Սահմանափակումները թուլացվում են, քանի որ կան դժգոհություններ հանրության շրջանում. պետք է արձանագրել կարանտինի ձախողման փաստը. տնտեսագետ

21:14 • 04.05.20
Քաղաքականություն

Օրերս ԱԺ-ի կողմից ընդունված Բյուջեի նախագծի, մեղմացվող սահմանափակումների, տնտեսության վիճակի և այլ հարցերի շուրջ Tert.am-ը զրուցել է տնտեսագետ, ՀՅԴ Ֆինանսների և էկոնոմիկայի հանձնախմբի նախագահ Արմեն Գրիգորյանի հետ:

- Պարոն Գրիգորյան, օրերս ԱԺ-ում Ֆինանսների նախարար Ատոմ Ջանջուղազյանը ներկայացրեց «ՀՀ 2020 թվականի պետական բյուջեի մասին» օրենքում փոփոխություն և լրացումներ կատարելու մասին և կից ներկայացված օրենքների նախագծերը: Նա նշեց, որ հաշվի առնելով ներքին և արտաքին շոկերի առկայությունը, կունենանք 2 տոկոս անկում, ինչպես նաև համավարակի տնտեսական ազդեցությունը մեղմելու համար նախատեսվում է ներգրավել լրացուցիչ պարտքային միջոցներ: Ինչպե՞ս եք գնահատում այս նախագիծը, ի՞նչ այն կտա մեզ, ի՞նչ է սպասվում:

- Իշխանությունների ամենատարբեր ներկայացուցիչներ 2020 թվականի բյուջեն գնահատում էին, որպես հեղափոխական բյուջե: Բոլորը կարծես, թե միաբերան փորձում էին մեր հանրությանը բացատրել, համոզել, որ 4․9 տոկոս կանխատեսվող տնտեսական աճը հեղափոխական է: Իմիջիայլոց, տարօրինակ է հիմա քննարկել այսպիսի փոփոխություններ մի քանի պատճառներով. համավարակի հնարավոր զարգացման սցենարները հասկանալի չեն, դրա տված վնասները դեռևս գնահատված չեն: Պարոն Ջաջնջուղազյանն անկումը բացատրեց հետևյալով՝ համավարակի ազդեցության հետևանքով գործընկեր երկրներում տնտեսական աճը դանդաղել է, մետաղների համաշխարհային գների և նավթի համաշխարհային գների անկում կա, և ռուսական ռուբլու արժեզրկումը գնահատվել է որպես արտաքին ցնցում, արտաքին պահանջարկի թուլացում, զբոսաշրջիկների կրճատում, տրանսֆերտների կրճատում և այլն, և որ այդ ամենն ուղիղ ազդեցություն ունի ՀՀ տնտեսության վրա:

Կանխատեսվող 4․9 տոկոս աճն էլ չի լինելու, դա արդեն պարզ է, կանխատեսվում է 2 տոկոս անկում, ինչը պատճառ է դարձել, որպեսզի համավարակի մեղման նպատակով փոփոխություն նախաձեռնեն 2020 թվականի բյուջեում: Սույն բյուջեում դեֆիցիտը կազմում է 160․7 մլրդ դրամ, առաջարկվում է այն դարձնել շուրջ 324․0 մլրդ դրամ: Իշխանություններն ասում են՝ ժողովուրդ ջան, որպեսզի ձեր համար աջակցության ծրագրեր իրականացնենք, համավարակի ազդեցությունը մեղմենք, պետք է վարկ վերցնենք, այդ միջոցներն ուղղենք ֆինանասական շուկա, դուք էլ գնացեք, օրինակ, զրո տոկոսով վարկեր վերցրեք, հետո կփակեք այդ վարկերը ևմեր վերցրած պարտքերը: Սա հասկանալի մոտեցում չէ: Հիշում ենք նաև, որ 2019 թվականի բյուջեն, երբ պրոֆիցիտով էր փակվում, դեկտեմբերի 12-ին ԱԺ-ն 4 վարկային համաձայնագիր ընդունեց և պետության պարտքն ավելացրեց 152․0 մլն դոլարով, հիմնավորումն այն էր, որ բյուջեն օրենք է և պետք է այն կատարվի, ինչո՞ւ այսօր այդ ավել միջոցները չեն օգտագործվում: Ի վերջո բոլոր պարտքերը փակելու է մեր ժողովուրդը: Հասկանալի չէ նաև, երբ կանխատեսում են, որ եկամուտները պակաս կլինեն 1․695 տրիլիոն դրամից, բայց ոչ մի կերպ չեն ուզում վերանայել 1․856 տրիլիոն ծախսերը: Իսկ ծախսերը կրճատելու տեղ կա, դա պարտադիր կուտակային համակարգին ուղղված միջոցներն են, կրճատել գործուղումներն ու պարգևավճարները:

