Տզերով փոխանցվող հիվանդություններ

Տզերը փոխանցում են՝ էնցեֆալիտ, բորելիոզ, բաբեսիոզ, ռիկետցիոզ, գրանուցիտար անապլազմոզ, մոնոցիտար էրլիխիոզ և այլ վարակներ: Առավել հաճախ հանդիպում են՝ տզային էնցեֆալիտը և բորելիոզը:

Վարակը առաջ է գալիս այն դեպքում, եթե տիզը հասցրել է կծել և փոխանցել վարակը զոհին:

Հետևանքները

Էնցեֆալիտի դեպքում՝ ավելի հաճախ հանդիպում են վերջույթների կաթվածահարություններ և տարբեր օրգանների ախտահարումներ: Շատ կարևոր է, թե ինչ եղանակով է հեռացվել տիզը, ամբողջությամբ է հեռացվել, թե գլխիկը մնացել է մարդու մաշկի մեջ:

Բորելիոզի դեպքում՝ ջերմության կտրուկ բարձրացումը, օղակաձև էրիթեմաների առաջացումը մարմնի բոլոր մասերի մաշկի վրա, բնորոշ են հիվանդության առաջին փուլում, իսկ հետո՝ կատվածահարություններ, բայց այս անգամ երեսի մկանների: Երրորդ փուլում՝ հոդացավեր, շարժումների սահմանափակում, սրտի աշխատանքի, տեսողության և լսողության խանգարումներ: Մաշկը բարակում է, չորանում, կապտում:

Եթե որոշել եք ճամպորդել այն տարածքները, որտեղ գրանցվում են տզային էնցեֆալիտի դեպքեր՝ անհապաղ ստացեք պատվաստում, սակայն հաշվի առեք, որ պահանջվում է ընդմիջումներով 3 ներարկում, որպեսզի պատվաստումը արդյունավետ լինի: Եթե արդեն հիվանդացել եք տզային էնցեֆալիտով, ձեռք եք բերել իմունիտետ ամբողջ կյանքի ընթացքում: 

Բորելիոզի պատվաստում չի իրականացվում, նույնիսկ հիվանդանալուց հետո՝ հնարավոր է նորից վարակվել:

Ինչ անել, եթե տիզը կծել է արդեն՝ քայլեր

Առաջին՝ զգուշորեն հանել տզին՝ թելով կամ գործիքով այնպես, որ տզի գլխիկը չվնասվի, որովհետև հիվանդությունների հարուցիչները գտնվում են տզի թքագեղձերում:

Երկրորդ՝ տեղադրել տզին առանց վնասելու փակվող տարայի մեջ:

Երրորդ՝ տանել հետազոտության ՀՎԿԱԿ-ի ռեֆերենս լաբորատոր կենտրոն և դիմել վարակաբանի՝ ստանալու համար կանխարգելիչ բուժում:

Չորրորդ՝ տիզը կծելուց 10 օր հետո հետազոտվեք ՊՇՌ մեթոդով՝ բորելիոզի և տզային էնցեֆալիտի վերաբերյալ, հետազոտություններ M իմունագլոբուլինների վերաբերյալ իրականացվում են՝ 2 շաբաթ հետո՝ տզային էնցեֆալիտի և 3 շաբաթ հետո՝ բորելիոզի նկատմամբ: 

Մի կարծեք, որ

1. Տզերը ընկնում են ծառերից, դրանք խոտի կամ թփերի վրայից են անցնում: (1–1,5 մ-ից ավելի բարձր տզերը չեն բարձրանում).

2. Եթե դուք հիվանդ եք տզային էնցեֆալիտով /բորելիոզով, դա վարակիչ չէ շրջապատի համար, բայց եթե դուք կերակրող մայր եք՝ հնարավոր է վարակել երեխային: Ի դեպ, հնարավոր է նաև վարակվել՝ խմելով թերմիկ մշակում չանցած կովի կամ այծի կաթ:

Նյութի աղբյուրը՝ NCDC, Armenia ֆեյսբուքյան էջ: