Սպարտակ Ղուկասյանը հաբռգած լակոտ է, ով ո´չ միայն դեբոշներ է սարքում, այլև` մարդու սպանության համար է մեղադրվում. քրեագետ

Tert.am-ը Գյումրիում ստեղծված իրավիճակի մասին խոսեց քրեագետ Սերգեյ Գալոյանի հետ, ով պնդեց, որ Գյումրին անկառավարելի է դարձել, որի համար իրենց մեղքի բաժինն ունեն ներկայիս իշխանավորներն ու ոստիկանությունը։ Քրեագետը, մասնավորապես, անդրադարձավ Վարդան Ղուկասյանի որդուն առնչվող հերթական միջադեպին` հարց հնչեցնելով` ինչու՞ է «այդ արարծը դեռևս ման գալիս երկրի երեսին»։ Նա ծիծաղելի համարեց Սպարտակ Ղուկասյանին քրեական հեղինակություն համարելու մասին ասեկոսեները և հենց Սպարտակ Ղուկասյանի հայտարարությունը, թե ինքը միակն է Հայաստանից, ով մասնակցել է օրենքով գող Դեդ Հասանի թաղմանը։

Քրեագետի կարիծիքով` Գյումրին կրիմինալ քաղաքի վերածած Սպարտակ Ղուկասյանն ընդամենը` սովորական «հաբռգած լակոտ է», ով ո´չ միայն գողություն է անում, դեբոշներ է սարքում քաղաքում, այլև մարդու սպանության համար է մեղադրվում։

-Պարո´ն Գալոյան, այսօր տեսակետն է հնչում, թե Գյումրին դարձել է «կրիմինալ» քաղաք։ Դուք` որպես քրեագետ, ի՞նչ կարծիք ունեք, Գյումրիում հաճախակի դարձած միջադեպերից, որոնք ուղեկցվում են կրակոցներով, կարելի՞ է նման եզրահանգման գալ։

-Իհա´րկե, ես նյութեր ունեմ ձեռքիս տակ, որոնք կապացուցեն, որ Գյումրին անկառավարելի է դարձել, որի համար պետք է մտածել։

-Իսկ ո՞վ պետք է մտածի։

-Երկրիդ իշխանավորն ու ոստիկանությունը, ո՞վ։ Բայց այս կիսատ-պռատ միջոցառումները ոչ մի բանի չեն հանգեցնի։

-Գուցե խնդիրն ավելի լա՞յն շրջանակներ է ընդգրկում, և անկառավարելի է նաև ձեր նշած օղակների համար, ովքեր ուղղակի չեն էլ հասկանում, թե որն է խնդիրը։

-Ո՞նց չեն հասկանում, եթե չեն հասկանում, թող նախիր պահեն, էդ ոնց է` ես հասկանում եմ, հարյուրավոր մարդիկ հասկանում են, իրենք չեն հասկանում։ Եթե չեն հասկանում, թող ուրիշ գործով զբաղվեն։ Կամ ո՞վ է ասում, որ չեն հասկանում: Ես շատ լավ հասկանում եմ, թե ով  և ինչ է կատարում և ինչ կկատարվի հետագայում, և ինձ նմամ հարյուրավոր մարդիկ կան։

-Կոնկրետ վերջին միջադեպին անդարադառնանք, որը վերաբերում է նախկին քաղաքապետ Վարդան Ղուկասյանի որդուն՝ Սպարտակ Ղուկասյանին, ում ներկայիս քաղաքապետ Սամվել Բալասանյանը մեղադրում է, թե վերջինս գնացել է իր տուն, հայհոյանքներ հնչեցրել ու կրակոցներ արձակել։ Այս միջադեպն ի՞նչ շարունակություն կունենա։

-Բայց միջադեպի հարցում ի՞նչ գիտենք, որ ասենք։ Ոստիկանությունն ի՞նչ է ասում` այս դեպքի կապակցությամբ հարուցված է քրեական գործ, կանչվել է հարցաքննության Հայաստանի ամենակարևոր դեմքերից մեկը՝ Սպարտակ Վարդանիչը։ Նրանից ցուցմունք է վերցվել, և նա ազատ է արձակվել։ Նախաքննություն է գնում, և որևէ մանրամասն չեն կարող ասել։ Իսկ թե ինչ են ասում Վարդանիկի մամլո խոսնակը, կամ` քաղաքապետի, դա արդեն այլ բան է։

