Սուրբ Զատկի 17 ուշագրավ ավանդույթ, որ տարածված է աշխարհի տարբեր երկրներում (լուսանկարներ)

18:04 • 19.03.21
Ժամանց

Ամերիկյան Womansday ամսագրում հրապարակվել է հոդված, որում հեղինակներ Քրիսթի Փինան ու Ալեքսիս Հոբսն անդրադարձել են աշխարհի տարբեր վայրերում գոյություն ունեցող զատկական ուշագրավ սովորույթներին:

Ստորև ներկայացնում ենք հոդվածը․

Զատիկի ձվեր ներկելը կամ զարդարելը, կոնֆետներ հավաքելը սովորական բաներ են Միացյալ Նահանգներում, սակայն աշխարհի տարբեր երկրներում գոյություն ունեն հետաքրքիր բազմաթիվ սովորություններ, որոնք կարող են զարմանալի լինել։

Անկախ նրանից, թե աշխարհի որ ծայրում եք ապրում, Զատկի յուրաքանչյուր ավանդույթ իր ծագումն ունի։ ԱՄՆ–ում Զատկի տոնական ավանդույթները սկիզբ են առել այն ժամանակ, երբ Փենսիլվանիայում բնակություն հաստատած գերմանացի փախստականներն իրենց հետ Միացյալ Նահանգներ են բերել Osterhase անունով նապաստակի մասին պատմություններ։ Սովորության համաձայն երեխաները բներ են պատրաստում այնտեղ, որտեղ նապաստակը գունագեղ ձվեր է դնում։ Այդ սովորությունն ավելի ուշ տարածվել է նաև Միացյալ Նահանգներում։

Քրիստոնեության մեջ ձվերը խորհրդանշում են Հիսուսի հարությունը, և դրանք զարդարվում են Մեծ պահքի ավարտին:

Բերմուդա, Մեծ Բրիտանիա

Բրիտանական գեղեցիկ կղզում Զատկի տոնակատարությունները սկսվում են ուրբաթ օը՝ Ավագ ուրբաթ օրվա KiteFest-ով, որը վայելում են ինչպես տեղացիները, այնպես էլ այցելուները: Մարդիկանց մեծ մասն այս օրը տանը պատրաստված օդապարիկներ է թռցնում: Ողջ հանգստյան օրերին մարդիկ ուտում են ձողաձուկ և ավանդական տաք թխուկ (cross buns): Զատկի կիրակի օրը, Բերմուդյան կղզիների բնակիչները մասնակցում են արևածագի արարողություններին, որոնք անցկացվում են կղզու տարբեր կողմերում:

easter traditions bermuda

Անտիգուա կղզիներ, Գվատեմալա

Ըստ Condé Nast Traveller-ի, Գվատեմալայի հարավային Անտիգուա կղզիներում ամբողջ Ավագ շաբաթվա ընթացքում փողոցները ծածկում են գունավոր գորգերով` նախապատրաստվելով Ավագ Ուրբաթ կայանալիք երթին: Երկար գորգերը պատրաստվում են ծաղիկներից, գունավոր թեփից, մրգերից, բանջարեղենից և ավազից: Դրանք հաճախ պատկերում են տեսարաններ, որոնք կարևոր են դրանք ստեղծող արվեստագետների համար՝ սկսած կրոնական թեմաներից, մայաների ավանդույթներից մինչև բնություն և Գվատեմալայի պատմություն:

easter traditions antigua guatemala

Սան Պեդրո Քուտուդ, Ֆիլիպիններ

Ֆիլիպինների բնակչության մեծամասնությունը կաթոլիկ է և տեղի բնակիչները շատ լուրջ են վերաբերվում Զատիկին: Ըստ DW Akademie լրատվական կայքի՝ ամեն տարվա Ավագ ուրբաթ օրը, Ֆիլիպինների հյուսիսում մի քանի մարդ է խաչվում՝ հարգելու Հիսուսի խաչելությունը: Չնայած այս սովորությունը զայրացնում է կաթոլիկ եկեղեցուն, դա տարեկան ավանդույթ է, որը հազարավոր զբոսաշրջիկների ուշադրությունն է հրավիրում:

