Որն է խոլեստերինի մակարդակի նորման և որ դեպքում է այն համարվում բարձր(աղյուսակներ)

20:21 • 12.05.18

Արյան մեջ խոլեստերինի մակարդակը առողջության կարևոր ցուցանիշներից մեկն է: Խոլեստերինը պարունակվում է բոլոր օրգաններում, բջջաթաղանթներում և մկաններում: Առանց այս նյութի հնարավոր չէր լինի կմախքի կառուցումը, վնասված հյուսվածքների վերականգնումը, նյութափոխանակությունը և այնպիսի կարևոր սեռական հորմոնների արտադրությունը, ինչպիսին են տեստոստերոնը, էստրոգենն ու կորտիզոլը:

Մարդը խոլեստերինի մոտ 20%-ը ստանում է սննդից (մասնավորապես՝ կենդանական ճարպերից, մսից, սպիտակուցների որոշ տեսակներից և այլն), իսկ մնացած 80%-ը արտադրում է լյարդը:

Խոլեստերինը սովորաբար բաժանվում է երկու տեսակի՝ «վատ» և «լավ»: Երկու տեսակներն էլ գտնվում են արյան պլազմայում՝ լիպոպրոտեինների բաղադրության մեջ:

«Լավ» խոլեստերինը բարձր խտության լիպոպրոտեինների պայմանական անվանումն է: Խոլեստերինի այս տեսակի հիմնական գործառույթն ավելորդ խոլեստերինը վերամշակման համար արյան միջից լյարդ տեղափոխելն ու հետագայում օրգանիզմից դուրս բերելն է, ուստի խոլեստերինի այս տեսակը պաշտպանում է օրգանիզմը լուրջ հիվանդություններից և մաքրում է անոթների ներքին պատերը:

Ի տարբերություն «լավ» խոլեստերինի՝ «վատ» խելեստերինը կուտակվում է զարկերակների պատերին՝ առաջացնելով խցանումներ: Այն միանում է ապոպրոտեինների հետ՝ առաջացնելով ճարպասպիտակուցային նյութեր՝ ցածր խտության լիպոպրոտեիններ: Առողջության համար վտանգավոր է համարվում հենց այս խոլեստերինի բարձր մակարդակը:

Խոլեստերինի նորման կանանց և տղամարդկանց համար

Մարդու արյան մեջ խոլեստերինի մակարդակը կարող է տատանվել 3,6 մմոլ/լ-ից 7,8 մմոլ/լ-ի միջև: Խոլեստերինի օպտիմալ մակարդակ է համարվում.

Աղյուսակներ

Ցուցանիշը	Նորման (տղամարդկանց մոտ) մմոլ/լ	Նորման (կանանց մոտ) մմոլ/լ
Ընդհանուր խոլեստերին	3,6-5,2	3,6-5,2
«Վատ» խոլեստերին (ցածր խտության լիպոպրոտերիններ)	2,25-4,82	մինչև 3,5
«Լավ» խոլեստերին (բարձր խտության լիպոպրոտեիններ)	0,7-1,7	0,9-1,9

Խոլեստերինի նորման տղամարդկանց մոտ՝ կախված տարիքից

Տարիքը	Ընդհանուր խոլեստերին	«Վատ» խոլեստերին (ցածր խտության լիպոպրոտերիններ)	«Լավ» խոլեստերին (բարձր խտության լիպոպրոտեիններ)
Մինչև 5 տարեկան	2,95-5,25 մմոլ/լ
5-10 տարեկան	3,13-5,25 մմոլ/լ	1,63-3,34 մմոլ/լ	0,98-1,94 մմոլ/լ
10-15 տարեկան	3,08-5,23 մմոլ/լ	1,66-3,34 մմոլ/լ	0,96-1,91 մմոլ/լ
15-20 տարեկան	2,91-5,10 մմոլ/լ	1,61-3,37 մմոլ/լ	0,78-1,63 մմոլ/լ
20-25 տարեկան	3,16-5,59 մմոլ/լ	1,71-3,81 մմոլ/լ	0,78-1,63 մմոլ/լ
25-30 տարեկան	3,44-6,32 մմոլ/լ	1,81-4,27 մմոլ/լ	0,80-1,63 մմոլ/լ
30-35 տարեկան	3,57-6,58 մմոլ/լ	2,02-4,79 մմոլ/լ	0,72-1,63 մմոլ/լ
35-40 տարեկան	3,63-6,99 մմոլ/լ	1,94-4,45 մմոլ/լ	0,88-2,12 մմոլ/լ
40-45 տարեկան	3,91-6,94 մմոլ/լ	2,25-4,82 մմոլ/լ	0,70-1,73 մմոլ/լ
45-50 տարեկան	4.09-7,15 մմոլ/լ	2,51-5,23 մմոլ/լ	0,78-1,66 մմոլ/լ
50-55 տարեկան	4,09-7,17 մմոլ/լ	2,31-5,10 մմոլ/լ	0,72-1,63 մմոլ/լ
55-60 տարեկան	4,04-7,15 մմոլ/լ	2,28-5,26 մմոլ/լ	0,72-1,84 մմոլ/լ
60-65 տարեկան	4,12-7,15 մմոլ/լ	2,15-5,44 մմոլ/լ	0,78-1,91 մմոլ/լ
65-70 տարեկան	4,09-7,10 մմոլ/լ	2,49-5,34 մմոլ/լ	0,78-1,94 մմոլ/լ
70 տարեկանից բարձր	3,73-6,86 մմոլ/լ	2,49-5,34 մմոլ/լ	0,85-1,94 մմոլ/լ

