Որոնք են հազի առաջացման պատճառներն ու տեսակները, ինչպես նաև դրանով դրսևորվող հիմնական հիվանդությունները

Հազը շնչառական օրգանների հիվանդությունների մասին վկայող հիմնական ու ամենահաճախ հանդիպող ախտանշանն է: Հազի պատճառ կարող է դառնալ շնչառական ուղիների (կոկորդ, ըմպան, շնչափող, բրոնխներ) և պլևրայի լորձաթաղանթում եղած զգայուն վերջավորությունների գրգռումը: Ավելի հազվադեպ կարող է նկատվել ռեֆլեքսային հազ, որի դեպքում գրգռման աղբյուրը գտնվում է շնչառական ուղիներից դուրս: Երբեմն էլ հազն առաջանում է անհանգստության կամ հուզական լարվածության դեպքում:

Հազի ժամանակ մարդը նախ խորը շունչ է քաշում, այնուհետև լարվում են շնչառական մկանները, ձայնաճեղքը փակվում է և կրծքի խոռոչում բարձր ճնշում է առաջանում: Այս ամենից հետո տեղի է ունենում օդի հոսքի կտրուկ արտաշնչում, որը բարձր ճնշման ազդեցության տակ մեծ արագությամբ դուրս է մղվում նեղացած ձայնաճեղքի միջով: Օդի հոսքի նման արագությունը նպաստում է լորձի, խորխի և օտար մասնիկների հեռացմանը թոքերից:

Տարբերվում է հազի մի քանի տեսակ.

·         Ըստ տևողության. նոպայանման (կապույտ հազի դեպքում), պարբերական (բրոնխաբորբի ժամանակ), անընդհատ, կարճատև (թոքամզի բորբոքման (պլևրիտ) դեպքում)

·         Ըստ ձայներանգի. «հաչոցանման» (կոկորդի ախտահարման և հիսթերիայի ժամանակ), խռպոտ և անձայն (ձայնալարերի բորբոքման և խոցոտման ժամանակ)

·         Ըստ բնույթի. թաց՝ խորխարտադրությամբ (բրոնխաբորբի, բրոնխալայնանքի, թոքաբորբի, թոքերի տուբերկուլոզի դեպքում) և չոր՝ առանց խորխի (հաճախ առաջանում է վերին շնչուղիների հիվանդությունների, օտար մարմիններով բրոնխների գրգռման և բրոնխների ու թոքերի բորբոքային հիվանդությունների սկզբնական շրջանում)

Հազը կարող է առաջանալ մի շարք հիվանդությունների դեպքում, որոնք կարող են շատ լուրջ հետևանքներ ունենալ ժամանակին չբուժելու դեպքում: Սա է պատճառը այն երբեք չի կարելի անտեսել կամ անուշադրության մատնել: Հազով դրսևոևվող հիվանդությունների շարքին են դասվում.

·         բրոնխաբորբը,

·         բրոնխէկտատիկ հիվանդությունը (բրոնխէկտազ կամ բրոնխալայնանք)

·         թոքաբորբը,

·         տուբերկուլոզը,

·         վերին շնչուղիների հիվանդությունները,

·         բրոնխների սեղմվածությունն օտար մարմնի առկայության դեպքում կամ բրոնխների ու թոքի բորբոքային հիվանդությունների սկզբնական փուլերում:

Հարկ է հիշել, որ հազը լուրջ ախտանշան է, որի դեպքում անհապաղ հարկավոր է դիմել բժշկին: Նման խնդիր դեպքում խորհուրդ է տրվում դիմել թոքաբանին, թերապևտին կամ պալարախտաբանին:

Հազի ժամանակ ոչ մի դեպքում չի կարելի զբաղվել ինքնաբուժությամբ, քանի որ դա կարող է խիստ վնասակար լինել առողջության համար: Հարկ է հիշել, որ միայն որակավորված մասնագետը կարող է ճիշտ ախորոշել հիվանդութունն ու նշանակել անհրաժեշտ բուժումը:

Նյութի աղբյուրը՝ eurolab.ua