Գլխուղեղի կաթվածի տեսակները, ախտանշաններն ու կանխարգելման լավագույն միջոցները

Գլխուղեղի կաթվածը (ինսուլտ) լուրջ հիվանդություն է, որին կարող է բախվել յուրաքանչյուրը՝ անկախ սեռից ու տարիքից: Սա գլխուղեղի արյան շրջանառության խանգարումն է, որը լինում է երկու տեսակի.

·              Իշեմիկ (սակավարյունային) կաթված, որի դեպքում գլխուղեղի հյուսվածները վնասվում են անոթի խցանման կամ նեղացման պատճառով առաջացած արյան շրջանառության խանգարման հետևանքով:

·              Հեմոռագիկ (արյունազեղային) կաթված, որը պայմանավորված է լինում գլխուղեղի արյունազեղումով: Այս դեպքում գլխուղեղի հյուսվածքների ախտահարման պատճառ է դառնում արյունատար անոթի վնասվածքը կամ անոթի պատերի միջով արյան տարրերի ատահոսքը:

Գոյություն ունեն գլխուղեղի կաթվածի առաջացմանը նպաստող տարբեր ռիսկային գործոններ, որոնց շարքին են դասվում զարկերակային բարձր ճնշումը, շաքարային դիաբետը, սրտի հիվանդությունները, ծխախոտի ու ալկոհոլի չարաշահումը, ճարպակալումը, արյան մեջ խոլեստերինի բարձր մակարդակը, ինչպես նաև սթրեսներն ու ֆիզիկական ակտիվության պակասը:

Գլխուղեղի կաթվածը կարող է լուրջ հետևանքներ ունենալ և անգամ հանգեցնել մահվան, ուստի հարկավոր է շատ ուշադիր լինել և սովորել տարբերել հիվանդության ախտանշանները: Կաթվածի մասին վկայող հիմնական ախտանշաններն են գլխացավերը, գլխապտույտները, ակնախնձորի ցավը, ականջներում լսվող աղմուկը, սրտխառնոցն ու փսխումը, ուշագնացությունն ու հիվանդի ապշահար վիճակը, քայլվածքի անկայունությունը, խոսքի արտահայտման ու շրջապատում տեղի ունեցող իրադարձությունների ընկալման հետ կապված դժվարությունները, գիտակցության մթագնումը, տեսողության ու լսողության խանգարումները, հանկարծակի կտրուկ թուլությունը և այլն:

Սա համարվում է կենտրոնական նյարդային համակարգի գլխավոր օրգանի ամենատարածված անոթային հիվանդությունը: Մասնագետներն ընդգծում են, որ վերջին ժամանակներում այս հիվանդությունը զգալիորեն «երիտասարդացել», ուստի հիվանդության կանխարգելման միջոցներն իմանալն անչափ կարևոր է, քանի որ կօգնի խուսափել մի շարք խնդիրներից:

Ձեր ուշադրությանն ենք ներկայացնում պարզ խորհուրդներ, որոնք կօգնեն զգալիորեն նվազեցնել այս հիվանդության առաջացման հավանականությունը:

1.      Ալկոհոլի սահմանափակում ու ծխախոտի բացառում

Ալոկոհոլային ըմպելիքների ու ծխոխոտի չարաշահումը կործանարար ազդեցություն է ունենում սրտանոթային համակարգի վրա: Այս վնասակար սովորությունների հետևանքով անոթների հյուսվածքները կորցնում են առաձգականությունը և դառնում են շատ ավելի նուրբ ու փխրուն: Արդյունքում՝ բարձրանում է պատռվածքների ու վնասվածքների հավանականությունը, ինչը կարող է լուրջ հետևանքներ ունենալ

2.      Ֆիզիկական ակտիվություն

Բժիշկների խոսքով՝ անոթների առողջության պահպանման համար մարդը պետք է օրական գոնե 5-7 կմ քայլի: Ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ ֆիզիկական ակտիվությունը մարզում է սրտամկանը, ինչի արդյունքում բարելավվում է արյան շրջանառությունը: Սա շատ կարևոր է գլխուղեղի անոթների մաքրման համար և օգնում է զգալիորեն նվազեցնել կաթվածի հավանականությունը:

3.      Ճարպոտ մթերքի սահմանափակում

Տապակած ու ապխտած սննդամթերքը, յուղոտ միսը և նմանատիպ մթերքը բարձրացնում են արյան մեջ խոլեստերինի մակարդակը, ինչի հետևանքով այն կուտակվում է անոթներում և հանգեցնում է խոլեստերինային վահանիկների առաջացման: Նման կուտակումները բարձրացնում են թրոմբների, երակների թրոմբոզի և անգամ գլխուղեղի կաթվածի հավանականությունը, ուստի հարկավոր է անպայման հետևել սննդակարգին ու հնարավորինս սահմանափակել ճարպոտ մթերքը:

4.      Կանոնավոր հանգիստ

Առողջ քնի ու հանգստի դեֆիցիտը կարող է շատ վտանգավոր լինել օրգանիզմի համար, քանի որ այդ դեպքում զգալիորեն բարձրանում է լուրջ խանգարումների զարգացման հավանականությունը: Մասնագետները նշում են, որ այս դեպքում բարձրանում է նաև գլխուղեղի կաթվածի հավանականությունը, ուստի հարկավոր է անպայման կարգավորել քունն ու հետևել հանգստին:

5.      Պաշտպանություն սթրեսներից

Սթրեսն ու լարվածությունը կործանարար են առողջության համար, ուստի հարկավոր է յուրացնել հատուկ մեթոդներ ու հնարքներ, որոնք կօգնեն քիչ անհանգստանալ, խուսափել սթրեսներից և սովորել վայելել կյանքը: Հարկ է հիշել, որ նյարդային լարվածությունը կարող է դառնալ առողջական լուրջ խնդիրների առաջացման պատճառ, որոնց շարքին են դասվում նաև գլխուղեղի կաթվածն ու սրտամկանի ինֆարկտը:

Սակայն մասնագետները հաճախ նշում են, որ ցանկացած խնդրի դեպքում կանխարգելումը շատ ավելի հեշտ է, քան հետագայում դրա հետևանքով առաջացած լուրջ բարդությունների դեմ պայքարելը, ուստի հարկավոր է շատ ուշադիր լինել և հետևել մասնագետների բոլոր ցուցումներին ու խորհուրդներին:

Նյութի աղբյուրը՝ med2.ru