- Եվրոպական կենտրոնական բանկի կանխատեսումների համաձայն` 2020 թվականի ընթացքում Եվրամիության տնտեսական գոտում գրանցվելու է 5-12 տոկոս անկում: Այս ֆոնին արդյո՞ք ՀՀ իշխանությունը պետական ռեսուրսներն արդյունավետ է ծախսում:

- Համաշխարհային բոլոր կազմակերպությունները հիմա կանխատեսումներ են անում, հետո վերանայում իրենց կանխատեսումները: Հասկանալի է, որ տնտեսական անկման պատճառը նոր տեսակի կորոնավիրուսն ու դրա ազդեցությունն է: Այսինքն՝ տնտեսական վիճակի վատթարացման պատճառները չունեն տնտեսական հիմքեր: Հետևաբար ես չեմ հավատում այդ գնահատումներին: Նույն ռուբլու փոխարժեքը տատանվում է․ դոլարի նկատմամբ արժևորվել է 10 և ավելի ռուբլով: Այնպես որ ամեն ինչ այնքան միանշանակ չէ: Ի վերջո գործ ունենք հարկադրված սահմանափակումների հետ: Իսկ Հայաստանի իշխանությունների ծախսերի արդյունավետությունը դեռ կգնահատվի: ՀՅԴ մոտեցումներ հրապարակել ենք մարտի 23-ին, այն իր մեջ ուներ ծախսախնայող հստակ կետեր, դրանով ասում էինք, որ չպետք է վարկ տրամադրել ընկերություններին, որ աշխատավարձ և հարկ վճարվեն, չպետք է ֆինանսական շուկային հարստացնել, իսկ տնտեսական գործունեություն իրականացնողներին թողնել պարտքերի և վարկերի տակ: Անցել է մոտ մեկուկես ամիս և հիմա նորից կարող ենք անել այն պնդումը, որ ոլորտներ կան՝ ուղղակի ուշքի չեն գա և չպետք է վարկով խեղդել նրանց: Անհրաժեշտ է ուղիղ աջակցության գործիքներ կիրառել և ձգել գոտիները:

- Արդյո՞ք տնտեսական զարգացումներն են պատճառը, որ իշխանությունը մեղմացրեց սահմանափակումները: Ի՞նչ հարց է լուծում կառավարույթունը, օրինակ, բացօթյա սրճարանների գործունեությունը թույլ տալով:

- Որոշմանը կտամ բացառապես քաղաքական գնահատական, սահմանափակումները թուլացվում են, քանի որ կան դժգոհություններ հանրության շրջանում: Պետք է արձանագրել կարանտինի ձախողման փաստը: Երբ մարտի 16-ին արտակարգ դրություն հայտարարվեց ՀՀ-ում առկա էր 45 վարակակիր, այսօր արդեն ունենք երեք տասնյակից ավել զոհեր և 2300-ից ավելի վարակակիր: Իշխանությունները օրինակ են բերում այն երկրներին, որտեղ աստիճանաբար սկսվել է սահմանափակումների մեղմման պրոցես, բայց չեն ասում, որ այդ երկրներում վարակը իր պիկից սկսել է նվազել, իսկ մեր երկրում դեռ աճում է, իսկ աճի տեմպերն անհանգստացնող են: Կարծում եմ՝ երկու ամիսը լրիվ բավարար էր վարակի օջախները լոկալիզացնելու համար, փակելու միայն այդ օջախները և մյուս հատվածներում թույլատրելու տնտեսական գործունեությունը: Հիմա ունենք մի վիճակ, երբ վարակն աճում է, իսկ տնտեսությունը կաթվածահար եղած է: Հետևաբար սահմանափակումների մեղմացումը իշխանությունների դեմ հնարավոր դժգոհությունը զսպելն է: Սրճարաններն ու առհասարակ հանրային սննդի ոլորտն ամենաշատ տուժված սեգմենտն է:

