Իրանում 600 եկեղեցիներ կան, որոնցից 480-ը հայկական են. «Նոր Ջուղա» խորագրով գիտաժողով է անցկացվել

13:53 • 29.02.16
Մշակույթ


 

Իրանում 600 եկեղեցիներ կան, որոնցից 480-ը հայկական են. ՀՀ քաղաքաշինության նախարարության Ճարտարապետության ազգային թանգարան-ինստիտուտում «Նոր Ջուղա» խորագիրը կրող գիտաժողովին «Հայկական եկեղեցիները» թեմայով զեկույցը ներկայացնելիս նշեց Իրանից հետազոտող Շահեն Հովսեփյանը:


Ըստ նրա՝ եկեղեցիներից մի մասը լքված վիճակում են, բայց 80-ը դեռևս կանգուն ու բանուկ են։ Շահեն Հովսեփյանը նշեց, որ եկեղեցիները կառուցվել են բնիկ հայերի ու եկվոր գաղթական հայերի կողմից:


«Երկու պայմանով են կառուցվել, որ եկեղեցիները չունենային զանգատուն, և՛ խաչ, և՛ արտաքինից չնմանվեին հայկական եկեղեցու: Հայ վարպետն այնպիսի եկեղեցի պետք է կառուցեր, որը չնմանվեր ՀՀ-ում կառուցվող եկեղեցիների»,-ասաց նա: Հետազոտողի խոսքով՝ միայն Նոր Ջուղայում հայկական եկեղեցիների թիվը հասնում էր 25-ի:


Գիտաժողովի շրջանակներում ներկայացվեցին նաև թեմատիկ զեկույցներ «Տեղանունները Նոր Ջուղայի տապանագրերում», «Խոջայական ապարանքների գեղարվեստական հարդարանքները» և «Պատմականները» թեմաներով:


Շահեն Հովսեփյանը նշեց, որ գիտաժողովի նպատակն է ներկայացնել Նոր Ջուղան իր բոլոր ճարտարապետական շերտերով՝ տներ, եկեղեցիներ, բնակչություն:


Իրանի Սպահանի համալսարանի արվեստի ֆակուլտետի պրոֆեսոր Ահմադ Մոնթազերին, ով Իրանի Սպահան քաղաքի Նոր Ջուղա հայկական թաղամասում և հարակից շրջաններում հայկական հուշարձանների հետազոտությամբ էր զբաղվել, լրագրողների հետ զրույցում խոսեց հայկական և պարսկական տների տարբերություններից: Ըստ նրա՝ հայկական տների սկզբում այգին է, և որից հետո տունն է՝ ընդհանուր սենյակներով, իսկ պարսկական տները բաժանված են երկու մասի՝ առաջին հատվածը հյուրերի համար է, իսկ  մյուս մասն անջատված է՝ ընտանիքի համար: «Նկատի ունենալով Ջուղայի կլիման, որտեղ քարը քիչ է, կառուցվել են աղյուսով և կավով, և քարն ընդհանրապես չի օգտագործվել, նույն  բանը նկատվում է եկեղեցիների պարագայում, երբ կառուցվել են աղյուսով և կավով»,-նշեց նա:


Թե ինչքանով են հայկական տների պահպանվել՝ Ահմադ Մոնթազերին ասաց, որ Ջուղայի շրջանում, երբ 1985թ-ին առաջին անգամ ուսումնասիրել են՝ մոտ 300 հայկական տներ կային հին շրջանից մնացած, բայց երբ այս տարի են գնացել ուսումնասիրելու, մնացել է ընդամենը 70 տուն: 
Թե ինչ պատճառով են քանդվել՝ Իրանի գիտահետազոտողը շտապում է նշել, որ պետականորեն որևէ ավերածություն չի եղել: «Դա հիմնականում եղել է այն պատճառով, որ նախկին բնակիչը, որը Հին Ջուղայից է եղել, իր տունը վաճառել է որևէ  մեկին, ում համար  կարևոր չէ եղել հնություն պահպանելը, քանդել է և նորոգել են: Այդ տներից ազատվելը մեծ տարածում գտավ հատկապես Իրանի հեղափոխության ժամանակ, երբ  պետություն չկար, անտեր վիճակ էր, և դա առիթ էր, որ շատերը գնան հնավայրերն ավիրեն և նոր շենքեր կառուցեն՝ եկամուտի նպատակով: Ազդել է նաև ավիրման վրա, բնիկ հին ջուղացիների արտագաղթն է եղել, և նրանց տեղը եկել են նոր հայեր, որոնք իրենց համար տան արժեքը չեն գնահատել, քանդել ու նոր բնակարան են կառուցել»,-ասաց նա:


Հիմա, ըստ նրա, արդեն պետականորեն որոշակի սահմանափակումներ են դրված՝ որպես   մշակութային ժառանգություն Նոր Ջուղայի տարածքը պահպանելու նպատակով:


«Ներկա պահին, որ տները, որ հաջողվել է պահպանվել, երկու հարկից ավել չեն, նույնությամբ պահպանվել են, Սպահան քաղաքի ամենապահպանված շրջանը հնավայր է որպես, որը Նոր Ջուղայի ամենագեղեցիկ մասերից է, և կա ծրագիր, որ Նոր Ջուղայի տարածք ընդհանրապես մեքենաներ մուտք չգործեն՝ քայլելով մարդիկ կարողանա մտնեն տարածքը: Տներից տասը գնվել է, որը կլինի մշակութային զարգացման կենտրոններ, կա նաև պատմական տներից մեկը որպես համալսարան է գործում, որը Նոր Ջուղայի մշակույթով է զբաղվում»,-ասաց նա:


Ի դեպ, Ահմադ Մոնթազերին այսօր Իրանի Սպահան քաղաքի Նոր Ջուղա հայկական թաղամասում և հարակից շրջաններում հայկական հուշարձանների հետազոտման և պահպանման գործում մեծ ավանդի համար պարգևատրվեց ՀՀ քաղաքաշինության նախարարի շնորհակալագրով:

ԼՐԱՀՈՍ

ՕՐՎԱ ԿԱՐԵՎՈՐ

Տեսանյութեր

20:37 • 13.11.24

Աթոռը պահելու համար Փաշինյանը պատրաստ է Պուտինի նկարը կախել գլխավերևում, հարց է՝ Պուտինը կտա՞, թե ոչ․ Նաիրա Կարապետյան

17:41 • 13.11.24

Չենք բարձրացնում Ադրբեջանի սահմանադրության փոփոխության հարցը, նույնը ակնկալում ենք իրենցից․ Փաշինյան

16:26 • 13.11.24

Այսօրվա ընդդիմությունը հաջորդ ԱԺ-ում չի լինի, իշխանությունն ավելի բարձր ձայներով կընտրվի․ Ալեն Սիմոնյան

15:47 • 13.11.24

Օկուպացված տարածքների խնդիրը ռազմական ճանապարհով լուծելու խնդիր դրված չէ․ Սուրեն Պապիկյան

14:51 • 13.11.24

Երիտասարդ տարիքում, երբ լսում էի «Կիլիկիա» երգը, լացում էի, երբ մեծացա, հասկացա՝ ինչի՞ լացեմ, Կիլիկիան՝ ուր, ես՝ ուր. Հովիկ Աղազարյան

14:11 • 13.11.24

Մենք առաջարկում ենք, որ էլի վարկ վերցնենք նոր սարքավորումների, արտադրանքի գեներացման համար, հետո շնորհակալություն եք հայտնելու. Խաչատուր Սուքիասյան

12:21 • 13.11.24

«ՀՀ ԶՈՒ-երն այսօր Հնդկաստանի համար դարձել են գովազդային վահանակ». «Պարոն Մանուկյանը քաղաքական լավ ելույթ ունեցավ, մի՛ խանգարեք». քննարկում ԱԺ-ում