-Սպարտակ Ղուկասյանը  «Ժողովուրդ» օրաթերթին ասել է` մեղադրանքը սուտ է, ինչքը ի՞նչ գործ ունի «Դրանց` Բալասանյանենց դռները» և ինքն ուղղակի` անցել է այդ դռներով, ինչն արգելված չէ։

-Ճիշտ է ասում, Ջիվանու փողոցը փակ փողոց չէ, այնտեղով նաև` Սպարտակը կարող է իր մեքենայով անցնել, իրավունք ունի, չէ՞, անցնելու, եթե չունի, թող բերեն` փակեն։

-Այո´, բայց հարցն այն է, թե ինչպես է նրան հաջողվում միշտ չոր դուրս գալ նման պատմություններից։

-Հասանք ամենակարևոր հարցին. Սպարտակի հետ կապված կարևոր հատվածն այն է, որ նա միշտ չոր է դուրս գալիս, ու դրանք փաստեր են, որոնք մեկ-առ մեկ առկա են, ու դրանք պետք է ուսումնասիրել։ Առաջին դեպքը չէ, ամենաքիչը երեք հնչեղ պատմության մեջ է հայտնվել, որոնից մեկի ժամանակ նույն այդ Սպարտակը ձերբակալվել է և՝ ո´չ միայն ձերբակալվել է, այլև դատվել է 2 տարով, մինչդեռ 2 ամիս նստել է ու դուրս եկել։ Այստեղ պետք է արմատը փնտրեք՝ հասկանալու՝ ինչից է գալիս, ինչպես է այդպես լինում. եթե մարդուն մեղադրել են սպանության մեջ մասնակցություն ունենալու համար, թեկուզ՝ անկախ իր կամքից, բայց մարդ է, չէ՞, մահացել, երեխա է զոհվել։ Սա´ պետք է ուսումնասիրենք, որովհետև սա միակ դեպքը չէ. եղել է, լինում է և կլինի, եթե լուրջ չուսումնասիրենք փաստը և իրենց չնեկայացնենք։ Այնպես որ՝ այս բոլոր հրապարակումները՝ իմը, ձերը, բոլորինը, ծիծաղի առարկ են ոստիկանների համար, որովհետև մենք ոչինչ չենք ասում, հենց այնպես ասում ենք, նույնիսկ՝ փաստեր ներկայացնելով՝ մենք ոչ մի բան չենք կարողանում պահանջել, փաստերը ներկայացնելու ձև կա։ Ի վերջո՝ մարդը ձերբակալվել է և մեղադրվել նրանում, որ ինչ-որ դեպքի ժամանակ զոհվել է մի փոքրիկ երեխա։ Մարդը դատվել է դրա համար, ավելի ճիշտ՝ մարդը չէ, Սպարտակը. մարդը և Սպարտակը տարբեր հասկացություններ են, և երկու տարով ազատազրկվել է դատարանի որոշմամբ, նստել է երկու ամիս ու դուրս է եկել։ Հիմա՝ հարց. ինչպե՞ս դուրս եկավ։ Այս փաստը որևէ մեկն ուսումնասիրե՞լ է. իհարկե՝ ո´չ, ո՞վ է իր համար բարեխոսել, գիտե՞ք, ո´չ։ Պետք է գնալ Արթիկի քրեակատարողական հիմնարկ, ասել՝ ձեզ մոտ է դատապարտված եղել, ինչպես է պահել իրեն, մի քանի մարդ գիտեն՝ ինչպես է ազատ զգացել։ Եվ ինչի՞ համար է այս արարծը դեռևս ման գալիս երկրի երեսին։ Հիմա ինչու՞ է այս իրավիճակն անընդհատ կրկնվում, ո´չ Բալասանյանն է իմ հորեղբոր տղան, որ ես իրեն պաշտպանեմ, ո´չ էլ այդ Վարդանիկն է իմ թշնամին։ Երկուսն էլ ինձ համար անծանոթ մարդիկ են, ինչպես նաև՝ Գուրգեն Արսենյանը, ում Վարուժան Գևորգյան անունով մեկը մեղադրում է նկարներ գողանալու մեջ։ Սրանք փաստեր են, որ ներկայացնում եմ։