-Այս երկու ամսվա ընթցքում որքանո՞վ տուժեց սպասարկման ոլորտը, ի՞նչ եղավ այս ոլորտի հետ ու կառավարության աջակցությունը որքանո՞վ էր արդյունավետ:

- Սպասարկման ոլորտը, ռեստորանները, հյուրանոցները, տուրիստական ընկերությունները և նմանատիպ մյուս ոլորտները ամբողջությամբ կազմալուծվել են: Այստեղ դիմանալը դժվար է: Չկա հաճախորդ, չկան ամրագրումներ, կան չեղարկված ամրագրումներ, հետևաբար ուշքի գալը դժվար է լինելու: Կառավարության կողմից տրամադրված աջակցության տնտեսական բաղադրիչով, այն է՝ տրամադրել վարկեր արտոնյալ պայմաններով, ոչնչով չեն օգնելու, սոցիալական կոմպոնենտով աշխատակիցներին որոշակի չափով գումար տրամադրելը կարևոր է, բայց կարճ ժամանակի լուծում: Պետք է այս ոլորտներին հնարավորություն տալ, տրամադրել վարկային և հարկային արձակուրդներ: Ընկերություններ կան, որ գույք չունեն, գործում են վարձակալված տարածքներում, իսկ հիմա լուծարման պրոցեսում են: Զբոսաշրջության ոլորտի շրջանառությունը 2019 թվականին ավելի քան 36.0 մլրդ դրամ էր, իսկ 2020 թվականին բնականաբար չի լինելու, արդեն չորս ամիս անցել է: Մի շեշտադրում անեմ գյուղատնտեսության մասին․ այս ոլորտը հիմա ամենակարևորն է, այստեղ պետք է ուղղվեն միջոցներ, խնդիր դրվի լուծելու պարենային պաշարների ավելացումը, աջակցության ծրագիրը պետք է իրականացվեր ուղիղ:

 

Հեղինակ Ամալյա Առաքելյան

ԼՐԱՀՈՍ

ՕՐՎԱ ԿԱՐԵՎՈՐ

Տեսանյութեր

12:29 • 21.11.24

Ինչո՞ւ մանկապարտեզը հոկտեմբերին չի բացվել, ստացվում է՝ սո՞ւտ եմ ասել. զգուշացնում եմ՝ մեկը չխախտի ժամկետը․ Փաշինյան

12:12 • 21.11.24

Մայթով քայլում ես, տեսնում 61 թվի «ԳԱԶ 66»-ի «ռամա» է դրված պապուց հիշատակ, տարե՛ք ձեր տուն, պատից կախեք. Նիկոլ Փաշինյան

11:05 • 21.11.24

Վահե Ղազարյանի հետ մանկությունից ընկերներ ենք, դա շատ հարցերում օգնել է, երբեմն՝ խանգարել․ Փաշինյան

21:03 • 20.11.24

Չենք սպասում 2026-ի ընտրություններին, ամեն բան անելու ենք, որ իշխանափոխությունը լինի մինչև այդ. Աննա Գրիգորյան

20:33 • 19.11.24

Վաղ թե ուշ Փաշինյանը կարմիր աստղով «պիլոտկա է» հագնելու, մոտ է այդ ժամանակը․ Հայկ Մամիջանյան