Խոլեստերինի նորման կանանց մոտ՝ կախված տարիքից

Տարիքը	Ընդհանուր խոլեստերին	«Վատ» խոլեստերին (ցածր խտության լիպոպրոտերիններ)	«Լավ» խոլեստերին (բարձր խտության լիպոպրոտեիններ)
Մինչև 5 տարեկան	2,90-5,18 մմոլ/լ
5-10 տարեկան	2,26-5,30 մմոլ/լ	1,76-3,63 մմոլ/լ	0,93-1,89 մմոլ/լ
10-15 տարեկան	3,21-5,20 մմոլ/լ	1,76-3,52 մմոլ/լ	0,96-1,81 մմոլ/լ
15-20 տարեկան	3,08-5,18 մմոլ/լ	1,53-3.55 մմոլ/լ	0,91-1,91 մմոլ/լ
20-25 տարեկան	3,16-5,59 մմոլ/լ	1,48-4,12 մմոլ/լ	0,85-2,04 մմոլ/լ
25-30 տարեկան	3,32-5,75 մմոլ/լ	1,84-4,25 մմոլ/լ	0,96-2,15 մմոլ/լ
30-35 տարեկան	3,37-5,96 մմոլ/լ	1,81-4,04 մմոլ/լ	0,93-1,99 մմոլ/լ
35-40 տարեկան	3,63-6,27 մմոլ/լ	1,94-4,45 մմոլ/լ	0,88-2,12 մմոլ/լ
40-45 տարեկան	3,81-6,53 մմոլ/լ	1,92-4,51 մմոլ/լ	0,88-2,28 մմոլ/լ
45-50 տարեկան	3,94-6,86 մմոլ/լ	2,05-4,82 մմոլ/լ	0,88-2,25 մմոլ/լ
50-55 տարեկան	4,20-7,38 մմոլ/լ	2,28-5,21 մմոլ/լ	0,96-2,38 մմոլ/լ
55-60 տարեկան	4,45-7,77 մմոլ/լ	2,31-5,44 մմոլ/լ	0,96-2,35 մմոլ/լ
60-65 տարեկան	4,45-7,69 մմոլ/լ	2,59-5,80 մմոլ/լ	0,98-2,38 մմոլ/լ
65-70 տարեկան	4,43-7,85 մմոլ/լ	2,38-5,72 մմոլ/լ	0,91-2,48 մմոլ/լ
70 տարեկանից բարձր	4,48-7,25 մմոլ/լ	2,49-5,34 մմոլ/լ	0,85-2,38 մմոլ/լ

Ինչ է տեղի ունենում խոլեստերինի բարձր մակարդակի դեպքում

Խոլետսերինի բարձր մակարդակի հետևանքով կարող է առաջանալ.

Աթերոսկլերոզ,

Զարկերակների վնասվածքներ,
Սրտամկանի կաթված,
Ստենոկարդիա,
Սրտանոթային հիվանդություններ,
Գլխուղեղի կաթված և միկրոկաթված:

Ինչպես կարգավորել արյան մեջ խոլեստերինի մակարդակը

Արյան մեջ «լավ» խոլեստերինի մակարդակը բարձրացնելու համար հարկավոր է ֆիզիկական ակտիվություն: Չափավոր ֆիզիկական ակտիվությունը կօգնի բարձրացնել դրա արտադրությունը: «Վատ» խոլեստերինի մակարդակն իջեցնելու համար կարելի է հետևել ածխաջրերի ցածր պարունակությամբ դիետայի: Հարկավոր է բացառել մարգարինի, մայոնեզի, չիպսերի, թխուկների, տապակած ուտեստների և կիսաֆաբրիկատների գործածությունը:

Ինչպես պարզել օրգանիզմում խոլեստերինի մակարդակը

Արյան մեջ խոլեստերինի մակարդակը ստուգելու համար հարկավոր է հանձնել արյան կենսաքիմիական անալիզ: Այս անալիզը կարելի է հանձնել գրեթե բոլոր պոլիկլինիկաներում կամ ախտորոշման կենտրոններում: Անալիզի համար հարկավոր է մոտ 5 մլ երակային արյուն: Հարկ է հիշել, որ անալիզի հանձնումից առաջ հարկավոր է 12 ժամ ոչինչ չուտել և սահմանափակել ֆիզիկական ծանրաբեռնվածությունը:

Նյութի աղբյուրը՝ aif.ru