Էկո-նորաձևության մեկնարկը Հայաստանում

Պաշտոնապես մեկնակրկել է էկո-նորաձևությանը նվիրված նախագիծը՝ «Նորաձևության և տեքստիլ արդյունաբերության կայուն էկո-համակարգ Հայաստանում»։ Ծրագիրն իրականացնում է «Նորաձևության և դիզայնի պալատ» հասարակական կազմակերպությունը` դիզայներ Վահան Խաչատրյանի նախագահությամբ, որն ավելի վաղ Մեծ Բրիտանիայի դեսպանատան կողմից արժանացել էր  240 հազար ֆունտ սթերլինգ դրամաշնորհի։

Tert.am Life-ը ներկա է գտնվել ծրագրի պաշտոնական ներկայացմանը, որն անց է կացել ՀՀ կառավարության բարձրաստիճան պաշտոնյաների, Մեծ Բրիտանիայի և Հյուսիսային Իռլանդիայի Միացյալ Թագավորության գործերի ժամանակավոր հավատարմատար Դեյվիդ Մորանի, հայ դիզայներների, տեքստիլ արտադրողների, ինչպես նաև ոլորտի տեղական և միջազգային գործընկերների մասնակցությամբ:

Այս ծրագիրն անդրադառնում է ոչ թե նորաձևության գլամուրային կողմին, այլ դրա հակառակ հատվածին՝ թափոններ, որոնք աղտոտում են շրջակա միջավայրը։ Նշենք, որ վերջին տարիներին համաշխարհային նորաձևության ամենահայտնի ներկայացուցիչները պարբերաբեր անդրադառնում են այս հարցին։  

«Նորաձևության և տեքստիլ արդյունաբերության կայուն էկո-համակարգ Հայաստանում» երկամյա ծրագիրն, ըստ նախատձեռնողների, նպատակ ունի բարելավել նորաձևության և տեքստիլ ոլորտների տեխնիկական, գործարար հմտությունները, ստեղծել նոր աշխատատեղեր, վերամշակման մոդելի վրա հիմնված կայուն մատակարարման արդյունաբերական ցանց և ոլորտն ընդլայնել տեղական ու միջազգային շուկաներում։

«Ես շատ ուրախ եմ, որ Միացյալ Թագավորության «Լավ կառավարման հիմնադրամը» ֆինանսավորում է այս յուրօրինակ ծրագիրը, որը տնտեսական և բնապահպանական առումով կնպաստի Հայաստանի կառավարության՝ կայուն զարգացում ապահովելու ջանքերին։ Այս ծրագիրը միավորում է Հայաստանի և Բրիտանիայի հիանալի ստեղծագործ միտքը։ Ոչ պակաս կարևոր է, որ ծրագիրը նաև խթանում է կանանց ձեռներեցությունը՝ նրանց համար ստեղծելով եկամտի և աշխատանքի հնարավորություններ»,- նշել է Հայաստանում Միացյալ Թագավորության գործերի ժամանակավոր հավատարմատար, դեսպան Դեյվիդ Մորանը:

Նշենք՝ ծրագրի միջազգային գործընկերներն են «Eco-Age» և «Fashion Scout» բրիտանական կազմակերպությունները: Ծրագիրը նախատեսված է կայացած և սկսնակ դիզայներների, տեքստիլ արդյունաբերության խոշոր և ՓՄՁ ընկերությունների, ուսանողների ու դասախոսների համար: Այն  խթանելու է նաև կանանց և երիտասարդների համար նոր աշխատատեղերի ստեղծումը, բարելավելու է կառավարման հմտությունները:

«Դեռ ծրագրի սկիզբն է, և գուցե մենք ամբողջովին չենք կարող գնահատել, թե ինչ արդյունք ենք ունենալու, բայց Հայաստանի համար շատ կարևոր քայլ է խոսել նորաձևության, տեքստիլի ոլորտում էկոլոգիայի մասին, քանի որ ոլորտի զարգացմանը զուգահեռ՝ ավելանում են նաև դրա բացասական կոմպոնենտները, և որոնց վերաբերյալ ժամանակին խոսելը, արդյունավետ լուծումներ գտնելը շատ կարևոր կլինի»,- ասաց Վահան Խաչատրյանը:

Ծրագիրն իրականացնելու են երեք հիմնական ուղղություններովմ որոնցից առաջինը մասնագիտական և բիզնես կարողությունների զարգացումն է, նորաձևության բիզնեսի կառավարումը,  ֆինանսական պլանավորումն ու արդեն պատրաստի ապրանքի իրացում: Երկրորդ ուղղությունն, ըստ ծրագրի հեղինակների, նպաստելու է գործարար կապերի ստեղծմանը` միջազգային շուկա մտնելու և նոր աշխատատեղեր ստեղծելու գործընթացը արագացնելու նպատակով: Երրորդ ուղղությամբ ստեղծվելու են տեքստիլ արտադրանքի թափոնների վերամշակում՝ տեքստիլ արտադրողների հետ համագործակցության միջոցով:

«Երկամյա ծրագրի ընթացքում մենք աշխատելու ենք դիզայներների և տեքստիլ արդյունաբերության գործարանների հետ՝ փորձելով կապ և համագործակցություն հաստատել նրանց միջև: Բացի դրանից՝ մենք ուսումնասիրելու ենք դաշտը, որպեսզի հասկանանք, թե տեքստիլ արտադրության ընթացքում ինչ թափոններ են ի հայտ գալիս, և թե վերամշակման ինչ գործընթաց է անհրաժեշտ, որն իր հերթին կարող է և՛ էկոլոգիական խնդիր լուծել, և՛ առանձին արտադրություն դառնալ: Հայաստանում այս ուղղությամբ առայժմ որևէ մեխանիզմ մշակված չէ: Այդ մեխանիզմը մշակելու համար տեղայնացվելու է միջազգային լավագույն փորձը, որը տեղի մասնագետներին փոխանցելու համար Հայաստան են ժամանել «Eco-Age» և «Fashion Scout» ընկերությունների ներկայացուցիչները, ովքեր արդեն երկար տարիներ համագործակցում են համաշխարհային բրենդների հետ»,- նշեց ծրագրի ղեկավար  Էլեն Մանուկյանը:

Լուսանկարները՝ Էլեն Գասպարյանի