Նախ Փաշինյանի կառավարությունից հրաժարվեցին ՀՅԴ-ն ու ԲՀԿ-ն, ապա՝ խմբակցության պատգամավորները, այժմ էլ՝ ուժայինների ղեկավարները. իշխանության բուրգի հիմքը փլուզվում է. Հրանտ Մելիք-Շահնազարյան

Իշխանության ներսում խնդիրներ կան, իշխանության բուրգի հիմքը փլուզվում է: Այս մասին Tert.am-ի հետ զրույցում ասաց քաղաքագետ Հրանտ Մելիք-Շահնազարյանը, ով անդրադարձավ  ԱԱԾ նախկին պետ Արթուր Վանեցյանի ու Ոստիկանության նախկին պետ Վալերիյ Օսիպյանի հրաժարականներին և իշխանության ներսում կատարվող իրադարձություններին:

-Պարոն Մելիք-Շահնազարյան, արդյո՞ք սպասելի էր, որ իշխանափոխությունից հետո կառավարության ներսում հրաժարականներ կլինեն, հրաժարական կտան ուժային կառույցների ղեկավարները:

-Անցած 1.5 տարվա ընթացքում հեղափոխական քաղաքական ուժն, ըստ էության, անընդհատ գլորվում էր: Սկզբից տեսանք իրենց միացած այլ կուսակցությունների վարվելաձևով, երբ կառավարությունից դուրս եկան ՀՅԴ-ն ու Բարգավաճ Հայաստանը, հետո տեսանք ակտիվիստական շարժման մի հատվածի դժգոհությունն իշխանությունից, մասնավորապես՝ բնապահպանական թևը դուրս մնաց, հետո տեսանք, որ դուրս են գալիս խմբակցությունից, օրինակ՝ «Իմ քայլի» պատգամավոր Էդգար Առաքելյանը:  Հիմա բանը հասել է ամենահիմնական ու խորքային, կարևոր տեղերին՝ իրավապահ մարմիններին ու ուժային կառույցներին: Պատճառները կարող են շատ լինել, կոնկրետ ուժային կառույցների դեպքում ակնհայտ է, որ կա արժեքային բնույթի կոնֆլիկտ երկրի քաղաքական իշխանության ու ուժային կառույցների միջև:

ԱԱԾ արդեն նախկին տնօրեն Վանեցյանի հրաժարականի տեքստը բավական բովանդակալից էր և բացահայտում էր խնդրի էությունը: Քաղաքական իշխանությունը նրանցից պահանջում է բաներ, որոնք հակասության մեջ են սպայի արժանապատվության, առաջնային և երկրորդական կարևոր իրադարձությունների ընկալման տեսակետից: Կարծում եմ, որ մոտավորապես մի նման սցենար էլ զարգացել է ոստիկանապետ Վալերիյ Օսիպյանի պարագայում: Պատճառներից մեկն էլ, ասվում է, որ Ամուլսարում վարչապետի կողմից ուժ կիրառելու ցանկությունն էր, բայց կարծում եմ, որ վերջին կաթիլը եղավ կառավարությունում Փաշինյանի կողմից ահաբեկչության պարագլուխներին ընդունելը: Պարզ դարձավ, որ արժեքային և քաղաքական առաջնահերթություններում Փաշինյանը նայում է ոչ թե իրավական կողմին, ոչ թե դեպի օրինականություն և, առավել ևս, ոչ թե դեպի սպայի արժանապատվություն, այլ զուտ քաղաքական նպատակահարմարությանը՝  անձնական իշխանությունն ուժեղացնելու նպատակով: Այս ընտրության մեջ Փաշինյանը սխալվեց, ինչի հետևանքով մենք տեսնում ենք իշխանության կազմաքանդում, այն էլ՝ շատ արագ տեմպերով:

-Դուք հրաժարականների ու հրաժարվելու տարբեր օղակներ նշեցիք, սա իշխանության կազմաքանդո՞ւմ  եք որակում, երբ երկու ուժայիններ են հրաժարական տալիս:

-Սա իշխանության բուրգի փլուզում է, մենք տեսնում ենք, որ իշխանությունն այն տեսքով, որ տեսքով նա ստանձնեց անցած տարվա մայիսին, այլևս գոյություն չունի: Կարևոր դերակատարում ունեցող անձինք հեռանում են, հեռանում են՝ բացահայտ ցույց տալով  իրենց դժգոհության պատճառները: Այսինքն, այն, որ սպասելիքները չարդարացան, այսօրվա դրությամբ վերաբերում է ոչ միայն հանրությանը, այլ նաև մարդկանց, ովքեր եղել են Փաշինյանի կողմից ու նրա հետ միասին իշխանափոխություն են իրականացրել Հայաստանում:

-Իշխանության ներկայացուցիչների կամ համախոհների կողմից հնչում են կարծիքներ, թե այս ազատումները ենթադրում են, որ իշխանությունը որոշ ժամանակ անց ազատվում է նախորդ իշխանության կադրերից: Սա  որքանո՞վ է իրատեսական, հաշվի առնելով նաև այն, որ այս պահին գործող օրենքով ուժային կառույցների ղեկավարները կարող էին լինել միայն ոստիկանության և ԱԱԾ-ի աշխատակից:

