«Շուշի․ ԱՄԷՆ» ֆիլմի պրեմիերան (լուսանկարներ)

Մայիսի 30-ին Կինոյի տան մեծ դահլիճում կայացավ ռեժիսոր Մարիամ Եգորյանի  «Շուշի. ԱՄԷՆ» ֆիլմի պրեմիերան։

Tert.am Life-ը ներկա է եղել ֆիլմի պրեմիերային և ներկայացնում է մանրամասներ

«Շուշի. ԱՄԷՆ»  փաստագրական ֆիլմը ռեժիսոր Ռուբեն Գրիգորյանի «Հայոց Արևելից կողմերի պատմություն. Արցախ» ֆիլմաշարի վեցերորդ ֆիլմն է, որը վարպետի մահվանից հետո ավարտին է հասցրել ռեժիսոր Մարիամ Եգորյանը։

«Մեր ֆիլմը մարտահրավեր է Հայոց պատմության աղավաղմանը։ Ֆիլմում ներկայացված են  պատմությունից մեզ հայտնի անհերքելի փաստեր, որոնք նորից ու նորից  պետք է բարձրաձայնել ի լուր քաղաքակիրթ աշխարհի։ Չպետք է հոգնենք և հուսահատվենք, ընդհակառակը, պետք է աշխարհին ի ցույց դնենք մեր պատմությունը, մշակույթը, ճարտարապետությունը, հայապահպանման հիմքերի հիմք՝ հոգևոր արժեքները», - ասում է ռեժիսոր Մարիամ Եգորյանը։

Ֆիլմի գիտական ղեկավարը Պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, ԵՊՀ Պատմության ֆակուլտետի դեկան Էդիկ Մինասյանն է։

Ֆիլմում օգտագործվել են եզակի կադրեր, որոնք  նկարահանվել  են նախապատերազմյան տարիներին: Նկարահանումներ են իրականացվել նաև ուղղաթիռից՝ ցույց տալով Արցախի աշխարհի անկրկնելի  գեղեցկությունը։      

«Մեր  նպատակն  է  և՛  Հայաստանում, և՛  Հայաստանի սահմաններից դուրս հնարավորինս շատ մարդկանց պատմել հայոց մարգարիտ, հայ   Շուշիի մասին։ Ֆիլմում ներկայացված է հայկական Շուշին իր քարեղեն վկաներով, ձեռագիր մատյաններով, կառուցող և արարող շուշեցիներով։ Որքան էլ փորձեն աղավաղել պատմությունը,  չի ստացվի, քանի որ եղել են, կան և կլինեն երախտավորներ, որոնք սուրբ մասունքների պես պահել, պահպանել, թղթին  և ժապավենին են հաձնել ու հանձնում պատմության անհերքելի փաստերը։ 1992-ին, երբ Շուշին ազատագրվեց,  կանգուն էին Շուշիի հայտնի  եկեղեցիներից միայն երկուսը։ Որպեսզի հանդիսատեսին  ավելի հստակ  ներկայացվի  հայկական Շուշիի դիմագիծը, փաստերն ավելի  դիտարժան, դինամիկ ու պատկերավոր լինեն, ստեղծագործական խումբը  դիմել է անիմացիոն լուծումների։ Դա  շատ կարևոր է», - ասում է ռեժիսորը։

«Անիմատոր-ճարտարապետների մասնագիտական խումբը կազմել է Շուշիի կործանված 4 եկեղեցիների  եռաչափ մոդել: Անիմացիայի պատկերների շնորհիվ վերակենդանանում են Կուսանաց վանքը, Ագուլեցոց և Մեղրեցոց եկեղեցիները, Գեորգի Պոբեդոնոսեց ռուս-հունական ուղղափառ եկեղեցին, որոնք քանդվել են անցյալ դարում, երբ Շուշին գտնվում էր  Խորհրդային Արդբեջանի տիրապետության ներքո: Քրիստոնեական տաճարները միշտ են թիրախավորվել այս տարածաշրջանում: Բացի այդ, մեծապես տուժել է ձեռագիր ժառանգությունը: Ֆիլմում ներկայացվում են  նաև Մատենադարանում պահվող  Շուշիում գրված ձեռագիր   մատյանները»,- պատմում է Մարիամ Եգորյանը, ապա հիշում, որ կինոռեժիսոր Ռուբեն Գրիգորյանի խոսքն էր, որ  անցյալը նախազգուշացում է ապագայի համար։

«Այս խոսքի իմաստն ինձ համար ավելի հասկանալի դարձավ, երբ ավարտին էի հասցնում  «Շուշի․ ԱՄԷՆ» ֆիլմը։ Եթե մենք դասեր քաղեինք  պատմությունից, գուցե․․․  Ցավոք, եթե-ները և գուցե-ները  շատ են», - ասաց Մարիամ Եգորյանը:

Լուսանկարները` Տիգրան Վանյանի