Ինչպես հասկանալ երեխաների «լեզուն». ինչ են նշանակում փոքրիկների այս կամ այն արարքները

2-3 տարեկան երեխաները սովորաբար իրենց հույզերը շատ յուրահատուկ կերպով են արտահայտում և ծնողների համար բավական բարդ է լինում նրանց հասկանալը: Ժամանակի ընթացքում երեխաները սովորում են խոսել և ճիշտ արտահայտել իրենց մտքերը, սակայն մինչ այդ ծնողները պետք է սովորեն հասկանալ իրենց փոքրիկներին:

Փոքրիկները կարողանում են հստակ արտահայտել պարզ մտքերը, սակայն երբ հերթը հասնում է ավելի բարդ հույզերին, նրանց պահվածքը հաճախ տարօրինակ է դառնում: Այնուամենայնիվ՝ փորձագետները վերլուծել են երեխաների տարօրինակ պահվածքը, ինչը կօգնի շատ ավելի լավ հասկանալ երեխաների «լեզուն»:

1.      Երեխան խուսափում է տեսողական կոնտակտից

Շատ փոքր երեխաների դեպքում սա հոգնածության նշան է, սակայն 2-3 տարեկան երեխան այս պահվածքով ուզում է ցույց տալ, որ ամաչում է: Հնարավոր է՝ նա որևէ արարք է գործել, որի համար, իր կարծիքով, ծնողներն իրեն կարող են պատժել:

Այս դեպքում ծնողները պետք է կարճ ու հասկանալի նախադասություններով բացատրեն երեխայի սխալը («Մենք չենք պատռում գրքերը», « Մենք չենք հրում միմյանց» և այլն) և առաջարկեն ճիշտ տարբերակը (սոսնձել գրքի պատռված էջը կամ գրկել վրդովված ընկերոջը): Երեխան պետք է հասկանա, որ սխալներ բոլորն են գործում, սակայն հարկավոր է նաև ուղղել գործած սխալը:

2.      Երեխան քնելիս իր հետ է վերցնում բոլոր փափուկ խաղալիքները

Սա նշանակում է, որ երեխան վախենում է: Այս տարիքում նրանց պատկերացումը շատ վառ է զարգացած և հաճախ նրանց տանջում են մղձավանջներն ու «պահարանում թաքնված հրեշները»: Ծանոթ ու սիրելի խաղալիքների շնորհիվ երեխայի մոտ ապահովության զգացում է առաջանում:

Այս տարիքում երեխաներին բոլոր հրեշներն իրական են թվում և նրանց հնարավոր չի լինի համոզել, որ դրանք գոյություն չունեն, ուստի ծնողները պետք է թույլ տան, որ երեխան շրջապատի իրեն սիրելի իրերով: Եթե անհանգստանում եք, որ դրանք կխանգարեն նրա քնին, ապա առաջարկեք առանձնացնել ամենասիրելի 3 խաղալիքը, որոնք նա միշտ իր մոտ կպահի:

3.      Անծանոթի ներկայությամբ երախան բարձրացնում է շապիկն ու թաքցնում դեմքը

Նման պահվածքը խոսում է հուզվածության մասին: Երեխաներն այդ տարիքում դեռ չեն կարողանում կառավարել իրենց հույզերը և տարբեր կերպ են արտահայտում հուզմունքը: Շատերը գրկում են ծնողներին, շատերը պառկում են գետնին ու թաքցնում դեմք, շատերն էլ բարձրացնում են վերնաշապիկը:

Այս դեպքում հարկավոր է զգուշորեն դուրս բերել փոքրիկին իր «կաղապարից»: Հարկ է հիշել, որ երեխաները միշտ ընդօրինակում են իրենց ծնողներին, ուստի աշխատեք հանգստանալ, ժպտալ, ազատ շփվել ծանոթների հետ՝ միևնույն ժամանակ ամուր բռնելով փոքրիկի ձեռքը: Նա պետք է հասկանա, որ իրեն շրջապատող մարդիկ չեն վնասի իրեն:

4.      Երեխան թքնվում է կահույքի ետևում, երբ «տակն է անում»

Այս դեպքում երեխան առանձնանալու կարիք ունի: Այս պահվածքը վկայում է, որ երեխան զուգարան է ուզում և նա գիտի, որ նման դեպքերում մեծահասկներն առանձնանում են:

Եթե փոքրիկն անմիջապես խնդրում է փոխել իր կեղտոտ տակդիրը, ապա սա դրական ազդանշան է և խոսում է այն մասին, որ երեխան պատրաստ է մանկական գիշերանոթ օգտագործել: Եթե նրա համար միևնույն է, որ տակդիրը կեղտոտ է, ապա գիշերանոթի համար դեռ մի փոքր վաղ է:

Նման դեպքերում ծնողները պետք է երեխային մենակ թողնեն և ուղղորդեն լոգարան կամ զուգարան: Ճիշտ սենյակն իմանալն արդեն իսկ ճիշտ քայլ է: Պետք չէ ստիպել նրան գիշերանոթ օգտագործել:

5.      Երեխան շատ վատ է իրեն պահում, նետում է սնունդը կամ կոտրում խաղալիքները

Սա նշանակում է, որ նա անտրամադիր է: Եթե սովորաբար շատ հանգիստ երեխան սկսում է իրեն անկարգ պահել, ապա նա պարզապես ուզում է հասկացնել, որ հոգնել է, ձանձրանում է կամ ունի ուշադրության կարիք:

Ծնողները պետք է փորձեն հասկանալ, թե ինչ է պատահել: Եթե փոքրիկը պարզապես ձանձրանում է, ապա հարկավոր է որևէ զբաղմունք գտնել նրա համար կամ գնալ զբոսանքի: Երեխան պետք է հասկանա, որ գոյություն ունեն հիստերիայից շատ ավելի լավ միջոցներ ծնողի ուշադրությունը գրավելու համար: Հարկավոր է մի քանի րոպե նրան միայնակ թողնել, որպեսզի նա հասկանա, որ ծնողը չի հաշտվի իր ոչ ադեկվատ պահվածքի հետ, այնուհետև որևէ հետաքրքիր զբաղմունք գտնել նրա համար:

6.      Երեխան զայրանում է, երբ ծնող կտրատում է իր իսկ խնդրած միրգը

Նման պահվածքը խոսում է անհամբերության մասին, ինչն էլ վկայում է, որ նա դեռ շատ փոքր է: Ինչպես արդեն նշվել է՝ այս տարիքում երեխաները դեռ չեն կարողանում կառավարել իրենց հույզերը, ինչի պատճառով էլ անհամբեր են լինում:

Պետք չէ հանդուրժել երեխայի բոլոր կամակորությունները: Հարկավոր է հասկացնել նրան, որ դուք լսել եք նրա խնդրանքն ու կկատարեք այն, երբ հնարավորություն կընձեռնվի: Ընդ որում՝ ժամանակի ընթացքում հարկավոր է հնարավորինս ձգձգել այդ պահը («Երբ մայրիկը վերջացնի ափսեները լվանալը, նա կչորացնի ձեռքերը, կբացի սառնարանն ու քեզ հյութ կտա»): Համբերատար լինելը շատ կարևոր հմտություն է, և երեխան պետք է հասկանա, որ որևէ բան ստանալու համար հարկավոր է մի փոքր սպասել:

7.      Երեխան բղավում է, որ դա միայն իր մայրիկն է, երբ նրանց ուրիշ երեխաներ են մոտենում

Սա նշանակում է որ երեխան ունի ուշադրության կարիք: Փոքրիկի «կպչուն» պահվածքը վկայում է, որ նա ունի ծնողների ուշադրության ու ներկայության կարիքը՝ հատկապես, եթե ծնողը երկար ժամանակ է անցկացնում աշխատավայրում կամ տանը մեկ այլ երեխա է հայտնվել:

Հարկավոր է հասկանալ, թե ինչպես է երեխան պայքարում մանկական խանդի դեմ: Եթե ժամանակի ընթացքում ոչինչ չի փոխվում, ապա սա երեխայի բնավորության գիծն է: Նման պահվածքը կարող է զայրացնել, սակայն սա իրականում դրական միտում է, ինչը նշանակում է, որ երեխան փորձում է հասկանալ իր «ես»-ը: Հարկավոր է հասկանալ, որ այս ժամանակահատվածում երեխայի համար սեփական անձի ընկալումը սերտորեն կապված է իր սիրելի իրերի հետ, իսկ մայրիկն ամենասիրելին է:

Այս դեպքում հարկավոր է գրկել երեխային՝ ցույց տալով, որ նա սիրված է: Այս իրավիճակը կարելի է օգտագործել նաև նրան ուրիշների հետ կիսվել սովորեցնելու համար («Ես քո մայրիկն եմ, այլ ոչ թե նրանց, բայց կարող եմ նրանց լավ վերաբերվել և բարևել»):

Նյութի աղբյուրը՝ uaua.info