-Եթե խոսենք ուժայինների մասին, իհարկե, դա պարզունակ գնահատական է, որովհետև նույն և՛ Վանեցյանը, և՛ Օսիպյանը  տարիներ շարունակ ծառայել են իրավապահ համակարգերում, անկախ նրանից, թե ով է եղել քաղաքային իշխանությունը: Նրանք կադրային սպաներ են, ովքեր իրենց կարիերան կառուցել են զրոյից ու չեն եղել քաղաքական դեմքեր, բացի այդ, այդ կառույցներում պետք է ղեկավարեին համակարգի ծառայողները: Հիմա ես տեսնում եմ, որ քաղաքական իշխանությունը բոլոր ձախողումները փորձում է կապել, այսպես կոչված, նախկինների հետ, և այն մեկնաբանությունը, որ տրվեց վարչապետի մամուլի խոսնակի կողմից Վանեցյանի հրաժարականի վերաբերյալ, դա, իսկապես, խոսում է նրա մակերեսայնության, հիմքերին տեղյակ չլինելու, ամեն տեղ մեղավորներ փնտրելու և պատասխանատվությունից խուսափելու մասին, դա պարզունակ ձև է և կարող է աշխատել անցած տարվա հեղափոխական էյֆորիայի ժամանակներում, բայց, քանի որ 1.5 տարի է անցել , այդ ամենն արդեն պայմանավորված է այս իշխանության գործողություններով: Ներսում չեն կարող ռիսկեր գնահատել և դրանց լուծումները գտնել: Իրենք դեռ փորձում են մեղքերը բարդել նախկինների վրա,  բոլորին պիտակավորում են և այլն, բայց  փաստն այն է, որ պատճառները վաղուց այդ իշխանության ներսում են ու դա Փաշինյանի՝ մոլագարության հասնող վրիժառության միտումն է: Կան բաներ, որոնք վաղուց արդեն մոլագարի պահվածք են հիշեցնում:

-Պաշտպանության նախարար Դավիթ Տոնոյանի անունն էլ է հնչում, չնայած՝ այսօր նա հերքեց այդ ամենը՝ ասելով, որ Փաշինյանի հետ տարաձայնություններ չունի, մտադրություն չունի հրաժարականի դիմում ներկայացնել: Ինչո՞վ եք դա պայմանավորում և, բացի այդ, գուցե Օսիպյանի ու Վանեցյանի հրաժարականից հետո Փաշինյանը Տոնոյանի հարցում փոխել է իր մոտեցումներն ու պահանջները: Վանեցյանի դեպքում քաղաքականության վերադառնալու մասին խոսակցություններ կան, ի՞նչ սպասել Օսիպյանի դեպքում: 

-Երբ բոլորը մատնացույց են անում Տոնոյանի հրաժարականը, պատճառն այն է, որ հասկանում են, թե իշխանության կազմում ով կարող է դիմակայել արժեքազուրկ կամ բարոյազուրկ պահանջներից, որոնք բխում են Փաշինյանից: Եթե կա անբարո պահանջ, քաղաքական հետապնդում,  հանրությունը հասկանում է, թե ով է այն մարդը, ով արժանապատվություն կունենա դրան դիմակայելու համար: Կարծում եմ՝ դա է պատճառը, որ մարդկանց հայացքն ուղղվել է դեպի Դավիթ Տոնոյանը: Կարծում եմ, որ հրաժարականի հարցը կամ դեռ իրեն չի հասել, կամ էլ Տոնոյանի կողմից այդ լուրերի հերքումը մարտավարություն է, որը Տոնոյանն օգտագործում է անվտանգության ամբողջ համակարգը վտանգի տակ չդնելու համար: Ինչ վերաբերում է այդ մարդկանց քաղաքականություն մտնելը, ապա դա, համարում եմ հնարավոր, անգամ կցանկանամ, որ արժանապատվության զգացում ունեցող մարդիկ ավելի ակտիվ լինեն քաղաքականության մեջ, բայց այստեղ հարցեր կան, որոնց իրենք պարտավոր են պատասխանել: Մասնավորապես Վանեցյանի պարագայում, նման հարցադրումներ հնչեցին Սուրբ Աթոռում նախկին դեսպան Միքայել Մինասյանի կողմից՝ կապված քաղաքական հետապնդումների, նախագահ կալանավորելու և այլ հարցերի հետ, բայց կարծում եմ, որ Վանեցյանն իր հրաժարականով առաջին քայլն արել է դեպի ճիշտ ուղի և կկարողանա ճիշտ կողմնորոշվել ու պատվով պատասխանել բոլոր այդ հարցադրումներին, ցույց տալ, որ ինքն այդ ռեպրեսիվ քաղաքականության մասը չի եղել:Այդ ժամանակ, կարծում եմ, որ ճանապարհը Վանեցյանի ու Օսիպյանի համար բաց կլինի դեպի քաղաքականություն և դեպի առաջնորդություն: