Ականջաբորբը (օտիտ) երեխաների մոտ. ախտանշաններն ու բուժումը

Միջին ականջի  բորբոքումը  և կրծքի և փոքր երեխաների մոտ բավականին հաճախակի  է հանդիպում ու ընթանում է ցավի ուղեկցությամբ: Իսկ ինչու է երեխաների մոտ ականջաբորբը ցավոտ:

Միջին ականջը փոքր խոռոչ է, որը արտաքուստ, լսողական անցուղու  կողմից փակված է  թմբկաթաղանթով: Այն անդադար օդափոխման կարիք է զգում, որը իրականացվում է  շնորհիվ   կոկորդին կապող խոռոչի՝ լսողական խողովակի միջոցով: Երեխաների մոտ այդ օրգանն  ավելի կարճ ու լայն է, քան մեծահասակների մոտ, ինչի պատճառով վիրուսներն ու բակտերիաները ավելի հանգիստ են բերանի խոռոչից  ու քթից թափանցում ականջ:

Ականջաբորբի առաջացման պատճառները

Առավել հաճախ հիվանդության պրոցեսը սկսվում է վիրուսային ինֆեկցիայից, որի դեպքում ախտահարվում են վերին շնչուղինները: Վիրուսը վնասում է բերանի խոռոչի, կոկորդի ու քթի լորձաթաղանթներն ու « ուղղի է հարթում» բակտերիաների համար, որոնք էլ և առաջացնում են ականջաբորբ:

Քանի որ եվստախյան(լսողական) փողերը  երեխաների մոտ փոքր են, հեղուկի արտահոսքն ականջից  դժվարությամբ է կատարվում: Իսկ եթե շնչառական հիվանդությունների պատճառով եվստախյան փողերը  նաև բորբոքված են լինում կամ խցանված, ապա հեղուկը կարող է կուտակվել այնտեղ: Երեխանների մոտ իմունային համակարգը գտնվում է զարգացման փուլում, այդ պատճառով երեխանները դժվարանում են պայքարել ինֆեկցիայի դեմ: Ադենոիդները իմունային համակարգի մի մասն են և նրանք ձգձգում են բակտերիաների քթըմպան թափանցելը: Եվ դա կարող է հիվանդությանը հաղորդել քրոնիկ բնույթ: Քրոնիկ ինֆեկցիան տեղափոխվում է եվստախյան փողեր ու միջին ականջ: Հաճախակի առաջանում է թարախ: Թարախը կարող է  այնքան ուժեղ սեղմել թմբկաթաղանթի վրա , որ այն պատռվի և այդ դեպքում երեխայի ականջում առաջանում է սուր ծակող կամ պուլսային ցավ:

Ինչպես հասկանալ, որ երեխայի ականջը ցավում է

Նորածինների ու փոքրիկ երեխաների մոտ ականջի ցավը շատ դժվար է միանգամից հայտնաբերել, քանի որ այն կարող է չուղեկցվել  ջերմության բարձրացմամբ: Այդ դեպքում երեխան թափահարում ու պտտում է գլուխը, հպվում է ականջին, պառկում է ցավոտ կողմի վրա: Լողացնելիս անգամ թեթև հպումն ու ականջի թեթևակի ձգումը առաջացնում է երեխայի մոտ ցավ և այն ուղեկցվում է լացով: Եթե  թեթևակի սեղմել ականջի խեցու  դիմացի աճառի վրա, ապա երեխան ցավից դեմքը ծամածռում է, թեքում է գլուխն ու սկսում լացել:

Միջին ականջի թարախային բորբոքման դեպքում կուտակված հեղուկը հաճախակի դուրս է գալիս թմբկաթաղանթի պատռվածքի հետևանքով առաջացած անցքի   միջոցով:  Այն դուրս գալուց հետո, ցավը արագ անցնում է, ջերմությունը իջնում։ Որպես կանոն, թմբկաթաղանթի  թեթև պատռվածքը արագ անցնում է:

Հնարավոր բարդացումները

Հիվանդության ամենատարածված հետևանքներից մեկը հանդիսանում է լսողության վատացումը։ Դա տեղի է ունենում այն տարիքում, երբ արագ ընթացքով զարգանում է երեխայի ինտելեկտն ու խոսքը: Ոլորտի մասնագետները նշում են, որ անգամ 4 շաբաթյա լսողության կորուստը կարող է հանգեցնել խոսքի բնական զարգացման դանդաղեցման: Այդ պատճառով միջին ականջի բորբոքման կասկածի դեպքում հարկավոր է արագ դիմել մանկաբույժի: Եվս մեկ բարդացում է հանդիսանում  քունքոսկրի առջևի հարթ մակերևույթի բորբոքումը, որը հնարավոր է շոշափել ու նկատել ականջի հետևի մասում:
Ախտանշաներն են.  շարունակական  տենդ, ցավեր սեղմելու ու շոշափելու ժամանակ, հարականջային խեցու կարմրություն ու  այտուցվածություն: Եթե այն ժամանակին չբուժել,  կարող է ավելի բարդանալ ու հանգեցնել ուղեղի թաղանթների բորբոքման, որն էլ և կարող է դառնալ մենինգիտի առաջացման պատճառ:

Ինչպես թեթևացնել վիճակը

Միջին ականջի բորբոքման դեպքում հարկավոր է անմիջապես դիմել բժշկի: Տնային բուժումները պետք է սահմանափակվեն միայն ցավի մեղմացմաբ: Եթե երեխայի ջերմությունը բարձր է, կարելի է ջերմիջեցնող միջոց տալ:
Շատ ծնողեր 2 լուրջ սխալներ են կատարում՝ դնում են տաք կոմպրես ու երեխային պառկեցնում են քնելու: Բարձր ջերմության դեպքում տաքացնող կոմպրեսները կարող են երեխայի վիճակը միայն բարդացնել, իսկ  երեխային հորիզոնական  դիրքով պառկեցնելը ցավը ավելի է ուժեղացնում: Սակայն եթե ջերմությունը շատ բարձր չէ, ապա չոր ջերմային կոպրեսները  օգատակար են: Եթե օտիտը զարգացել է հարբուխի արդյունքում, հարկավոր է երեխայի քթանցքների մեջ կաթեցնել  անոթասեղմիչ կաթիլներ: Երբ երեխայի քթի խցանումը անցնի, ցավը զգալիորեն կմեղմանա: Քթի համար նախատեսված կաթիլները բարելավում են միջին ականջի օդափոխանակությունը: Ականջի մեջ  կարելի է կաթեցնել ականջի կաթիլներ(ցանկալի է ցավազրկող ազդեցությամբ): Կաթիլների ջերմաստիճանը պետք է լինի մարմնի ջերմաստիճանի հետ հավասար: Այդ պատճառով  կաթեցնելուց առաջ հարկավոր է  սրվակը տաքացնել տաք ջրով տարայի կամ ձեռքերի մեջ: Կաթեցնելուց հետո ականջի անցքը փակեք  բամբակով: Եթե երեխայի ականջից թարախային արտադրություն է թափվում, ապա  չի կարելի ականջի մեջ կաթեցնել սպիրտային պարունակությամբ լուծույթներ, քանի որ այն կուժեղացնի գրգռվածությունն ու ցավը: Թարախայի արտադրության դեպքում չի կարելի երեխայի ականջները մաքրել բամբակյա  փայտիկով, դա միայն ավելի կբարդացնի վիճակը:

Բուժման մեթոդները

Որպես կանոն,  սուր թարախային միջին օտիտի բուժման դեպքում կիրառում են հակաբիոտիկներ, ինչպես օրինակ  ամօքսիցիլինը: Բժիշկը կարող է կարող է խորհուրդ տալ ցավազրկողներ՝ ացետամինոֆեն, իբուպրոֆեն: Երեխաներին չի կարելի տալ ասպիրին, առանց բժշկի հետ խորհրդակցելու, քանի որ այն կարող է հրահրել Ռեյեի համախտանիշի առաջացումը(լյարդի հիվանդություն): Եթե երեխան մի քանի օր շարունակ ընդունում է հակաբիոտիկներ, իսկ վիճակը չի փոփոխվում, այդ դեպքում կրկին դիմեք բժշկի(հնարավոր է  անհրաժեշտ է ուրիշ հակաբիոտիկ): Անհրաժեշտ է հիշել, որ հակաբիոտիկների խելացի ու զգույշ օգտագործումը թույլ է տալիս  կանխել  հակաբիոտիկների նկատմաբ դիմակայուն «սուպերբակտերիաների» առաջացումը:

Հարկավոր է  վիրահատություն

Եթե  հիվանդությունը կրկնվում է և հակաբիոտիկները չեն օգնում, երբեմն բժիշկները խորհուրդ են տալիս վիրահատական միջամտություն: Երեխայի թմբկաթաղանթին դնում են խողովակ, որը թույլ է տալիս բարելավել օդափոխությունն ու  կանխել հեղուկի կուտակումը միջին ակնջում: Այդ խողովակը տեղադրվում է 6-9 ամսով և ինքնուրույն է ընկնում: Այդ ընթացքում երեխային հարկավոր է  պարբերաբար տանել բժշկի մոտ զննման: Եթե այդ խանգարման պատճառները հանդիսանում են ադենոիդները, ապա նրանք հեռացվում են: Այդ գերաճումները դժվարեցնում են քթով շնչելը(հատկապես գիշերը), երեխան խռմփացնում է, վատ է քնում, օրվա ընթացքում հոգնած  ու տանջված տեսք է ունենում: Քանի որ այդ շրջանում նա վատ է լսում, ապա դառնում է ավելի անուշադիր ու թողնում է անկարգ երեխայի տպավորություն: Վիրահատության ընթացքում գերաճած ադենոիդները հեռացվում են:

Ինչպես խուսափել  ականջաբորբից

Շատ կարևոր է որ երեխան ծխող մարդկանցից հեռու լինի: Հարկավոր է  ամեն կերպ խուսափել ծխի կլանումից: Հարկավոր է  երեխային սովորեցնել  քիթը ճիշտ մաքրել(սեղմել հերթականությամբ յուրաքանչյուր քթանցք  և այդ ընթացքում շնչել մյուսով):

Աղբյուրը՝ http://zdorovie.com/