- Իսկ Ձեզ չի՞ հետաքրքրել, թե ինչու է այդպես լինում։

-Որպեսզի ես իմանամ՝ ինչ է կատարվել, այդ բոլոր փաստերը պետք է դնեմ կողք-կողքի ու համադրեմ՝ ինչպես եղավ, ինչու սպանվեց Վարդանիկի աղջկա փեսացուն, և ինչու նրա հարազատները ձայն չեն հանում. սա բարդ աշխատանք է և ոտքի վրա չի կարելի բացատել։ Այս բոլորը երբ ուսումնասիրենք, այն ժամանակ կասենք՝ ինչու մշակութային Լենինականը դարձավ կրիմինալ։ Երբ ՀՀ մեծավորներից ոմանք հայտարարում են, թե Գյումրին շարունակում է կրել մշակութային մայրաքաղաքի իր կոչումը, արդեն ծիծաղելի է դառնում, որովհետև մյուս մասն էլ ասում է՝  Գյումրին դառել է 30-ականների Չիկագո։ Իսկ այս երկուսն ինչպե՞ս լարող են համատեղվել, ո՞վ է սուտ խոսում, իրենց շահը ո՞րն է։

-Պարո´ն Գալոյան, շատ է խոսվում այն մասին, թե նույն Սպարտակ Ղուկասյանը քրեական հեղանակություն է, արդյո՞ք դա հիմանվոր է։ 

- «Քրեական հեղանակություն» ասվածը լուրջ խոսք է, կրիմինալ հեղինակությունը եղել է Յապոնչիկը, Սվոյ Ռաֆը՝ հայերից, վատագույն դեպքում եղել է Էջմիածնեցի Հարութիկը, եղել են Սալոնիկը, մյուսները, բայց այսօր какой нибудь Սպարտակի  կրիմինալ համարել... ախր իրան մեծ պատիվ չե՞ն տալիս, իհարկե՝ մեծ պատիվ են տալիս նրան՝  նույնիսկ՝ քրեական հեղինակություն համարելով։ Ուրեմն՝ իմացեք, նա կրիմինալ հեղինակություն չէ, իմ կարծիքով՝ նա, պարզապես, սովորական լակոտ է, որը հաբռգելէ այն աստիճանի, որ ո´չ միայն գողութուն ու դեբոշներ է սարքում քաղաքում, այլև մարդու սպանության համար է մեղադրվում։ Այսօր էլ արդեն մեղադրվում է քաղաքապետի, լա´վ հասկացեք՝ իշխանավորի տան վրա հարձակման մեջ։ Գնում է այդ քաղաքի թիվ մեկ մարդու տան ուղղությամբ, ըստ տարածված լուրերի՝ կրակում է և հայհոյանքներ տարածում, դրանից հետո Վարդանիկի մամլո քարտուղար Աղեկյանը, հետո էլ՝ Վարդանիկը հերքում են։ Ա՜, հետո՞, նա ասի, սրանք՝ հեքեն, նա ասի, սրանք՝ հերքեն, գիտե՞ք ինչ, արդեն ծիծաղելի է դառնում այս ամենը, բայց՝ կողքի մարդու համար, մեզ համար, քանի որ մենք Լենինականում կրակների տակ չենք, սարսափելի է դառնում գյումրեցիների համար, որովհետև նրանք ամեն օր կրակի տակ են ընկել և ընկնում են, սա է վտանգավոր։ Բա որկրակոցների ժամանակ, որոնք տեսանյութում էլ երևում են, այդ գնդակը մի մարդու կպչեր, պատհական մի անցորդի, ո´չ թե քաղաքապետին կամ նրա հարազտներին, ի՞նչ կստացվեր. կստացվեր այն, ինչ եղել է նախորդ անգամ, նորից կասեին՝ դա Սպարտակը չի եղել, Սպարտակի մեքենայի նման մեքենա է եղել, և գործը կծածկվեր։ Իսկ այս վիճակը կշարունակվի այնքան ժամանակ, քանի դեռ լուրջ հետաքննություն չի կատարվում, սա է մեր ողբերգությունը։

-Լա´վ, իրավիճակից դուրս գալու ելք չկա՞, ո՞վ պետք է այս ամենով զբաղվի։

-Երկիրն իշախնավորներ և իրավապահներ ունի։ Նրանք են պատասխանատուն։

-Դե՝ թեև Դուք Սպարտակ Ղուկասյանին համարում եք «սովորական լակոտ», այդուհանդերձ՝ նա իրեն համարում է օրենքով գող, գուցե այդ շրջանակում էլ, ի վերջո, լուծվի՞ հարցը. ինչ-որ քրեական հեղինակություն  նրա ականջը քաշի։

