«Հայ–թուրքական սահմանի բացումից որոշ գործարարներ կշահեն, որոշները՝ կտուժեն». ՀՅԴ–ական պատգամավորի անդրադարձը

Հայաստանի տնտեսության վրա հայ–թուրքական սահմանի բացման ազդեցության մասին այսօր Մամուլի ազգային ակումբում խոսել է դաշնակցական պատգամավոր, տնտեսագետ Արա Նռանյանը՝ նշելով, որ սահմանի բացումից որոշ գործարարներ կշահեն, իսկ որոշներն էլ՝ կտուժեն։

«Կան գործարարներ, որոնք շահելու են սահմանի բացումից, կլինեն գործարարներ, որոնք կորցնելու են։ Միանշանակ ասել, որ որևէ մեկը շահելու է, մյուսը կորցնելու է, կամ որ բոլորը շահելու են, կամ բոլորը կորցնելու են, ճիշտ չէ։ Եվ մյուս կողմից էլ, եթե սահմանների բացումը վնասելու է տնտեսության այս կամ այն ճյուղին, ապա դա չի նշանակում, որ սահմանները պետք է լինեն փակ։ Նույն արտաքին առևտրային հարաբերություններում բոլորն էլ գիտեն, որ երկկողմանի հարաբերություններում գոյություն ունի առևտրային դեֆիցիտ, մի երկիրը շահում է, մյուսը կորցնում է, կամ ասենք մի ապրանքատեսակի մասով կարող է կորցնել, բայց մյուս ապրանքատեսակի արտահանման հարցով շահել»,– հայտարարել է դաշնակցական պատգամավորը։
Նա հիշեցրել է, որ հայ–թուրքական սահմանի հնարավոր բացման դեպքում տնտեսական դժվարություններին դիմագրավելու համար ՀՅԴ–ն պատրաստվում է կառավարությանը ներկայացնել գործողությունների փաթեթ։ Արա Նռանյանն ասել է, որ ՀՅԴ բյուրոյի աշխատանքային խումբն արդեն իսկ ավարտել է Հայաստանի և Թուրքիայի տնտեսությունների համեմատական առավելությունները։

Ուսումնասիրություններն, ըստ ամենայնի, ցույց են տվել, որ սահմանի բացումը լի է դժվարություններով, սակայն ավելի վատ չի լինի, քան փակ սահմանի դեպքում։ «Մենք հպարտանում ենք, որ Առևտրի համաշխարհային կազմակերպության (ԱՀԿ) անդամ ենք դարձել և բավական լիբերալ պայմաններով ենք մտել և բավական լիբերալ տնտեսություն ունենք։ ԱՀԿ անդամակցության մեր պայմաններով ամբողջ ապրանքացանկով սահմանված է առավելագույն մաքսատուրք ներկրվող ապրանքների համար 15 տոկոսի չափով, այնինչ Թուրքիան մտել է ԱՀԿ՝ ունենալով հետևյալ պայմանները. ապրանքացանկի միայն 50 տոկոսի չափով գոյություն ունի սահմանափակում, մյուս 50 տոկոսի մասով սահմանափակումներ գոյություն չունեն, իսկ գոյություն չունեցող սահմանափակումները նշանակում է, ինքը կարող է կիրառել նույնիսկ 1000 կամ 2000 տոկոս։ Օրինակ, գինու վրա Թուրքիան կիրառում է 400 տոկոս մաքսատուրք, ՀՀ–ն նման հնարավորություն չունի, քանի որ մեր պայմանները շատ ավելի խիստ են, և, այսպես ասեմ, ավելի լիբերալ, քան Թուրքիայինը։ Թուրքիայի պրոտեկցիոնիստական քաղաքականությունը թույլ տվեց իրենց զարգացնել ազգային տնտեսությունը և վերջին 15–20 տարվա ընթացքում նրանց տնտեսությունը մեծ թռիչք ապահովեց»,– ուսումնասիրությունից մի օրինակ է բերել խորհրդարանականը։

Նա նկատել է նաև, որ սահմանի բացումն ունի նաև առավելություններ ու նոր հնարավորություններ կընձեռի, իսկ սպասվող դժվարությունների մասով ընդգծել է, թե մինչ սահմանի բացումը հարկավոր է անհրաժեշտ քայլեր ձեռնարկել։