10:44 • 13.11.24

Չե՞ք կարծում, որ բերետավորների հոգեկան առողջությունը ստուգելու կարիք կա․ Խաչատրյանը՝ Քոչարյանին

17:43 • 12.11.24

Գերիների ամբողջական վերադարձը պետք է նախապայման լինի ցանկացած բանակցության համար․ Քրիստինե Վարդանյան

15:23 • 12.11.24

Բաքվում պահվողներին վերադարձնելու ամենապատեհ առիթը COP29-ն է, հետո վերադարձի հավանականությունը հավասարվելու է զրոյի. Արթուր Խաչատրյան

15:11 • 12.11.24

Բաքուն հայ գերիներին օգտագործում է ՀՀ-ից զիջումներ կորզելու համար. Տիգրան Աբրահամյան

12:49 • 12.11.24

Եթե ունենայիք 100 մլն դոլար, որպես պետություն, ո՞ր ոլորտներին կուղղեիք. Խաչատուր Սուքիասյանը՝ նախարարին

12:19 • 12.11.24

Փաշինյանի ներկայությամբ խախտվել է «ՀՀ օրհներգի մասին» օրենքը

11:50 • 12.11.24

20,366 մարդ գնացել է երկրից, 12,700 աշխատատեղ է կրճատվել, գուցե թողեք պատմության անիվը նորմալ գնա՞. Արթուր Խաչատրյանը՝ Վահե Հովհաննիսյանին

11:29 • 12.11.24

«Այստեղ հաց, այստեղ կաց». քաղաքացին ՀՀ-ում պետք է տեսնի իր ապագան, 2025-ին 2 տրիլիոն հարկ կհավաքենք. նախարար

10:59 • 12.11.24

Շնորհակալ եմ վարչապետին ու փոխվարչապետներին՝ իմաստուն առաջնորդության համար․ ֆինանսների նախարար

20:35 • 11.11.24

Մոսկվան մեսիջ հղեց Փաշինյանին՝ քեզնով կամ առանց քեզ վերականգնելու ենք ազդեցությունը Հայաստանում․ Վիգեն Հակոբյան

15:07 • 11.11.24

Ոչ թե իմ տունն իմ ամրոցն է, այլ մեր պետությունն է մեր ամրոցը, իսկ մեր տունը՝ մեր բնակավայրը․ Փաշինյանը՝ ՏԻՄ համակարգի 28-ամյակի միջոցառմանը

14:29 • 11.11.24

Եթե մեծ գործ եք անում, ինչպե՞ս է,որ վարչապետի և ԿԳՄՍ նախարարի երեխաները դրսում են սովորում.Էդգար Ղազարյանը՝ փոխնախարարին

12:40 • 11.11.24

Աննա Հակոբյանի համար 145 հազար դոլար արժողությամբ ծառայողական նոր մեքենա է գնվել, 2 տարի առաջվա ջիպն այդքան մաշվե՞լ էր. Մանուկյանը՝ ՊՊԾ պետի տեղակալին

11:43 • 11.11.24

Հարցը լուծեք, դետալների մեջ մի մտեք, փողը տվեք, եթե պարտք ենք, բայց մրցույթն արեք. Ավինյան

10:48 • 11.11.24

Այս դժվար պահին 24 մլն հավելյալ գումար ենք հավաքագրել Երևանի տրանսպորտից. Տիգրան Ավինյան

20:35 • 08.11.24

Չեմ բացառում, որ ռուսներն ասեն Թրամփին՝ վերադարձրեք մեզ Հարավային Կովկասը՝ մեր պատմական ազդեցության գոտին․ Սուրեն Սարգսյան

13:21 • 08.11.24

«Նախագիծը բերում եք միայն ձե՞ր խմբավորման համար», «քաղաքական թիմի անդամ չեմ, փաթեթը բոլորի համար է». քննարկում ԱԺ-ում