18:50 • 19.11.24

ԱրարատԲանկը` «Իմ անտառ Հայաստան»-ի կողքին․ Ազնավուրի անվան անտառ է հիմնվելու (տեսանյութ)

15:03 • 19.11.24

Սուբսիդիայի տոկոսը պահպանելով հնարավորինս նվազ՝ կավելացնենք քաղաքապետարանի եկամուտները. Ավինյան

14:07 • 19.11.24

«Ո՛չ 300 դրամներին»․ «Մայր Հայաստանը» Երևանի ավագանու նիստի ժամանակ ակցիա իրականացրեց

12:49 • 19.11.24

Մինչև 7 տարեկան երեխաները տրանսպորտով կերթևեկեն անվճար, թոշակառուները՝ 30% զեղչով. փոխքաղաքապետ

15:40 • 18.11.24

«Նոմա» ռեստորանը ներկայանում է նորովի. այն կընդունի իր հյուրերին նաև ձմռան ամիսներին

12:44 • 18.11.24

Այն, որ պաշտոնանկությունների մասին դուք գիշերն եք իմացել ու գրել, դա չի նշանակում, որ այդ գործընթացները տեղի են ունեցել գիշերը. Վահագն Ալեքսանյան

12:27 • 18.11.24

Հովիկ Աղազարյանի մասով կա հարուցված կարգապահական վարույթ, որը կունենա հետևանք. Վահագն Ալեքսանյան

12:18 • 18.11.24

Սափրվելը հետևանքներ էր ունենալու. մի՛ ափսոսացեք, շատ բան չենք կորցրել. Աղվան Վարդանյանը՝ պաշտոնանկությունների մասին

12:05 • 18.11.24

Այդ պաշտոնանկությունները դիտարկում եմ նախընտրական տրամադրությունների ներքո. Տիգրան Աբրահամյան

11:55 • 18.11.24

Օպերայի տարածքի շինությունները քանդելու ենք ու ստանանք կանաչ տարածք՝ մարդկանց օգտագործման համար. քաղաքապետ

11:54 • 18.11.24

Մենք մեր պահանջներում ավելի խիստ ենք լինելու, չենք հանդուրժելու անորակ սննդի մատակարարում մեր մանկապարտեզներ. Ավինյան

17:39 • 15.11.24

Վերելակը կանչեք՝ չի գա, գալիս մեծ-մեծ խոսում եք. Կոնջորյանը՝ ընդդիմությանը

16:18 • 15.11.24

Մե՞նք ենք «Հոկտեմբերի 27»-ի շահառուն, թե Անդրանիկ Քոչարյանը, որ այդ խառը վիճակում պաշտոնյաների ցանկ էր ներկայացնում, մեկն էլ ինքն էր. Քրիստինե Վարդանյան

13:21 • 15.11.24

Սասուն Միքայելյանի որդին այնքան լավ քաղաքապետ է, որ ասում են՝ «Սևակը Հրազդանի հետ է ամուսնացել»․ Անդրանիկ Քոչարյան

12:46 • 15.11.24

Կիրանցում անասունը սահմանն անցնու՞մ է. Փաշինյանը՝ Տավուշի մարզպետին

12:16 • 15.11.24

Ո՞վ է ում ձեռք առնում, ուզում եմ հասկանամ, ես «քյասիբի ռադիո» չեմ․ Փաշինյանն՝ իրավապահներին

12:05 • 15.11.24

Ոստիկանության զորքերը կենտրոնացված են Երևանում, այնպես կանենք, որ մարզերում էլ խնդիր չլինի. Փաշինյան

11:04 • 15.11.24

Դուք ոչ միայն Փաշինյանի, այլ Զավենիչի երկրպագուն եք. Խամոյանը՝ ՀԾԿՀ նախագահի թեկնածուին

15:48 • 14.11.24

Պարոն Աղազարյան Հովիկին ոչ ոք չի դատապարտի, որովհետև կառավարությունը չի ձախողվի. Աղազարյան

