Կարելի էր այդ արձանագրություններն ուղղակի թողնել դարակում՝ սպասելով ավելի լավ ժամանակների․դե Վաալը՝ հայ-թուրքական հարաբերությունների մասին

20:09 • 16.03.18

«Քարնեգի Եվրոպա» հիմնադրամի ավագ գիտաշխատող Թոմաս դե Վաալի կարծիքով՝  Ադրբեջանն է եղել ամենամեծ խոչընդոտը հայ-թուրքական հարաբերությունների չկարգավորման, հայ-թուրքական արձանագրությունները չվավերացնելու հարցում:

Նա Tert.am-ի հետ զրույցում նկատեց՝ եթե չլիներ Ադրբեջանը, այս գործընթացը հաջողություն կունենար, և հայ-թուրքական սահմանն արդեն բաց կլիներ:

«Ադրբեջանն այսօր լավ դիրքավորվել է Անկարայում: Եվ քանի որ այդ երկրի ազդեցությունը Թուրքիայի վրա մեծանում է, իսկ Թուրքիան բավական հզոր տնտեսական խաղացող է, նախագահ Ալիևը համերաշխության ձեռք է մեկնում նախագահ Էրդողանին: Թուրքիայում հեղաշրջման փորձի ժամանակ Ալիևն իր հաստատուն աջակցությունը հայտնեց Թուրքիայի նախագահին: Թուրքիայի և Ադրբեջանի միջև հարաբերություններն է՛լ ավելի են ամրացել, ինչը նշանակում է, որ այս գործընթացն ավելի դժվար է լինելու»,- ասաց նա:

Նշենք, որ Թոմաս դե Վաալն այն վերլուծաբաններից է, որ դեռ տարիներ առաջ է հոռետեսական կանխատեսումներ ունեցել հայ-թուրքական սահմանի բացման հարցում: Նա դեռ այն ժամանակ նշել էր. «Ցավոք, Ադրբեջանի դիրքերը Թուրքիայում գնալով հզորանում են, ուստի կարծում եմ, որ ցյուրիխյան արձանագրությունները չեն վավերացվի: Ահա թե ինչու են սահմանի բացման շանսերը բավականին փոքր: Ու դա բխում է Ադրբեջանի շահերից»:

Հարցին, թե ինչ է կարծում, ինչու Հայաստանը հայ-թուրքական արձանագրությունները ստորագրելուց միայն տասը տարի հետո որոշեց առոչինչ ճանաչել, Թոմաս դե Վաալը պատասխանեց․

«Վստահ չեմ, որ ճիշտ եմ հասկացել՝ ինչու դա արվեց. կարելի էր այդ արձանագրություններն ուղղակի թողնել դարակում՝ սպասելով ավելի լավ ժամանակների: Չեմ կարծում, որ դա կառուցողական քայլ էր: Ըստ իս՝ մեզ այժմ հարկավոր է սպասել, մինչ հնարավոր կլինի վերսկսել այս ողջ գործընթացը արդեն բոլորովին այլ աշխարհաքաղաքական միջավայրում»,- ասաց նա:

Անդրադառնալով արդեն ՀՀ նախագահի մոտեցմանը, թե հայկական կողմը պատրաստ է  Թուրքիայի հետ հարաբերությունները կարգավորել, սակայն դրա համար նոր փաստաթուղթ է պետք, բրիտանացի վերլուծաբանը նշեց, որ, իր կարծիքով, լավ կլիներ, որ լինեին առանձին գործընթացներ՝ Հայաստանի և Թուրքիայի, ինչպես նաև Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև:

«Սակայն տեսնում եմ, որ դրանք սերտորեն փոխկապակցված են, քանի որ մեկ խնդրի լուծումը դժվար է առանց մյուսի»,- ասաց նա:

Միջազգային հանրությունը հետաքրքրված էր հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորմամբ մինչև արձանագրությունների ստորագրումը Ցյուրիխում: Թոմաս դե Վաալը համաձայնեց, որ հետո բոլորի ուշադրությունն այդ հարցից կորավ:

«Անշուշտ, գիտենք, որ միջազգային հանրությունը սիրում է հաջողության պատմություններ: Ուստիև, երբ արձանագրությունները ստորագրվեն, այն կողջունեն բոլոր ներգրավված կողմերը, այդ թվում՝ Հիլարի Քլինթոնը, Խավիեր Սոլանան և Սերգեյ Լավրովը: Սակայն եթե ամեն ինչ ձախողվի, միջազգային հանրությունը, ցավոք, կկորցնի իր հետաքրքրությունը»,- ասաց նա:

Հիշեցնենք, որ հայ-թուրքական արձանագրությունները նախաստորագրվել էին 2009-ի հոկտեմբերի 10-ին Ցյուրիխում: Ստորագրված արձանագրությունները պետք է վավերացվեին 2 երկրների խորհրդարանների կողմից, համաձայն փաստաթղթի, «ողջամիտ ժամկետներում»։

Սակայն այս տարվա մարտի 1-ին ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը հրամանագիր ստորագրեց, որով դադարեցրեց հայ-թուրքական արձանագրությունների կնքման ընթացակարգը՝ հավատարիմ մնալով նախորդ տարի ՄԱԿ-ի գլխավոր Ասամբլեայում արած հայտարարությանը, թե 2018-ի գարունը Հայաստանը դիմավորելու է առանց «սին» հայ-թուրքական արձանագրությունների:

 

ԼՐԱՀՈՍ

ՕՐՎԱ ԿԱՐԵՎՈՐ

Տեսանյութեր

20:33 • 19.11.24

Վաղ թե ուշ Փաշինյանը կարմիր աստղով «պիլոտկա է» հագնելու, մոտ է այդ ժամանակը․ Հայկ Մամիջանյան

18:50 • 19.11.24

ԱրարատԲանկը` «Իմ անտառ Հայաստան»-ի կողքին․ Ազնավուրի անվան անտառ է հիմնվելու (տեսանյութ)

15:03 • 19.11.24

Սուբսիդիայի տոկոսը պահպանելով հնարավորինս նվազ՝ կավելացնենք քաղաքապետարանի եկամուտները. Ավինյան

14:07 • 19.11.24

«Ո՛չ 300 դրամներին»․ «Մայր Հայաստանը» Երևանի ավագանու նիստի ժամանակ ակցիա իրականացրեց

12:49 • 19.11.24

Մինչև 7 տարեկան երեխաները տրանսպորտով կերթևեկեն անվճար, թոշակառուները՝ 30% զեղչով. փոխքաղաքապետ

15:40 • 18.11.24

«Նոմա» ռեստորանը ներկայանում է նորովի. այն կընդունի իր հյուրերին նաև ձմռան ամիսներին

12:44 • 18.11.24

Այն, որ պաշտոնանկությունների մասին դուք գիշերն եք իմացել ու գրել, դա չի նշանակում, որ այդ գործընթացները տեղի են ունեցել գիշերը. Վահագն Ալեքսանյան

12:27 • 18.11.24

Հովիկ Աղազարյանի մասով կա հարուցված կարգապահական վարույթ, որը կունենա հետևանք. Վահագն Ալեքսանյան

12:18 • 18.11.24

Սափրվելը հետևանքներ էր ունենալու. մի՛ ափսոսացեք, շատ բան չենք կորցրել. Աղվան Վարդանյանը՝ պաշտոնանկությունների մասին

12:05 • 18.11.24

Այդ պաշտոնանկությունները դիտարկում եմ նախընտրական տրամադրությունների ներքո. Տիգրան Աբրահամյան

11:55 • 18.11.24

Օպերայի տարածքի շինությունները քանդելու ենք ու ստանանք կանաչ տարածք՝ մարդկանց օգտագործման համար. քաղաքապետ

11:54 • 18.11.24

Մենք մեր պահանջներում ավելի խիստ ենք լինելու, չենք հանդուրժելու անորակ սննդի մատակարարում մեր մանկապարտեզներ. Ավինյան

17:39 • 15.11.24

Վերելակը կանչեք՝ չի գա, գալիս մեծ-մեծ խոսում եք. Կոնջորյանը՝ ընդդիմությանը

16:18 • 15.11.24

Մե՞նք ենք «Հոկտեմբերի 27»-ի շահառուն, թե Անդրանիկ Քոչարյանը, որ այդ խառը վիճակում պաշտոնյաների ցանկ էր ներկայացնում, մեկն էլ ինքն էր. Քրիստինե Վարդանյան

13:21 • 15.11.24

Սասուն Միքայելյանի որդին այնքան լավ քաղաքապետ է, որ ասում են՝ «Սևակը Հրազդանի հետ է ամուսնացել»․ Անդրանիկ Քոչարյան

12:46 • 15.11.24

Կիրանցում անասունը սահմանն անցնու՞մ է. Փաշինյանը՝ Տավուշի մարզպետին

12:16 • 15.11.24

Ո՞վ է ում ձեռք առնում, ուզում եմ հասկանամ, ես «քյասիբի ռադիո» չեմ․ Փաշինյանն՝ իրավապահներին

12:05 • 15.11.24

Ոստիկանության զորքերը կենտրոնացված են Երևանում, այնպես կանենք, որ մարզերում էլ խնդիր չլինի. Փաշինյան

11:04 • 15.11.24

Դուք ոչ միայն Փաշինյանի, այլ Զավենիչի երկրպագուն եք. Խամոյանը՝ ՀԾԿՀ նախագահի թեկնածուին

15:48 • 14.11.24

Պարոն Աղազարյան Հովիկին ոչ ոք չի դատապարտի, որովհետև կառավարությունը չի ձախողվի. Աղազարյան

13:52 • 14.11.24

Կարդացի Անկախության հռչակագիրն ու սարսափելի եզրահանգման եկա՝ ՀՀ-ն չի կարող գոյություն ունենալ. Նիկոլ Փաշինյան

13:20 • 14.11.24

Բանակը մի՛ սրբագործեք, ասում են՝ մեր զինվորի ցավը տանեմ, դուրս կգա Մադագասկար․ Փաշինյան

12:34 • 14.11.24

Այսօրվա մեր հավաքական սոցիալ-հոգեբանությունն ու սոցիալ-մտածողությունն ապապետական է․ Փաշինյան

11:50 • 14.11.24

Աղազարյա՛ն, ջանդ յուղի, քո գլխին են սարքում, ա՛յ ընկեր, դու էլ ես նախկին դաշնակցական. Արթուր Խաչատրյան

11:21 • 14.11.24

Դուք Թուրքիային ու Ադրբեջանին՝ մեր անվտանգության երաշխավոր դարձնելը փաթեթավորել եք իրական Հայաստանի ներքո, որը շատ այլանդակ տեսք ունի. Քրիստինե Վարդանյան

11:02 • 14.11.24

Դուք ձգտում եք վերադարձնել պատմական Հայաստանը, որտեղ կաք դուք, չկա պետականություն ու կա գուբերնատոր դառնալու հնարավորություն. Արթուր Հովհաննիսյանը՝ ընդդիմությանը

20:37 • 13.11.24

Աթոռը պահելու համար Փաշինյանը պատրաստ է Պուտինի նկարը կախել գլխավերևում, հարց է՝ Պուտինը կտա՞, թե ոչ․ Նաիրա Կարապետյան

17:41 • 13.11.24

Չենք բարձրացնում Ադրբեջանի սահմանադրության փոփոխության հարցը, նույնը ակնկալում ենք իրենցից․ Փաշինյան

16:26 • 13.11.24

Այսօրվա ընդդիմությունը հաջորդ ԱԺ-ում չի լինի, իշխանությունն ավելի բարձր ձայներով կընտրվի․ Ալեն Սիմոնյան

15:47 • 13.11.24

Օկուպացված տարածքների խնդիրը ռազմական ճանապարհով լուծելու խնդիր դրված չէ․ Սուրեն Պապիկյան

14:51 • 13.11.24

Երիտասարդ տարիքում, երբ լսում էի «Կիլիկիա» երգը, լացում էի, երբ մեծացա, հասկացա՝ ինչի՞ լացեմ, Կիլիկիան՝ ուր, ես՝ ուր. Հովիկ Աղազարյան

14:11 • 13.11.24

Մենք առաջարկում ենք, որ էլի վարկ վերցնենք նոր սարքավորումների, արտադրանքի գեներացման համար, հետո շնորհակալություն եք հայտնելու. Խաչատուր Սուքիասյան

12:21 • 13.11.24

«ՀՀ ԶՈՒ-երն այսօր Հնդկաստանի համար դարձել են գովազդային վահանակ». «Պարոն Մանուկյանը քաղաքական լավ ելույթ ունեցավ, մի՛ խանգարեք». քննարկում ԱԺ-ում

10:44 • 13.11.24

Չե՞ք կարծում, որ բերետավորների հոգեկան առողջությունը ստուգելու կարիք կա․ Խաչատրյանը՝ Քոչարյանին

17:43 • 12.11.24

Գերիների ամբողջական վերադարձը պետք է նախապայման լինի ցանկացած բանակցության համար․ Քրիստինե Վարդանյան

15:23 • 12.11.24

Բաքվում պահվողներին վերադարձնելու ամենապատեհ առիթը COP29-ն է, հետո վերադարձի հավանականությունը հավասարվելու է զրոյի. Արթուր Խաչատրյան

15:11 • 12.11.24

Բաքուն հայ գերիներին օգտագործում է ՀՀ-ից զիջումներ կորզելու համար. Տիգրան Աբրահամյան

12:49 • 12.11.24

Եթե ունենայիք 100 մլն դոլար, որպես պետություն, ո՞ր ոլորտներին կուղղեիք. Խաչատուր Սուքիասյանը՝ նախարարին

12:19 • 12.11.24

Փաշինյանի ներկայությամբ խախտվել է «ՀՀ օրհներգի մասին» օրենքը

11:50 • 12.11.24

20,366 մարդ գնացել է երկրից, 12,700 աշխատատեղ է կրճատվել, գուցե թողեք պատմության անիվը նորմալ գնա՞. Արթուր Խաչատրյանը՝ Վահե Հովհաննիսյանին

Տեսնել բոլորը

Ամենից շատ կարդացված նյութեր Այսօր Երեկ Շաբաթվա

Տնտեսություն

Գիտություն/տեխնիկա

Մշակույթ

Սպորտ

Իրադարձային

Մամուլի տեսություն

Քաղաքականություն

Իրավունք

Ժամանց