easter traditions the philippines

Մեքսիկա

Մեքսիկայի տարբեր մասերում Զատկի տոնակատարությունները տարբեր ժամանակահատվածներում են տեղի ունենում՝ տատանվելով երկու շաբաթվա տիրույթում՝ Զատկին նախորդող և հաջորդող շաբաթների ընթացքում։ Մեքսիկական մի ավանդույթի համաձայն՝ այրում են «Հուդազային», որի ընթացքում մարդիկ պատրաստում են հսկայական թղթե հուդաներ և պայթեցնում դրանք հրավառությամբ: Այլ սովորույթների շարքին են դասվում քաղաքում լուռ երթ անցկացնելը կամ 12 օրվա ընթացքում 12 եկեղեցի այցելելը:

easter traditions mexico

Ավստրալիա

Ավստալիայում 1991 թվականին սկսվել է «Նապաստակներից ազատ Ավստրալիա» արշավը, որի նախաձեռնողները զատկական նապաստակներին փոխարինել են շոկոլադե նապաստակներով՝ մեկնաբանելով, որ նապաստակները լուրջ վնաս են հասցնում երկրի բնությանը։ 

easter traditions australia

Ֆլորենցիա, Իտալիա

Ֆլորենցիայում տեղացիները նշում են Զատկի 350-ամյա ավանդույթը, որը հայտնի է որպես Scoppio del Carro կամ «սայլի պայթյուն»: Պայթուցիկներով լի զարդարված սայլը քաղաքի փողոցներով տանում են 15-րդ դարի գունագեղ տարազներ հագած մարդիկ։ Այնուհետև Ֆլորենցիայի արքեպիսկոպոսը վառում է հրավառությունը:

easter traditions florence

Ֆինլանդիա

Սկանդինավյան այս երկրի երեխաները հագնվում են կախարդների պես և փողոցներում շոկոլադե ձվեր մուրում` իրենց հետ տանելով փետուրներով զարդարված ճյուղեր: Արևմտյան Ֆինլանդիայի որոշ հատվածներում մարդիկ խարույկներ են վառում Զատկի օրը, քանի որ, ըստ հավատամքի, բոցերը հեռացնում են կախարդներին, որոնք Ավագ ուրբաթ օրվանից մինչև Զատիկ թռչում են ցախավելներով։

easter traditions finland

Լեհաստան

Զատկի երկուշաբթի օրը միմյանց վրա ջուր լցնելը լեհական ավանդույթ է, որը կոչվում է Śmigus-dyngus: Լեգենդը ասում է, որ երկուշաբթի օրվա ընթացքում թրջված աղջիկները կամուսնանան տարվա ընթացքում:

easter traditions poland

Ֆրանսիա

Մի մոռացեք պատառաքաղ վերցնել, եթե Զատկի երկուշաբթի օրը գտնվում եք Ֆրանսիայի հարավային Օ քաղաքում: Ըստ Atlas Obscura-ի, ամեն տարի հսկա ձվածեղ է մատուցվում քաղաքի գլխավոր հրապարակում: Ձվածեղի համար օգտագործվում է ավելի քան 15 հազար ձու, որը համտեսում է մինչև 1000 մարդ: Ըստ պատմության, երբ Նապոլեոնը և նրա զորքը ճանապարհորդել են Ֆրանսիայի հարավով, նրանք կանգ են առել մի փոքրիկ քաղաքում և ձվածեղ կերել: Նապոլեոնն այնքան է հավանել այն, որ հրամայել է քաղաքաբնակներին հավաքել իրենց ունեցած ձվերը և հաջորդ օրը հսկա ձվածեղ պատրաստել իր բանակի համար:

easter traditions haux france

Կորֆու, Հունաստան

Ավագ շաբաթ առավոտյան Հունաստանի Կորֆու կղզում տեղի է ունենում ավանդական «անոթների նետում» արարողությունը, որի ժամանակ մարդիկ իրենց պատուհաններից նետում են անոթներ, և այլ կավե իրեր՝ ջարդուփշուր անելով դրանք: Ոմանք ասում են, որ այս սովորությունը եկել է վենետիկցիներից, որոնք Ամանորի օրն իրենց բոլոր հին իրերը պատուհաններից դուրս են նետում: Մյուսները կարծում են, որ «անոթների նետումը» գարնան սկիզբը խորհրդանշելու նպատակ ունի՝ նոր բերքը նոր անոթներում հավաքելու համար:

easter traditions corfu greece

Նորվեգիա

Ըստ Visit Norway-ի` Նորվեգիայում Զատիկը քրեական նովելներ կարդալու ժամանակաշրջան է: Ասում են, որ ավանդույթը սկսվել է 1923 թվականին, երբ մի հրատարակիչ թերթերի առաջին էջերում գովազդել է իր նոր քրեական վեպը:

easter traditions norway

Վատիկան

Ավագ ուրբաթ օրը Հռոմի պապը նշում է «Խաչի ճանապարհը»: Երթին ներկա մարդիկ մոմեր են պահում և շրջում Կոլիզեումից մինչև Պալատին բլուր՝ ճանապարհին 14 անգամ կանգ առնելով և ցույց տալով Խաչի 15 կանգառները: Պատարագը տեղի է ունենում Ավագ շաբաթ երեկոյան, իսկ Զատկի կիրակի օրը, հազարավոր այցելուներ հավաքվում են Սուրբ Պետրոսի հրապարակում և սպասում Հռոմի պապի օրհնությանը։

easter traditions vatican city

Վերժես, Իսպանիա

Ավագ հինգշաբթի, Իսպանիայի միջնադարյան Վերժես քաղաքում, անց է կացվում ավանդական «dansa de la mort»-ը կամ «մահվան պարը»: Բոլորը հագնվում են կմախքի հագուստներ և անցնում փողոցներով: Երթի ամենավերջից քայլում են վախկոտ կմախքները, որոնք տանում են մոխրի տուփեր: Պարը սկսվում է կեսգիշերին և տևում է երեք ժամ:

easter traditions verges spain

Վաշինգտոն, ԱՄՆ

Ավելի քան 130 տարի Սպիտակ տունն իր հարավային մարգագետնում կազմակերպում է «Զատկի ձվի գլորման» արարողություն: Մասնակիցները գունավոր, պինդ եփած ձուն մեծ գդալով գլորում են:

easter traditions washington dc

Հունգարիա

«Sprinkling»-ը՝ հունգարական սիրված ավանդույթ է, որն անց է կացվում Զատկի երկուշաբթի օրը և  հայտնի է նաև որպես «բադի երկուշաբթի»: Տղաները օծանելիք կամ օծանելիքով լի ջուր են ցանում աղջիկների վրա` դրա համար թույլտվություն ստանալուց հետո:

easter traditions hungary

Երուսաղեմ

Ավագ ուրբաթը օրը հավատացյալներն անցնում են Հիսուսի խաչելության ճանապարհը: Զատկի կիրակի օրը, շատ ուխտավորներ հաճախում են եկեղեցի և պատարագի մասնակցում այնտեղ, որտեղ ենթադրաբար թաղվել է Հիսուսը։

easter traditions jerusalem israel

Պրիցի, Իտալիա

Իտալական Սիցիլիա կղզու Պրիցի կոմունայի տեղացիները սարսափելի դիմակներ և կարմիր զգեստներ են հագնում՝  մինչ կեսօր, երբ Մարիամ Աստվածածինը և հարություն առած Քրիստոսը փրկում են օրը ու քշում դևերին:

easter traditions sicily italy

ԼՐԱՀՈՍ

ՕՐՎԱ ԿԱՐԵՎՈՐ

Տեսանյութեր

15:12 • 26.11.24

Ռիսկայնությունը մեծ է, որ վարկային այս գումարները ծախսվելու են բյուջեի ընթացիկ ծախսերը փակելու համար․Հրայր Թովմասյան

14:35 • 26.11.24

Դուք սայլը ձիուց առաջ եք դրել․ համաձայնագրով 9 մլն 270,000 եվրո վերցրել եք և ասում եք՝ հետո օրենքը կընդունենք, կծախսենք, գուցե նույն տրամաբանությամբ էլ բանակցվել է. Հրայր Թովմասյան

20:38 • 25.11.24

Իշխանությունն ապամոնտաժում է 3-րդ հանրապետությունը, 4-րդը կարող է կոչվել «Արևմտյան Ադրբեջան» կամ հայ-ադրբեջանական. Արման Աբովյան