13:52 • 14.11.24

Կարդացի Անկախության հռչակագիրն ու սարսափելի եզրահանգման եկա՝ ՀՀ-ն չի կարող գոյություն ունենալ. Նիկոլ Փաշինյան

13:20 • 14.11.24

Բանակը մի՛ սրբագործեք, ասում են՝ մեր զինվորի ցավը տանեմ, դուրս կգա Մադագասկար․ Փաշինյան

12:34 • 14.11.24

Այսօրվա մեր հավաքական սոցիալ-հոգեբանությունն ու սոցիալ-մտածողությունն ապապետական է․ Փաշինյան

11:50 • 14.11.24

Աղազարյա՛ն, ջանդ յուղի, քո գլխին են սարքում, ա՛յ ընկեր, դու էլ ես նախկին դաշնակցական. Արթուր Խաչատրյան

11:21 • 14.11.24

Դուք Թուրքիային ու Ադրբեջանին՝ մեր անվտանգության երաշխավոր դարձնելը փաթեթավորել եք իրական Հայաստանի ներքո, որը շատ այլանդակ տեսք ունի. Քրիստինե Վարդանյան

11:02 • 14.11.24

Դուք ձգտում եք վերադարձնել պատմական Հայաստանը, որտեղ կաք դուք, չկա պետականություն ու կա գուբերնատոր դառնալու հնարավորություն. Արթուր Հովհաննիսյանը՝ ընդդիմությանը

20:37 • 13.11.24

Աթոռը պահելու համար Փաշինյանը պատրաստ է Պուտինի նկարը կախել գլխավերևում, հարց է՝ Պուտինը կտա՞, թե ոչ․ Նաիրա Կարապետյան

17:41 • 13.11.24

Չենք բարձրացնում Ադրբեջանի սահմանադրության փոփոխության հարցը, նույնը ակնկալում ենք իրենցից․ Փաշինյան

16:26 • 13.11.24

Այսօրվա ընդդիմությունը հաջորդ ԱԺ-ում չի լինի, իշխանությունն ավելի բարձր ձայներով կընտրվի․ Ալեն Սիմոնյան

15:47 • 13.11.24

Օկուպացված տարածքների խնդիրը ռազմական ճանապարհով լուծելու խնդիր դրված չէ․ Սուրեն Պապիկյան

14:51 • 13.11.24

Երիտասարդ տարիքում, երբ լսում էի «Կիլիկիա» երգը, լացում էի, երբ մեծացա, հասկացա՝ ինչի՞ լացեմ, Կիլիկիան՝ ուր, ես՝ ուր. Հովիկ Աղազարյան

14:11 • 13.11.24

Մենք առաջարկում ենք, որ էլի վարկ վերցնենք նոր սարքավորումների, արտադրանքի գեներացման համար, հետո շնորհակալություն եք հայտնելու. Խաչատուր Սուքիասյան

12:21 • 13.11.24

«ՀՀ ԶՈՒ-երն այսօր Հնդկաստանի համար դարձել են գովազդային վահանակ». «Պարոն Մանուկյանը քաղաքական լավ ելույթ ունեցավ, մի՛ խանգարեք». քննարկում ԱԺ-ում

10:44 • 13.11.24

Չե՞ք կարծում, որ բերետավորների հոգեկան առողջությունը ստուգելու կարիք կա․ Խաչատրյանը՝ Քոչարյանին

17:43 • 12.11.24

Գերիների ամբողջական վերադարձը պետք է նախապայման լինի ցանկացած բանակցության համար․ Քրիստինե Վարդանյան

15:23 • 12.11.24

Բաքվում պահվողներին վերադարձնելու ամենապատեհ առիթը COP29-ն է, հետո վերադարձի հավանականությունը հավասարվելու է զրոյի. Արթուր Խաչատրյան

Տեսնել բոլորը

Ամենից շատ կարդացված նյութեր Այսօր Երեկ Շաբաթվա

Տնտեսություն

Գիտություն/տեխնիկա

Մշակույթ

Սպորտ

Իրադարձային

Մամուլի տեսություն

Քաղաքականություն

Իրավունք

Ժամանց