսմաժորային իրավիճակների բացառման երաշխավորը, ինչպե՞ս, ֆեյսբուքյան «լայվե՞րն» են տալու այդ երաշխիքը:

Ո՞րն է, այնուամենայնիվ, Փաշինյանի՝ «Սասնա ծռերով» գայթակղվելու բուն պատճառը:

Այս տարվա սեպտեմբերին Փաշինյանի ու «Սասնա ծռերի» միջև կայացած հանդիպումը պայթող տեղեկատվական ռումբի ազդեցություն ունեցավ՝ առաջ բերելով բազմաթիվ հարցադրումներ: Ի՞նչ նպատակ էր հետապնդում Նիկոլ Փաշինյանը՝ սեղմելով Ժիրայր Սեֆիլյանի կամ Գարեգին Չուքասզյանի ձեռքը, կամ ի՞նչ կարող էր տալ ժողովրդի վստահության քվեին արժանացած գործչին երկու տոկոսից էլ քիչ ձայներ հավաքած տեռորիստական ուժի հետ համագործակցությունը:

Հանդիպմանը հաջորդած իր հարցազույցում Գարեգին Չուքասզյանը համոզմունք էր հայտնել, թե «պետական ահաբեկչական ուժի մանկլավիկները» չափազանց վախենում են երկու ուժերի համագործակցությունից: «Էն հարցերում, որտեղ պետք է ինքնիշխանությունը պաշտպանել, մենք ամբողջովին թև ու թիկունք ենք նոր իշխանությանը: Հին ռեժիմի ռևանշի բոլոր փորձերի դեպքում մենք թև ու թիկունք կլինենք այս նոր իշխանությանը, իսկ էն հարցերում, որտեղ կլինեն տարբերություններ, մենք համարձակորեն կքննադատենք»,-մասնավորապես՝ հայտարարել էր «Սասնա ծռերի» պարագլուխներից մեկը՝  փաստացի բացահայտելով Նիկոլ Փաշինյանի՝ այդ ուժի հետ համագործակցության հարցում ունեցած շահագրգռվածության պատճառները:

Այն մասին, թե Նիկոլ Փաշինյանի ինչին են պետք Սասնա ծռերը, կան բազմաթիվ տեսակետներ: Դրանցից մեկի համաձայն, օրինակ՝ Փաշինյանը «Սասնա ծռերին» դիտարկում է  որպես կարևոր քաղաքական ռեսուրս ապագայում քաղաքական դաշում իր համար ձեռնտու կոնֆիգուրացիներ ձևավորելու համար՝ բառիս ամենալայն  իմաստով, եթե առաջ գան անկանխատեսելի հանգամանքներ:

Մյուս հիմնական վարկածը, թերևս, այն է, որ Փաշինյանին «Սասնա ծռերն» անհրաժեշտ են նախևառաջ արտաքին  ճակատում «հատուկ ծառայություններ» մատուցելու համար, և այն, որ ծայրահեղական այս ուժին բնորոշ են  ռուսաֆոբ հայացքները, բխում է հենց Փաշինյանի շահերից. Մոսկվան պետք է գիտակցի, որ Փաշինյանի այլընտրանքը կարող է դառնալ «Սասնա ծռեր» ռուսատյաց ուժը, որը չի վարանելու Հայաստանը դուրս բերել Կրեմլի ազդեցության ծիրից ու մտցնել արևտյան ազդեցության դաշտ: Այլ կերպ ասած՝ Փաշինյանն իրեն փորձում է  արժևորել Մոսկվայի առաջ՝ մատնացույց անելով «Սասնա ծռերից» բխող սպառնալիքը:

Այն հարցի շուրջ, թե ով ում և ինչի համար է անհրաժեշտ, դատողություններ ներկայացնել, իհարկե, կարելի է  երկար: Հարցը տվյալ պարագայում, սակայն բոլորովին այլ է. Հայաստանը որպես պետություն և հայաստանյան հասարակությունը որպես հանրություն ունե՞ն բավարար ռեսուրս՝ բավարարելու խիստ կասկածելի նպատակներ հետապնդող մի խումբ մարդկանց քաղաքական պահանջմունքներն ու նեղանձնային շահերը: Ակնհայտ է, որ ոչ, քանի որ այդ ճանապարհով գնալու դեպքում անխուսափելի է  դանալու պետականության կորստի սպառնալիքը, որը հեղափոխությունից հետո առանց այն էլ բավական թանձրացել է:

Վարդգես Սարգսյան