Սինուսային բրադիկարդիա(սրտի կծկումների հաճախականության նվազում). առաջացման պատճառները, տեսակներն ու բուժումը

Սինուսային բրադիկարդիան սրտանոթային համակարգի մի վիճակ է, որը դրսևորվում է սրտի կծկումների հաճախականության նվազմամբ (մինչև 40-60 զարկ) և միևնույն ժամանակ սրտի ճիշտ սինուսային ռիթմի պահպանմամբ:

Սինուսային բրադիկարդիան կարող է լինել բացարձակ, հարաբերական, չափավոր, ոչ սրտային, տոքսիկ, դեղորայքային և իդիոպաթիկ:

Բացարձակ բրադիկարդիան բժիշկը հատնաբերում է նույնիսկ առանց էլեկտրոնային կարդիոգրամմայի՝ միայն սրտի զարկերը ստուգելով:

Հարաբերական բրադիկարդիան առաջանում է վնասնածքների և վարակիչ հիվանդությունների արդյունքում: Հարաբերական է համարվում նաև մարզիկների բրադիկարդիան:

Չափավոր սինուսային բրադիկարդիան ախտորոշվում է շնչառական առիթմիայով տառապող մարդկանց և հաճախ նաև երեխաների մոտ:

Ոչ սրտային բրադիկարդիան առաջանում է ներքին օրգանների աշխատանքում ի հայտ եկող խանգարումների արդյունքում:

Տոքսիկ բրադիկարդիան ձևավորվում է օրգանիզմի թունավորման դեպքում, իսկ դեղորայքայինը՝ դեղամիջոցների անկանոն ընդունման ժամանակ:

Իդիոպաթիկ բրադիկարդիայի առաջացման պատճառները պարզել հնարավոր չէ:

Բացի այդ, տարբերվում են նաև բրադիկարդիայի ախտաբանական ու ֆիզիոլոգիական տեսակներ, որոնցից երկրորդը օրգանիզմի համար ոչ մի վտանգ չի ներկայացնում և կարող է առաջանալ հանգստի և քնի ժամանակ, ինչպես նաև ցրտի ազդեցությունից: Ֆիզիոլոգիական բրադիկարդիան հաճախ սովորական է լինում մարզիկների համար, ում սիրտը լավ մարզված է:

Հաճախ սինուսային բրադիկարդիայի պատճառներ կարող են լինել.

·         Ժառանգական հակվածությունը,

·         Սրտի ավտոմատիզմի նվազումը,

·         Թափառող նյարդի տոնուսի բարձրացումը,

·         Սրտի հիվանդությունները,

·         Շնրառական համակարգի հիվանդությունները,

·         Անոթային համակարգի հիվանդությունները,

·         Էնդոկրին գեղձերի աշխատանքի խանգարումը,

·         Քիմիական նյութերով օրգանիզմի թունավորումը,

·         Սրտի աշխատանքի վրա ազդող որոշ դեղորայքի օգտագործումը,

·         Երկար ժամանակ չուտելը,

·         Վարակիչ հիվանդությունները,

·         Էնցեֆալոմենինգիտը,

·         Գանգուղեղային վնասվածքները,

·         Գլխուղեղի բարորակ ու չարորակ նորագոյացությունները,

·         Գլխուղեղում արյան զեղումը,

·         Տարիքային փոփոխությունները:

Ծանր դեպքերում բրադիկարդիան կարող է պայմանավորված լինել մի քանի պատճառով միաժամանակ:

Այս հիվանդության ախտանշանները կարող են շատ տարբեր լինել: Ախտաբանական սինուսային բրադիկարդիայի ախտանշան կարող են լինել.

·         Կրծքավանդակի հատվածի ցավերը,

·         Գլխապտույտները,

·         Աչքերի առաջ սևանալը,

·         Ընդհանուր թուլությունը,

·         Չափազանց շուտ հոգնելը,

·         Ուշագնացությունները,

·         Սառը քրտինքը,

·         Հևոցը,

·         Անկանոն զարկերակային ճնշումը:

Ֆիզիոլոգիական բրադիկարդիան ոչ մի ախտանշան չի ունենում և հաճախ հայտնաբերվում է պատահաբար:

Եթե սինուսային բրադիկարդիան ոչ մի այլ ախտաբանությամբ չի ուղեկցվում և չի ազդում մարդու վիճակի վրա, ապա բուժման կարիք չի լինում:

Եթե սրտի կծկումների քանակի նվազման հանգեցրել է մեկ այլ հիվանդություն, ապա հարկավոր է բուժել այն: Տոքսիկ բրադիկարդիայի դեպքում կիրառվում է դեզինտոքսիակացնող թերապիա, որն օգնում է դուրս բերել թույներն օրգանիզմից: Եթե հիվանդի մոտ հայտնաբերվել է դեղորայքային բրադիկարդիա, ապա բժիշկը կա՛մ նշանակում է այլ դեղամիջոցներ, կա՛մ փոխում դրանց չափաբաժինը:

Հիպոթիրեոզի դեպքում օգտագործվում է փոխարինող թերապիա՝ լևոթիրոքսինի օգտագործմամբ, իսկ հիպերկալիեմիայի դեպքում՝ դուրս է բերվում կալիումի ավելցուկը միզամուղ միջոցներով:

Սինուսային բրադիկարդիայի բուժումը ենթադրում է սրտի կծկումների հաճախականությունը բարձրացնող դեղորայքի նշանակում:

Եթե խախտված է սրտի էլեկտրական համակարգը, իսկ սրտի զարկերը շատ թույլ են, ապա իրականացվում է վիրահատական միջամտությունը, որի ժամանակ մաշկի տակ է ներարկվում սրտախթանիչ միջոց:

Հակացուցումների բացակայության դեպքում կարող է նշանակվել նաև առողջարանային բուժում:

Քանի որ ախտաբանական բրադիկարդիան համարվում է բավական լուրջ հիվանդություն, անհրաժեշտ է ձեռնարկել նաև կանխարգելիչ միջոցներ (սպորտ, առողջ սնունդ, ծխախոտի և ալկոհոլային ըմպելիքների սահմանափակում, սրտի և այլ օրգանների հիվանդությունների պատշաճ բուժում, դեղորայքի ընդունում՝ միայն բժշկի հսկողության տակ):

Շատ կարևոր են նաև պարբերաբար անցկացվող բուժզննումները, հատկապես, եթե կա որևէ սրտանոթային հիվանդություն:

Նյութի աղբյուրը՝ trental.ru