11:58 • 07.11.24

858 մլն եվրոյի շրջանակում կկառուցվի Սիսիան-Քաջարան ճանապարհը, կամուրջներ ու թունելներ․ Սանոսյան

20:41 • 06.11.24

Քաղաքացու դատարկվող սառնարան, 14 միլիարդ դոլար պետական պարտք, հարկային ճնշումներ․ Նաիրի Սարգսյանը՝ 2025-ի մասին

17:33 • 05.11.24

Լավագույն նախագծերը՝ մեկ վայրում. կայացավ Project Management Awards 2024-ը

16:40 • 05.11.24

2025-ին Երևանը պլանավորում է ունենալ ավելի քան 90 մլրդ դրամ բյուջե, այս տարվա 61.5 մլրդի փոխարեն, նաև սեփական եկամուտների աճ կապահովվի. Տիգրան Ավինյան

11:02 • 05.11.24

ԵՄ հետ արտոնագրերի ազատականացման շուրջ ծրագիր ենք մշակում, ԵՄ պատվիրակությունը ՀՀ-ում է. ԱԳ փոխնախարար

20:34 • 04.11.24

Միրզոյանը պետք է ԱԺ շենքից դուրս գար ԱԱԾ աշխատակիցների ուղեկցությամբ՝ գլուխը ներքև ու ձեռնաշղթաներով․ Էդգար Ղազարյան

18:39 • 04.11.24

«Լույսեր» բնակելի համալիրն ընդունեց իր առաջին բնակիչներին

11:12 • 04.11.24

Շուտով անդրադառնալու ենք արտոնյալ խմբերին, նրանք կունենան հանրային տրանսպորտից օգտվելու զեղչային համակարգ. Տիգրան Ավինյան

20:40 • 01.11.24

Հայաստանը լուծարվելու է, եթե հաջորդ ընտրությանը հանրությունը էլի վստահի Փաշինյանին․ Թագուհի Թովմասյան

19:51 • 01.11.24

Բիբլոս Բանկ Արմենիայի հովանավորությամբ անցկացվեց ԵՊՀ Տնտեսագիտության և կառավարման ֆակուլտետի 90-ամյակին նվիրված հանդիսավոր նիստը

13:40 • 31.10.24

Մեր ազգային անվտանգության ռազմավարության մեջ ընդգծել ենք հայկական խոհանոցը` որպես ազգային արժեք. Նիկոլ Փաշինյան

12:01 • 31.10.24

Մեր օրակարգում ԼՂ հիմնահարց չկա. հեգնական ժպիտը տեղին չէ, պարո՛ն Ռուստամյան. Միրզոյան

11:34 • 31.10.24

ՌԴ-ի հետ ամուր տնտեսական կապերով կապված ենք, չնայած կան տարաձայնություններ արտաքին քաղաքական որոշ հարցերում. Արարատ Միրզոյան

11:20 • 31.10.24

Մոտ ապագայում խաղաղության պայմանագրի այդ 1-2 ձևակերպումների շուրջ էլ համաձայնության կգանք և այն պատրաստ կլինի ստորագրման. Արարատ Միրզոյան

11:16 • 31.10.24

Թուրքիայի հետ ունենք դինամիկ երկխոսություն, բայց կառուցողական չէ, երբ նրանք մեր հարաբերությունների կարգավորումը կապում են Ադրբեջանի հետ. ԱԳ նախարար

20:57 • 30.10.24

Հեղափոխական, նոր, ժամանակակից ապրելակերպի բոլոր կողմերը հաշվի առնող. ինչ է առաջարկում Renshin ընկերության Skyline թաղամասը

Տեսնել բոլորը

Ամենից շատ կարդացված նյութեր Այսօր Երեկ Շաբաթվա

Տնտեսություն

Գիտություն/տեխնիկա

Մշակույթ

Սպորտ

Իրադարձային

Մամուլի տեսություն

Քաղաքականություն

Իրավունք

Ժամանց