Հղիության վաղ փուլերում ինքնաբեր վիժման հիմնական պատճառներն ու ախտանշանները

Հղիության բնական ընդհատումը սովորաբար տեղի է ունենում հղության առաջին 22 շաբաթների ընթացքում: Սովորաբար տարբերվում է հղիության ընդհատում վաղ փուլում և ուշ փուլում: Ըստ կլինիկական դրսևորման տարբերում են սպառնացող վիժում, սկսվող վիժում և վիժում, ինչը շատ կարևոր է ճիշտ բուժումը նշանակելու համար:

Եթե սպառնացող վիժման ու սկսվող վիժման դեպքում բժիշկները դեռ կարող են պահպանել հղիությունն ու փրկել սաղմը, ապա վիժման դեպքում հարկավոր է անել ամեն բան կնոջ կյանքն ու առողջությունը պահպանելու համար:

Հղիությունը կարող է ընդհատվել ինչպես չզարգացող հղիության, այնպես էլ առողջ ու կենսունակ պտղի դեպքում:

Վիճակագրական տվյալներով՝ ներկայում յուրաքանչյուր 5-րդ հղիությունն ընդհատվում է: Սակայն սա միայն բժիշկների տվյալներն են՝ հիմված փաստերի վրա, իսկ իրական թվերը կարող են շատ ավելի մեծ լինել, քանի որ հաճախ հղիությունն ընդհատվում է այն ժամանակ, երբ կինը նույնիսկ գլխի չի ընկնում հղիության մասին: Ընդ որում՝ մեծ մասամբ (90-95%) հղիությունն ընդհատվում է վաղ փուլերում (10-12 շաբաթական):

Մեծ մասամբ հղիության ընդհատման պատճառ է դառնում պտղի մոտ բարդ գենտիկ և քրոմոսոմային անոմալիաների առկայությունը, իսկ կանաց հիմնական մասը հետագայում բարեհաջող հղիանում է և առողջ երեխաներ է լույս աշխարհ բերում:

Վաղ փուլերում հղիության ընդհատման պատճառները

Հղիության ընդհատման հստակ պատճառը ոչ միշտ է հաջողվում գտնել, սակայն կան ռիսկային գործոններ, որոնք կարող են նպաստել վիժմանը: Դրանցից են.

·         քրոմոսոմային ու գենային ախտաբանությունները,

·         սեռական բջիջների մուտացիաները,

·         իմունոլոգիական գործոնները,

·         արգանդի ու սեռական օրգանների կառուցվածքի անոմալիաները,

·         արգանդի կամ ձվարանների վարակիչ հիվանդությունները կամ ուռուցքները,

·         հորմոնալ խանգարումներն ու սեռական հորմոնների դեֆիցիտը,

·         ներզատական օրգանների ախտաբանությունները,

·         վարակիչ հիվանդություններն ու թաքնված վարակները,

·         կնոջ մոտ ծանր սոմատիկ ախտաբանությունների առկայությունը,

·         դժբախտ պատահարներն ու վնասակար ազդեցությունը,

·         դեղամիջոցների և դեղաբույսերի ընդունումը, թույներով ու տոքսիններով թունավորումները,

·         անհայտ գործոնները:

Գենետիկ կամ քրոմոսոմային ախտաբանությունները համարվում են հղիության ընդհատման հիմնական պատճառները: Այս ախտաբանությունների շարքին կարող են դասվել նաև սեռական բջիջների մուտացիաները, որոնք հանգեցնում են սաղիմի մոտ մահացու ախտաբանությունների զարգացման: Սովորաբար այս դեպքերում հղիությունն ընդհատվում է մինչև 8-րդ շաբաթը լրանալը և հաճախ կանայք այն դիտարկում են որպես դաշտանային ցիկլի խանգարում և դաշտանի ուշացում: Սա իհարկե դաժան է, սակայն այս կերպ բնությունն ազատվում է հիվանդ և ոչ կենսունակ երեխաներից:

Իմունոլոգիական գործոնների շարքին է դասվում հակաֆոսֆոլիպիդային համախտանիշը, որի դեպքում իմունային համակարգը դառնում է ագրեսիվ, ինչի հետևանքով հղիության ժամանակ խանգարվում է արյան շրջանառությունը արգանդի և պտղի հատվածում: Այս դեպքում սովորաբար հղիությունը պահպանվում է առավելագույնը 12 շաբաթ:

Արգանդի անոմալ կառուցվածքի դեպքում կարող է խանգարվել սաղմի իմպլանտացիայի գործընթացը և այն տեղակայվում է զարգացման համար անբարենպաստ վայրում:

Հորմոնների, հիվանդությունների և վարակների ազդեցությունը

Ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ հղիության ընդհատման պատճառ կարող են դառնալ նաև ձվարանային անբավարարությունն ու պրոգեստերոնի ցածր մակարդակը:  Բացի այդ, հղիությունը կարող է վտանգված լինել նաև սեռավարակների, վիրուսների, մանրէների կամ սնկային ֆլորայի պատճառով: Հղիության ընդհատման պատճառ կարող է դառնալ նաև բարձր ջերմաստիճանը և թունավորումը, քանի որ այդ դեպքում արգանդի պատերը սկսում են կծկվել, ինչն էլ հանգեցնում է վիժման:

Առհասարակ առաջին եռամսյակում վտանգավոր կարող են լինել բոլոր վարակիչ հիվանդությունները, սակայն կան շատ ավելի վտանգավորները, որոնց շարքին են դասվում գրիպը, կարմրախտը, տոկսոպլազմոզը և այլն: Երբեմն հղիությունը չի ընդհատվում, սակայն նման դեպքերում երեխան կարող է ծնվել բնածին արատներով:

Մոր օրգանիզմի ծանր ախտաբանությունները նույնպես կարող են շատ վտանգավոր լինել: Առավել վտանգավորներից են շաքարային դիաբետը, հիպերթիրեոզը, միքսեդեման, աուտոիմունային ախտաբանություններն ու արյան մակարդելիության խանգարումները:

Խիստ վնասակար կարող են լինել որոշ դեղամիջոցները, թունավորումները, տոքսիկոզը և վատ սովորությունները: Հղիության ընդհատման ամենահազվադեպ հանդիպող պատճառը վնասվածներեն են, որովայնախոռոչային վիրահատությունները և հոգեբանական պատճառները:

Հղիության ընդհատման վտանգի ախտանշանները

Սովորաբար հղիության ընդհատման վտանգի մասին վկայող առաջին նշանները տհաճ զգացողություններն են, գոտկատեղի հատվածում ծանրության զգոցողությունը, դաշտանային ցավին նման ցավը: Բացի այդ, կարող է նկատվել նաև վարդագույն կամ շագանակագույն արտադրություն և լորձի առատ արտադրություն: Սակայն երբեմն այս վտանգի մասին կանայք իմանում են միայն ուլտրաձայնային հետազոտության ժամանակ:

Վաղ փուլերում սկսված վիժման ախտանշանները

Այս դեպքերում հղիության ընդհատման հիմնական ախտանշանն արյունահոսությունն է, որի ինտենսիվությունը կախված է հղիության ժամկետից՝ թույլ արյունահոսությունից մինչև կյանքի համար վտանգավոր արյունահոսություններ: Վերջինիս դեպքում արգանդում մնում են սաղմի տարրերը և օրգանի պատերը չեն կարողանում նորմալ կծկվել ու սեղմել արյունահոսող անոթները: Արյունահոսությունների հետ մեկտեղ հնարավոր են ցավեր ցայլքի և շեքի հատվածվում, ինչպես նաև գոտկատեղի կծկումանման ցավեր:

Հարկ է հիշել, որ 10-12 շաբաթական հղիությունը կարող է ընդհատված համարվել (ամբողջական վիժում), եթե օրգանիզմից դուրս է եկել ոչ միայն սաղմը, այլև բեղմնավորված ձվաբջջի տարրերն ու արյան մակարդուկները, հակառակ դեպքում դա կհամարվի կիսատ վիժում: Այս դեպքում արյունահոսությունը դադարեցնելու ու բարդություններից խուսափելու համար անհրաժեշտ է շտապ դիմել գինեկոլոգին:

Հղիության ընդհատման վտանգի ախտորոշման մեթոդները

Սովորաբար հղիության ընդհատման վտանգն ախտորոշվում է ուլտրաձայնային հետազոտության ժամանակ: Այս դեպքում եթե բժիշկը նկատում է աննշան խանգարումներ կամ հեմատոմա, սակայն պտղի սրտի զարկերը նորմալ են և չկա ոչ մի շեղում, ապա հղիության պահպանման հավանականությունը 95% է:

Հղիության շատ վաղ փուլերում պտղաձվի դեֆորմացիայի և արյունոտ արտադրության դեպքում հղիության ընդհատումն անխուսափելի է:

Բուժման մեթոդները սկսված վիժման դեպքում

Բժիշկները նշում են, որ առաջին եռամսյակում սկսված վիժման վրա ազդելը գրեթե անհնարին է: Այս դեպքում կիրառվում են արյունահոսությունը դադարեցնող միջոցներ և ուտրոժեստան, սակայն այս միջոցները ոչ միշտ են օգնում, քանի որ վիժումից խուսափելը գրեթե անհնար է՝ հատկապես քրոմոսոմային ախտաբանությունների առկայության դեպքում:

Ներկայում չեն կիրառվում անկողնային ռեժիմը, պապավերինն ու նո-շպան, ներարկումների տեսքով ցավազրկողները, մագնեզիումն ու վիտամինները, քանի որ այդ մեթոդների արյունավետությունն ապացուցված չէ: Բացի այդ, խիստ անկողնային ռեժիմը կարող է դառնալ կնոջ մոտ փորկապության, թրոմբոզի առաջացման և սթրեսային ռեակցիաների պատճառ, ինչն էլ ավելի կվատացնի իրավիճակը:

Բուժումն ամբողջական վիժման դեպքում

Ամբողջական վիժման դեպքում հավելյալ թերապիաների կարիք չկա, սակայն հղիության ընդհատումից 2-3 շաբաթ անց խորհուրդ է տրվում հանձնել արյան անալիզ՝ խորիոնիկ հորմոնի մակարդակը ստուգելու համար: Եթե բոլոր ցուցանիշները նորմայի սահմաններում են, ապա բուժման կարիք չկա, հակառակ դեպքում հնարավոր են լուրջ բարդություններ և հարկավոր է շտապ բուժում անցնել:

Օրգանիզմի վերականգնումը հղիության ընդհատումից հետո

Ցանկալի հղության դեպքում ընդհատումը լուրջ ֆիզիկական ու հոգեկան սթրես կլինի օրգանիզմի համար: Այս դեպքում հարկավոր է անմիջապես բուժում սկսել և վերականգնողական մեթոդներ կիրառել:

Բուժումը կարող է իրականացվել տարբեր կերպ: Եթե արյունահոսությունը երկարատև է կամ կա վարակման կասկած, ապա հնարավոր է նշանակվեն հակաբիոտիկներ:

Եթե վիժումը խթանվել է դեղամիջոցների միջոցով, ապա սկզբնական շրջանում հնարավոր է տենդ, որը պայմանավորված է դեղամիջոցով, այլ ոչ թե բորբոքումով:

Վիրահատական միջամտության դեպքում սովորաբար կիրառվում է ազդեցության լայն սպեկտր ունեցող հակաբիոտիկի ներարկում:

Բացի այդ, առատ արյունահոսության դեպքում բժիշկը կարող է նշանակել երկաթ պարունակող դեղորայք և հատուկ սննդակարգ՝ էրիթրոցիտների և հեմոգլոբինի մակարդակը վերականգնելու համար: Որոշ դեպքերում վերարտադրողական ֆունկցիաների վերականգնման ընթացքում հորմոնալ ֆոնը կարգավորելու համար կարող են վիժումից անմիջապես հետո նշանակվել հորմոնալ հակաբեղմնավորիչներ:

Հղիության պլանավորումը վիժումից հետո

Եթե հղիությունն առաջին անգամն է ընդհատվել և չի առաջացրել բարդություններ ու ծանր հետևանքներ, ապա հաջորդ հղիությունը կարելի է պլանավորել 3-4 ամիս անց կամ երբ կինը ֆիզիկապես ու հոգեբանորեն պատրաստ կլինի: Սակայն եթե հղիությունն ընդհատվում է երկրորդ անգամ կամ մի քանի անգամ անընդմեջ կինը վիժում է, ապա հարկավոր է մանրակրկիտ բուժզննում անցնել, պարզել պատճառն ու հնարավորինս ազատվել դրանից:

Նյութի աղբյուրը՝ okeydoc.ru