-Պա՜հ, բա եղա՞վ, ես էլ Շեքսպիրի պես գրող եմ, դու կհավատա՞ս, ես էմ աշխարհում, Շեքսպիրն ու Նարեկացին, վե´րջ. ձեզ համար համոզի՞չ է։ Գլուխը պատով է տալիս, ինքն ընդամենը՝ Վարդանիկի տղան է, ուրիշ ոչինչ։ Ինչ վերաբերում է օրենքով գողերի մակարդակով հարցի լուծմանը, ապա օրենքով գողը չի գա՝ գյադայի կռվին խառնվի, իսկ Սպարտակը գյադա է, նա կրիմինալ աշխարհում տեղ չունի, դա ծիծաղելի երևույթ է այդ աշխարհի համար, այդ աշխարհը շատ հզոր աշխարհ է, շատ լուրջ աշխարհ է, օրենքով գողը չի հավասարվի նրա մակարդակին։ Թող սրա´նք անեն, ի՞նչ է, օրենքով գո՞ղը պետք է գա, մի լակոտի ականջ քաշի, նույնիսկ՝ եթե միայն օդում է կրակում։

- Նույն Սպարտակ Ղուկասյանը պնդում է, թե ինքը նույնիսկ դեմ է եղել հոր քաղաքականություն մտնելուն։ Թերթին տված հարցազրույցում նա նշել էր, որ եթե հեռու մնային քաղաքականությունից, ավելի լավ կլիներ։ Ավելին՝ նա չի էլ ցանկացել, որ հայրը քաղաքապետ դառնա, քանի որ գիտեր, որ «սենց բաներ պետք է սարքեին գլխներին»։

-Ի՞նչ, սարքեի՜ն, նախ՝ ասա` դու ո՞վ ես, որ քո հորն ասես՝ քաղաքականությունից դուրս արի։ Վարդանիկը քաղաքականություն մտելով՝ շատ ավելի նյութական շահումներ ունեցավ, ինչու՞ չպետք է մտներ։ Այնքան պատգամավոր, քաղաքական գործիչ ունենք, որ մտնում են քաղաքականություն միայն ու միայն նյութական շահ ունենալու համար, նրանց քաղաքականությունը հետաքրքրում է այնքանով, որ իրենք իրենց ապահովեն, ուրիշ բան չեն մտածում։ Հետաքրքրվեք, տեսեք՝ ինչ է կատարվում։ Ախր ամեն ինչ խառնվել է իրար, դարձել մի քաոս։ Ես հենց նոր պատահական հեռուստացույցով նայում էի Մաուգլիի մուլտֆիլմը, որ Կիպլինգի լավագույն գործերից մեկն է, և գիտե՞ք ինչ նկատեցի՝ այն, ինչ այսօր կատարվում է Հայաստանում, Ջունգլիի օրենքն է։ Կրիմինալ աշխարհում կային օրենքներ, որոնք գործում էին, և նույն օրենքով գողերը սրանց նման շատ լակոտների, խուժանների, երրորդական ու չորրոդական արժեք ունեցող գյադեքի հետ էին պահում, բայց երբ «Ջունգլիի օրենքը» խախտվեց, երբ «բանդեռլոգներն» սկսեցին վրա տալ, երբ կարմիր գայլերն սկսեցին մտնել Ջունգլի, արդեն ամեն ինչ խառնվեց իրար։ Հիմա նույնը կատարվում է մեզ մոտ։ Հիմա ինքը՝ Սպարտակը, գլուխը պատով է տալիս, երբ հայատարարում է, թե՝  ես կրիմինալ աշխարհի հեղինակություն եմ ու Հայաստանից միակն եմ, որ մասնակցել եմ Դեդ Հասանի թաղմանը։ Ո՞վ ասաց, ինչի դու ո՞վ ես, որ քեզ մի հատ էլ թողնեին՝ մասնակցեիր, դու երևի լսած էլ չկաս Դեդ Հասանի անունը։ Նման բաներ կան, որոնք դառնում են ծիծաղելի, այդ թվում նաև՝ մեր ջանքերով։