Հունական ընկույզ. «դեղարկղիկ կեղևի տակ»

Ինչով է օգտակար այս անուշեղենը 

1-ին հերթին, հունական ընկույզի ճարպը հարուստ է կիսաչհագեցած ճարպաթթուներով, որը մարդու օրգանիզմը չի կարող ինքնուրույն արտազատել: Իսկ չէ որ հենց այդ նյութերն են կարգավորում ճարպային փոխանակությունը՝ ազատելով մարդուն ավելորդ կիլոգրաների առաջացման խնդրից: Չնայած որ ընկույզը կալորիականությամբ գերազանցում է շոկոլադին,  ածխաջրերի ցածր մակարդակի շնորհիվ, այն կարելի է օգտագործել անգամ շատ խիստ դիետանների ժամանակ:

2-րդ, սպիտակուցների պարունակությամբ այն գրեթե հավասարվում է ձկանը, մսին ու որոշ կաթնամթերքներին: Այն պարունակում է մի շարք անփոխարինելի ամինոթթուներ, որոնց շնորհիվ էլ և այն դասվում է իդելական սպիտակուցների  շարքին: Այն հարուստ է հանքային աղերով, վիտամիններով ու միկրոէլեմենտներով, որոնք անհրաժեշտ են օրգանիզմում նյութափոխանակության պրոցեսի կարգավորման համար: Նշվում է,  որ ընկույզի օգտագործումը ակտիվացնում է ուղեղի գործունեությունը:

Հրաշք պտուղ

Ժողովրդական բժշկության մեջ հունական ընկույզը շատ վաղուց ճանաչված է որպես բուժիչ միջոց: Դեռևս Հիպոկրատը ճիճուներից ազատվելու համար պատրաստում էր ընկույզի կանաչ կեղևներից եփուկ: 2-րդ դարում, հայտնի բժիշկ Գալենը, օգտագործում էր երիտասարդ ընկույզի հյութը մեղրի հետ խառնած։ Նա այդ խառնուրդով բուժում էր երեխաների մոտ  կաթնասնկախտն ու բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի խոցային ախտահարումները:

Ավիցեննան խորհուրդ էր տալիս օգտագործել հունական ընկույզ հիվանդություններից հետո վերականգնվելու համար: Հնագույն ժամանակներից, մանրացված հունական ընկույզը օգտագործվել է աղեստամոքսային տրակտի տարբեր հիվանդությունների բուժման համար, իսկ ընկույզի կեղևի փոշին, որպես արնահոսությունը դադարեցնող մրջոց: Բովված կեղևը  լցնում էին խոցերի ու վերքերի վրա:

Ժամանակակից գիտնականները բացատրել են ընկույզի բուժիչ  ազդեցության մեխանիզմը: Այդ պտուղի կանաչ  կեղևներից  ստացել են ալկալոիդ յուգլոն՝ հզոր հակամանրէային նյութ, որը կանխում է բակտերիաների ու սնկերի զարգացումը: Այդ պատճառով, ժամանակակից բժշկության մեջ յուգլոնը լայնորեն օգտագործում են մաշկի տուբերկուլոզի, էկզեմայի, մկնատամի բուժման համար:

Հունական ընկույզի յուղը օգնում է բուժել  մաշկի տարբեր տեսակի ախտահարումները: Այդ հատկությամբ  են օժտված նաև հունական ընկույզի բուրումնավետ տերևները, որոնք պարունկում են մեծ քանակությամբ եթերայուղեր ու դաբաղանյութեր:

Տերևնորով պատրաստված եփուկով խորհուրդ է տրվում ողողել բերանը ստոմատիտի դեպքում, կոկորդը՝ անգինայի դեպքում և նաև օգտագործել այն ստամոքսի խանգարումների դեպքում: Ժողովրդական բժիշկները նշում են, որ ընկույզի տերևով թեյը կամ պարզապես պտուղի օգտագործումը, կօգնի շրջանցել սթրեսն ու պահպանել նյարդերը:

Հունական ընկույզի միջուկում սնուցող նյութերը ավելի շատ են քան մսի, ձվի ու կաթի մեջ, բացի այդ այն նպաստում է արյան մեջ շաքարի մակարդակի նվազմանը, բարձրացնում է նրա մակարդելիությունը, բարելավում է նյութափոխանակությունը, մարսողությունն ու ախորժակը:

Մասնագետները խորհուրդ են տալիս ծանր հիվանդությունների ապաքինման շրջանում օգտագործել մեղր ու ընկույզ: Իսկ եթե այն խառնել մրգերի հետ, ապա կարելի է ստանալ եզակի բուժող միջոց, որը կարող է օգտակար լինել սակավարյունության, թուլության,  ֆիզիկական ու մտավոր գերհոգնածությունից ազատվելու, հիպերտոնիայի, երիկամների հիվանդության, լեղապարկի, սրտանոթային համակարգի հիվանդությունների և մի շարք այլ հիվանդությունների համար:

Տիբեթյան բժշկության մեջ խորհուրդ է տրվում  նյարդային համակարգի տոնուսի բարձրացման, գլխացավերի թեթևացման ու սրտի մկանների ամրացման համար  սննդակարգում ընդգրկել հունական ընկույզ՝ չամիչի ու պանրի համատեղությամբ:

Ինչպես նշում են դիետոլոգները, հունական ընկույզը բացառապես արժեքավոր սննդամթերք է: Հունական ընկույզի սպիտակուցը բուսական մթերքների շարքում 1-ին տեղերից մեկն է զբաղեցնում: Օրգանիզմի համար հատկապես օգտակար է ընկույզի յուղը, քանի որ այն հարուստ է չհագեցած ճարպաթթուներով, ինչպիսիք են լինոլաթթուն, լինոլենաթթուն ու օլեինաթթուն, որոնք  կարող են մեծ դեր ունել աթերոսկրելոզի  կանխարգելիչ բուժման հարցում: Բացի այդ,  ընկույզի մեջ առկա  լիզին ամիոնթթուն թույլ է տալիս յուրացնել սպիտակուցն առանց հավելյալ էներգիայի ծախսի:

Ընկույզում քիչ են ածխաջրերը, ինչը նշանակում է, որ այն օգտակար է շաքարային դիաբետով հիվանդների համար: Յոդի ու ցինկի պարունակությամբ ընկույզը գերազանցում է շատ մթերքներին:

Կոսմետոլոգիայում օգտագործվում է   հունական ընկույզի յուղի երիտասարդացնող, վերականգնող ու տոնուսավորող ազդեցությունը: Այն արագ ներծծվում է ու դարձնում է մաշկը փափուկ ու մետաքսյա: Բացի այդ, այն օգտագործվում է որպես արևայրուքը բարելավող միջոց:
Հունական ընկույզի յուղը պարունակում է մի շարք եզակի նյութեր, միկրոէլեմենտներ, վիտամիններ, որով էլ և պայմանավորված է վերջինիս բուժիչ ու դիետիկ արժեքը:  Բուժիչ և կանխարգելիչ նպատակներով այն օգտագործվում.

• շնորհիվ անփոխարինելի կիսաչհագեցած ճարպաթթուների, վիտամին Е-ի, ինչպես նաև մի շարք այլ վիտամինների, հանքանյութերի ու միկրոէլեմենտների, այն օգտագործվում է մարդու առողջության  պահպանման համար,

•  քրոնիկ հեպատիտի, ստամոքսահյութի բարձր թթվայնության, որպես թուլացնող ու հակաճիճվային միջոց և վահանագեղձի հիպերֆունկցայի դեպքում(խպիպ),

• օգտագործվում է տուբերկուլյոզի բուժման ընթացքում

• մաշկի ու լորձաթաղանթի բորբոքային հիվանդությունների բուժման դեպքում, նպաստում է վերքերի, քերծվածքների ու երկար ժամանակ չապաքինվող վնասվածքների բուժմանը,

•  օրգանիզմում  փոխանակման պրոցեսների բարելավման(վիրահատություններից կամ ծանր հիվանդություններից հետո վերականգնողական շրջանում օգտագործվող հիանալի մթերք է) համար, ինչպես նաև օգտակար է հասուն տարիքի մարդկանց, հատկապես, հիպերտոնիայով, աթերոսկրելոզով, սրտի իշեմիկ հիվանդություններով, դիաբետով տառապողների  համար,

• արդյունավետ է փսորիազի, էկզեմայի, ֆուրունկուլոզի, երակների վարիկոզ լայնացման բուժման դեպքում,

• պաշտպանում է օրգանիզմը քաղցկեղածին նյութերի ազդեցությունից:

Աղբյուրը՝   zdorovie.com