Ինչ է սրտամկանի կաթվածը և որոնք են դրա առաջացման պատճառները, ախտանշաններն ու բուժման եղանակները

Կրծքավանդակի ետևում առաջացող կտրուկ սուր ցավը շատ տարածված խնդիր է, սակայն շատերը նախընտրում են անուշադրության մատնել այն: Այնուամենայնիվ՝ մարդիկ անգամ չեն էլ կասկածում, թե որքան վտանգավոր կարող է լինել նման ցավը՝ հատկապես, եթե խոսքը սրտամկանի կաթվածի մասին է:

Ամեն տարի այս հիվանդությունը հազարավոր կյանքեր է խլում: Դրա առաջացմանը նպաստում են ինչպես մշտական սթրեսները, այնպես էլ նստակյաց կենսակերպը, անառողջ սննդակարգը, վատ սովորությունները և մի շարք այլ գործոնները:

Բնականոն աշխատանքի համար սրտամկանը պետք է բավարար քանակությամբ թթվածին ստանա, իսկ թթվածինն անոթների միջոցով սրտամկանին է հասցնում արյունը: Սակայն տարիների ընթացքում մարդու անոթներում խոլեստերինային վահանիկների կուտակումներ են առաջանում, որոնք աստիճանաբար մեծանում են, մինչև անոթի լուսանցքը խցանելը: Նման դեպքերում այդ հատվածում առաջանում է թրոմբ, ինչի հետրանքով էլ խանգարվում է արյան շրջանառությունը և արյուն չստանալու պատճառով սրտի մի հատվածի բջիջները սկսում են մահանալ: Հենց այս գործընթացն էլ կոչվում է սրտամկանի ինֆարկտ:

Թրոմբի առաջացման պահից սկսած հիվանդի համար սկսվում է ժամանակի հետհաշվարկը: Եթե անոթը խցանվել է ոչ ավել քան 20 րոպե առաջ, ապա ժամանակին ցուցաբերած պատշաճ բուժօգնությունը կօգնի խուսափել լուրջ բարդություններից: Եթե խցանվելու պահից անցել է 20 րոպեից ավել ժամանակ, ապա սրտամկանի հյուսվածքները սկսում են մահանալ: Հարկ է հիշել որ որքան երկար ժամանակ է պահպանվում խցանումը, այնքան շատ բջիջներ են ոչնչանում: Սա է պատճառը, որ հարկավոր է անհապաղ շտապ օգնություն կանչել:

Սրտամկանի կաթվածի ախտանշանները

Սրտամկանի կաթվածի դեպքում առաջին ախտանշանը կրծքավանդակի ետևում առաջացող սուր անտանելի ցավն է: Նման դեպքերում մարդը սկսում է շնչահեղձ լինել, առատանում է քրտնարտադրությունը, իջնում է զարկերակային ճնշումը: Եթե խցանվել են գլխավոր անոթները, ապա մարդը կարող է մահանալ, իսկ եթե թրոմբը խցանել է մանր անոթները, ապա հիվանդին դեռ կհաջողվի փրկել:

Սրտամկանի կաթվածի ախտանշանների դեպքում հիվանդին հարկավոր է շտապ հիվանդանոց տեղափոխել: Եթե նոպայի սկսվելուց հետո երկու ժամվա ընթացքում հաջողվի մարդուն հիվանդանոց տեղափոխել, ապա բժիշկներին կհաջողվի նրան օգնել ու խուսափել ծանր հետևանքներից: Այս դեպքում հատուկ մեթոդի օգնությամբ մասնագետները պարզում են զարկերակի խցանված հատվածն ու խնդրի լրջության աստիճանը, որից հետո հատուկ սարքերի միջոցով ազատում են անոթը խցանումից և իրականացնում ստենտավորում: Այս պրոցեդուրան կարելի է իրականացնել նոպայի սկսվելուց հետո 24 ժամվա ընթացքում, սակայն ցանկալի է այն անցկացնել երկու ժամվա ընթացքում, քանի որ որքան շուտ արվի ստենտավորումը, այնքան ավելի արդյունավետ կլինի այն:

Հարկ է հիշել, որ սրտամկանի կաթվածի դեպքում բուժօգնությունը հարկավոր է ցուցաբերել հնարավորինս շուտ, քանի որ հակառակ դեպքում հիվանդի բուժումը խիստ բարդանում է: Եթե նոպայից հետո անցել է ավելի քան երկու ժամ, ապա հիվանդին ներարկվում է թրոմբոլիտիկ դեղամիջոց, որը կարող է գոնե մասամբ բացել լուսանցքը՝ թույլ տալով, որ արյունը հոսի: Սակայն այս պրոցեդուրան անվնաս չէ, քանի որ կարող է նպաստել օրգանիզմի ցանկացած այլ հատվածում արյունահոսության առաջացմանը: Այս ժամանակ կարող է առաջանալ անգամ ներգանգային արյունահոսություն, որի դեպքում մարդը կմահանա գլխուղեղի կաթվածից:

Սակայն նույնիսկ այս դեպքում որքան շուտ ներարկվի դեղամիջոցը, այնքան ցածր է բարդությունների առաջացման հավանականությունը: Այս ներարկումը հարկավոր է անել առավելագույնը 6 ժամվա ընթացքում, սակայն անգամ 6 ժամը լրանալու դեպքում հիվանդին այնուամենայնիվ հարկավոր է հիվանդանոց տեղափոխել, որպեսզի բժիշկները կարողանան պահպանել սրտամկանի գոնե մի հատվածը:

Հարկ է հիշել, որ սրտամկանի կաթվածն անհրաժեշտ է բուժել միայն հիվանդանոցային պայմաններում: Ընդ որում՝ որքան շուտ հիվանդը հայտնվի վիրահատարանում, այնքան մեծ է բարեհաջող բուժման հավանականությունը:

Նյութի աղբյուրը՝ healthinfo.ua