Ի՞նչ է կտրականապես արգելվում ստիպել անել երեխային. սխալներ, որոնք թույլ են տալիս գրեթե բոլոր ծնողները

Երեխայի դաստիարակությունը բարդ և պատասխանատու գործընթաց է և շատ լավ է, երբ ծնողներն իմաստուն դաստիարակներ են և կարողանում են տարբերել երեխայի քմահաճույքը հիվանդությունից, իսկ շարժունությունը՝ ալարկոտությունից: Սակայն, ասում են, որ ուշ ծնված, երկար սպասված և սիրելի երեխաները ոչ միշտ են ստանում այն ամենը, ինչ կարող էին տալ նրանց ծնողները, որոնց հետ տարիքային տարբերությունն այդքան էլ մեծ չէ: 

Ձեզ ենք ներկայացնում իմաստուն սերնդից ստացած 10 խորհուրդ, որոնք կօգնեն ձեզ ավելի լավ հասկանալ ձեր երեխային և ճիշտ ինքնագնահատական տալ ինքներդ ձեզ: Սրանք մի շարք արգելքներ են, ընդ որում՝ արգելքներ ծնողների համար: 

Ի՞նչն է կտրականապես արգելվում ստիպել անել երեխային:

1.    Ստել

Ոչ մի դեպքում չի կարելի ստել, նույնիսկ մանրուքներում («Ասա´, որ ես տանը չեմ»), և ոչ միայն այն պատճառով, որ ստելն առհասարակ վատ է: Եթե երեխան սկսի դիտարկել սուտը որպես սովորական երևույթ և ստի մյուսներին, ապա վաղ թե ուշ նա կստի նաև ձեզ: Իսկ դուք դա նույնիսկ չեք էլ նկատի, քանի որ երեխայի դերասանական խաղը փորձի ձեռք բերման հետ մեկտեղ կդառնա անթերի:

2.    Ուտել, երբ երեխան սոված է

Այո, գոյություն ունեն նորմեր, որոնց համաձայն մանկաբույժները խորհուրդ են տալիս կերակրել որոշակի տարիքի երեխաների, սակայն այդ նորմերը այդքան մեծ նշանակություն չունեն, որքան կարծում են հոգատար մայրիկների մեծ մասը:

3.    Ստիպել երեխային ձևացնել

Եթե ձեր երեխան ամաչկոտ է, ապա պարզապես հաշտվեք այդ մտքի հետ և ընդունեք նրան այնպիսին, ինչպին նա կա: Մի ստիպեք նրան լինել կամ թվալ ավելի շփվող, եթե իր էությամբ նա այդպիսին չէ, կամ եթե երեխային չի անհանգստացնում իր ամաչկոտությունը: Նույնը վերաբերում է նաև չափազանց ակտիվ, շարժուն և աղմկոտ երեխաներին:

4.    Անտեղի ներողություն խնդրել

Խաղահրապարակներում կարելի է անընդհատ լսել, թե ինչպես է որևէ մայրիկ բղավում. «Անմիջապես ներողությո´ւն խնդրիր», և երեխան պարզապես հնազանդվում է՝ գաղափար անգամ չունենալով, թե ինչի՞ համար է ներողություն խնդրում և ո՞ւմ է դա պետք: Ներողություն խնդրելը դառնում է պարտադիր, բայց անհասկանալի «արարողություն», որն իր մեջ չունի ո´չ բարություն, ո´չ նրբանկատություն, ո´չ զղջում: Այդ իսկ պատճառով, ներողություն պահանջելուց առաջ, փորձեք երեխային բացատրել, թե ինչի՞ համար է նա ներողություն խնդրում:

5.    Բարևել անծանոթ մարդկանց

Թույլ մի տվեք երեխային բարևել անծանոթ մարդկանց, քաղցրավենիք, խաղալինքներ կամ փող վերցնել նրանցից: Այդքան էլ ճիշտ չէ, երբ երեխայի հետ զրույցի են բռնվում կամ քաղցրավենիք են հյուրասիրում անծանոթ մարդիկ: Անհրաժեշտ է երեխային մանկուց սովորեցնել Կարմիր Գլխարկի կանոնը. «Զրույցի մի´ բռնվիր անծանոթների հետ»:

6.    Շփվել իրենց տհաճ մարդկանց հետ

Նույնիսկ եթե մեկ այլ երեխայի մայրիկը ձեր մոտ ընկերուհին է, չի նշանակում, որ պետք է ստիպել երեխային շփվել այդ ընտանիքի հետ։ Պետք չէ հանդուրժել, երբ երեխային ծաղրում են, կոտրում են նրա խաղալիքները, քաշում մազերից միայն այն պատճառով, որ դուք չեք ուզում վիճել անկարգ երեխայի մայրիկի հետ։ Դուք կարող եք ինքներդ ընկերություն անել, միասին ժամանակ անցկացնել, սակայն երեխային թույլ տվեք ընկերություն անել նրանց հետ, ում հետ նա կցանկանա։

7.    Ստիպել երեխային խիստ դիետայի հետևել, ծոմ պահել կամ պատժել ուտելիքով

Այո՛, կան երեխաներ, ովքեր տառապում են ավելորդ քաշից, սակայն կարիք չկա այդ պատճառով զրկել նրանց քաղցրավենիքից կամ նրանց սիրելի ուտեստներից։ Պետք չէ դիետաներն ու ուտելիքը կուռք դարձնել, քանի որ արգելված պտուղը միշտ քաղցր է լինում։ Եթե ցանկանում եք վերահսկել ձեր երեխայի սննդակարգը, կամ սահմանափակել նրա համար վտանգավոր որևէ մթերք, պարզապես մի գնեք դրանք և երեխային ավելորդ գայթակղության մի ենթարկեք։ Փորձեք բացատրել երեխային այն սկզբունքները, համաձայն որոնց նա պետք է սնվի, սակայն կտրականապես մի զրկեք նրան իր սիրելի ուտեստներից, եթե միայն խոսքը ծանր ալերգեների մասին չէ։

8.    Ստիպել կտրուկ փոխել սովորությունները

Նշանակություն չունի ինչի մասին է խոսքը՝ շշից կամ ծծակից հրաժարվելու, առանձին անկողնում քնելու և որևէ այլ սովորության, քանի որ սովորություններից հրաժարվելու համար երեխան պետք է «հասունանա»։ Պետք է հիշել, որ հնից նորին անցումները պետք է լինեն սահուն և աստիճանաբար։

9.    Գիշերել այնտեղ, որտեղ իրենց անհարմար են զգում

Մի ստիպեք երեխային գիշերել այնտեղ, որտեղ նա իրեն անհարմար է զգում։ Անգամ եթե երեխան տատիկին շատ է սիրում, նա կարող է չցանկանալ գիշերել տատիկի տանը։ Կարճ ժամանակ անց նա արդեն կցանկանա տուն վերադառնալ, անկողինը կթվա անհարմար, իսկ միջավայրն անսովոր։ Նման դեպքերում պետք չի ստիպել երեխային գիշերել անծանոթ միջավայրում, նույնիսկ եթե ծնողներն ուզում են միասին ազատ երեկո անցկացնել։ Դուք պարզապես կարող եք խնդրել տատիկին կամ ուրիշ որևէ մեկին գիշերել ձեր տանը։

10. Անել որևէ բան , որը նրանց մոտ չի ստացվում

Իհարկե պետք չէ երեխային դաստիարակել այնպես, որ ամեն փոքրիկ ձախողումը նրա համար մեծ հիասթափություն դառնա, սակայն, եթե նույնիսկ երկարատև մարզումներից հետո երեխային չի հաջողվում կայուն կանգնել չմուշկներ վրա, գուցե ժամանակն է գեղասահքի փոխարեն երաժշտական դպրոց գնալո՞ւ։ Բազմաթիվ ձախողումները երեխայի մոտ անհաջողակի բարդույթ են առաջացնում, իսկ ամենափոքր հաջողությունն անգամ ոգեշնչում է քրտնաջան աշխատել և հասնել հետագա ձեռքբերումների։ Թույլ տվեք երեխային ինքնուրույն որոշումներ կայացնել։

Ամեն դեպքում հիշեք, որ ձեր երեխան ոչ միայն ձեր երեխան է, այլ նաև փոքրիկ ինքնուրույն անձնավորություն։ Որքան շուտ նա սովորի ինքնուրույն որոշումներ կայացնել, այնքան շուտ կսովորի իր արարքների համար պատասխանատվություն կրել։