11:14 • 25.11.24

Կենսաթոշակային ֆոնդի ծավալը հասել է 1 տրիլիոնի, մասնակիցները 525,000-ից ավելին են․ ԿԲ փոխնախագահ

23:54 • 22.11.24

Երևանը կհրաժարվի Բաքվի դեմ հայցերից, եթե կնքվի խաղաղության պայմանագիրը. Փաշինյան

23:52 • 22.11.24

Մանդատները դնելու խնդրանքով դիմել եմ Զեյնալյանին և Աղազարյանին, հուսով եմ Աղազարյանը ևս անարձագանք չի թողնի․ Փաշինյան

23:50 • 22.11.24

SMS` գրավոր տեքստով եմ խնդրել հրաժարական տալ պաշտոնյաներին, բայց ոչ ուշ երեկոյան. Փաշինյան

23:10 • 22.11.24

Կադրային վերջին փոփոխությունները ոչ թե կոնֆլիկտային են, այլ աշխատանքային են․ Փաշինյան

21:16 • 22.11.24

Փաշինյանը հող է նախապատրաստում իշխանությունը Աննա Հակոբյանին փոխանցելու համար, եթե դրսից ճնշումներ լինեն․ Հայկ Նահապետյան

12:29 • 21.11.24

Ինչո՞ւ մանկապարտեզը հոկտեմբերին չի բացվել, ստացվում է՝ սո՞ւտ եմ ասել. զգուշացնում եմ՝ մեկը չխախտի ժամկետը․ Փաշինյան

12:12 • 21.11.24

Մայթով քայլում ես, տեսնում 61 թվի «ԳԱԶ 66»-ի «ռամա» է դրված պապուց հիշատակ, տարե՛ք ձեր տուն, պատից կախեք. Նիկոլ Փաշինյան

11:05 • 21.11.24

Վահե Ղազարյանի հետ մանկությունից ընկերներ ենք, դա շատ հարցերում օգնել է, երբեմն՝ խանգարել․ Փաշինյան

21:03 • 20.11.24

Չենք սպասում 2026-ի ընտրություններին, ամեն բան անելու ենք, որ իշխանափոխությունը լինի մինչև այդ. Աննա Գրիգորյան

20:33 • 19.11.24

Վաղ թե ուշ Փաշինյանը կարմիր աստղով «պիլոտկա է» հագնելու, մոտ է այդ ժամանակը․ Հայկ Մամիջանյան

18:50 • 19.11.24

ԱրարատԲանկը` «Իմ անտառ Հայաստան»-ի կողքին․ Ազնավուրի անվան անտառ է հիմնվելու (տեսանյութ)

15:03 • 19.11.24

Սուբսիդիայի տոկոսը պահպանելով հնարավորինս նվազ՝ կավելացնենք քաղաքապետարանի եկամուտները. Ավինյան

14:07 • 19.11.24

«Ո՛չ 300 դրամներին»․ «Մայր Հայաստանը» Երևանի ավագանու նիստի ժամանակ ակցիա իրականացրեց

12:49 • 19.11.24

Մինչև 7 տարեկան երեխաները տրանսպորտով կերթևեկեն անվճար, թոշակառուները՝ 30% զեղչով. փոխքաղաքապետ

15:40 • 18.11.24

«Նոմա» ռեստորանը ներկայանում է նորովի. այն կընդունի իր հյուրերին նաև ձմռան ամիսներին

12:44 • 18.11.24

Այն, որ պաշտոնանկությունների մասին դուք գիշերն եք իմացել ու գրել, դա չի նշանակում, որ այդ գործընթացները տեղի են ունեցել գիշերը. Վահագն Ալեքսանյան

12:27 • 18.11.24

Հովիկ Աղազարյանի մասով կա հարուցված կարգապահական վարույթ, որը կունենա հետևանք. Վահագն Ալեքսանյան

12:18 • 18.11.24

Սափրվելը հետևանքներ էր ունենալու. մի՛ ափսոսացեք, շատ բան չենք կորցրել. Աղվան Վարդանյանը՝ պաշտոնանկությունների մասին

12:05 • 18.11.24

Այդ պաշտոնանկությունները դիտարկում եմ նախընտրական տրամադրությունների ներքո. Տիգրան Աբրահամյան

