Մարբուրգի տենդ. սուր զոոնոզ վիրուսային հիվանդության ախտանիշներն ու կանխարգելումը

Սուր զոոնոզ վիրուսային հիվանդություն է, որը բնորոշվում է ծանր ընթացքով, բարձր մահացությամբ, հեմոռագիկ համախտանշանով, լյարդի, աղեստամոքսային տրակտի և կենտրոնական նյարդային համակարգի ախտահարմամբ:

Մահացությունը կարող է կազմել 50 90%:

Չնայած որ հիվադության բնական օջախները գտնվում են Աֆրիկայում հիվանդությունը առաջին անգամ արձանագրվել է Եվրոպայում 1967թ.

Հիվանդության աղբյուրը՝ բնության մեջ հանդիսանում են աֆրիկյան կանաչ կապիկները և չղջիկները, որոնց մոտ վարակը կարող է ընթանալ անախտանիշ:

Հիվանդ մարդը վտանգ է ներկայացնում շրջապատի համար: Վիրուսը կարող է անջատվել հիվանդի քթըմպանի լորձից, մեզից, արյունից:

Փոխանցման ուղիները՝ մարդկանց վարակումը տեղի է ունենում օդակաթիլային ճանապարհով, նաև երբ վիրուսը ընկնում է կոնյուկտիվաների վրա, մաշկի վրա հանկարծակի ծակոցներ ասեղով կամ վնասվածքներ, չի բացառվում վարակի սեռական ճանապարհով փոխանցումը: Հիվանդացած մարդու օրգանիզմում վիրուսը կարող է պահպանվել մինչև 3 ամիս:

Կլինիկական նկարագիրը՝ գաղտնի շրջանը տևում է 216 օր: Հիվանդությունը սկսվում է սուր, մարմնի ջերմաստիճանի կտրուկ բարձրացումով: Հիվանդության առաջին օրերից նկատվում են ընդհանուր ինտոքսիկացիայի երևույթներ գլխացավ, թուլություն, մկանացավ, հոդացավ, մի քանի օրից զարգանում է աղեստամոքսային համակարգի ախտահարումը, հեմոռագիկ համախտանիշը, զարգանում է ջրազրկում, խանգարվում է գիտակցությունը: Հիվանդությունը կարող է բնորոշվել ցավով կրծքի շրջանում ծակոցներ, երբեմն չոր հազ, ցավ կոկորդում:Նկատվում է բկանցքի լորձաթաղանթի հիպերեմիա, լեզվի ծայրը և կողքերը կարմրած են, քիմքի և լեզվի վրա առաջանում են վեզիկուլներ, էրոզիաներ: Մկանները լարված են, հատկապես մեջքի, պարանոցի և ծամիչ մկանները: Հիվանդության 3-4 օրվանից սկսած միանում են ցավեր որովայնի շրջանում, լուծ, հիվանդների կեսի մոտ արյան հետքերով կամ աղեստամոքսային արյունահոսության նշաններով: Որոշ հիվանդների մոտ կարող է նկատվել փսխում արյան և լեղու խառնվածքով: Հիվանդության 4-5 օրը հիվանդների կեսի մոտ մարմնի վրա նկատվում է ցան, երբեմն քորով: Ցանը տարածվում է վերին վերջույթների, պարանոցի և դեմքի շրջանում: Հեմոռագիկ համախտանիշը բնորոշվում է արյունազեղումներով կոնյուկտիվայում և բերանի խոռոչի լորձաթաղանթում: Այդ ժամանակ նկատվում են քթային, աղեստամոքսային և այլ արյունահոսություններ: Հիվանդության առաջին շաբաթվա վերջում տոքսիկոզի երևույթները հասնում են իրենց գագաթնակետին, այդ շրջանում հիվանդները հաճախ մահանում են:

Կանխարգելումը՝ հիվանդության բնական օջախներում համապատասխան հակահամաճարակաբանական միջոցատռումների իրականացում, հիվանդների վաղ հայտնաբերում և մեկուսացում: Բուժաշխատողների և այլ ռիսկի խմբերի կողմից անհատական պաշտպանիչ միջոցների (խալաթներ, դիմակներ, ձեռնոցներ ակնոցներ, կոշիկներ և այլն) օգտագործում:

Համապատասխան պատվաստանյութերը բացակայում են:

Աղբյուրը՝  NCDC, Armenia