11:55 • 18.11.24

Օպերայի տարածքի շինությունները քանդելու ենք ու ստանանք կանաչ տարածք՝ մարդկանց օգտագործման համար. քաղաքապետ

11:54 • 18.11.24

Մենք մեր պահանջներում ավելի խիստ ենք լինելու, չենք հանդուրժելու անորակ սննդի մատակարարում մեր մանկապարտեզներ. Ավինյան

17:39 • 15.11.24

Վերելակը կանչեք՝ չի գա, գալիս մեծ-մեծ խոսում եք. Կոնջորյանը՝ ընդդիմությանը

16:18 • 15.11.24

Մե՞նք ենք «Հոկտեմբերի 27»-ի շահառուն, թե Անդրանիկ Քոչարյանը, որ այդ խառը վիճակում պաշտոնյաների ցանկ էր ներկայացնում, մեկն էլ ինքն էր. Քրիստինե Վարդանյան

13:21 • 15.11.24

Սասուն Միքայելյանի որդին այնքան լավ քաղաքապետ է, որ ասում են՝ «Սևակը Հրազդանի հետ է ամուսնացել»․ Անդրանիկ Քոչարյան

12:46 • 15.11.24

Կիրանցում անասունը սահմանն անցնու՞մ է. Փաշինյանը՝ Տավուշի մարզպետին

12:16 • 15.11.24

Ո՞վ է ում ձեռք առնում, ուզում եմ հասկանամ, ես «քյասիբի ռադիո» չեմ․ Փաշինյանն՝ իրավապահներին

12:05 • 15.11.24

Ոստիկանության զորքերը կենտրոնացված են Երևանում, այնպես կանենք, որ մարզերում էլ խնդիր չլինի. Փաշինյան

11:04 • 15.11.24

Դուք ոչ միայն Փաշինյանի, այլ Զավենիչի երկրպագուն եք. Խամոյանը՝ ՀԾԿՀ նախագահի թեկնածուին

15:48 • 14.11.24

Պարոն Աղազարյան Հովիկին ոչ ոք չի դատապարտի, որովհետև կառավարությունը չի ձախողվի. Աղազարյան

13:52 • 14.11.24

Կարդացի Անկախության հռչակագիրն ու սարսափելի եզրահանգման եկա՝ ՀՀ-ն չի կարող գոյություն ունենալ. Նիկոլ Փաշինյան

13:20 • 14.11.24

Բանակը մի՛ սրբագործեք, ասում են՝ մեր զինվորի ցավը տանեմ, դուրս կգա Մադագասկար․ Փաշինյան

12:34 • 14.11.24

Այսօրվա մեր հավաքական սոցիալ-հոգեբանությունն ու սոցիալ-մտածողությունն ապապետական է․ Փաշինյան

11:50 • 14.11.24

Աղազարյա՛ն, ջանդ յուղի, քո գլխին են սարքում, ա՛յ ընկեր, դու էլ ես նախկին դաշնակցական. Արթուր Խաչատրյան

11:21 • 14.11.24

Դուք Թուրքիային ու Ադրբեջանին՝ մեր անվտանգության երաշխավոր դարձնելը փաթեթավորել եք իրական Հայաստանի ներքո, որը շատ այլանդակ տեսք ունի. Քրիստինե Վարդանյան

11:02 • 14.11.24

Դուք ձգտում եք վերադարձնել պատմական Հայաստանը, որտեղ կաք դուք, չկա պետականություն ու կա գուբերնատոր դառնալու հնարավորություն. Արթուր Հովհաննիսյանը՝ ընդդիմությանը

20:37 • 13.11.24

Աթոռը պահելու համար Փաշինյանը պատրաստ է Պուտինի նկարը կախել գլխավերևում, հարց է՝ Պուտինը կտա՞, թե ոչ․ Նաիրա Կարապետյան

Տեսնել բոլորը

Ամենից շատ կարդացված նյութեր Այսօր Երեկ Շաբաթվա

Տնտեսություն

Գիտություն/տեխնիկա

Մշակույթ

Սպորտ

Իրադարձային

Մամուլի տեսություն

Քաղաքականություն

Իրավունք

Ժամանց