Սրատուտ՝ «տնային մակաբույծ». վարակի աղբյուրը, փոխանցման ու պայքարի մեխանիզմները
Այս հիվանդության հարուցիչը Enterobius vermicularis -ը, դասվում է կլոր որդերի շարքին, երկսեռ մակաբույծ է, էգերն ունեն 9-12 մմ երկարություն, իսկ արուները՝ 3-4մմ։
Ինչպես գրում է doctors.am-ը, չնայած այս հիվանդությունը դասվում է գեոհելմինթների կարգին, սակայն ոչ մի առնչություն չունի հողի հետ, քանի որ սրատուտի ձվերն ապրում են մարդու մարմնի վրա (հետանցքի շուրջը)։ Այլ կերպ ասած տնային մակաբույծ է։ Այս հելմինթոզը տարածված է ամենուրեք։ Աշխարհում տարեկան վարակվում է ավելի քան 250 մլն. մարդ։
Վարակի աղբյուրը
Համարվում է միայն վարակված մարդը։ Մարդը վարակվում է այն ժամանակ, երբ կուլ է տալիս հասուն ձուն, որի մեջ արդեն կան հելմինթի թրթուրներ։ Ատամոքսահյութի ազդեցության ներքո ձվի թաղանթը տարրալուծվում է և թրթուրը, անցնելով 12-մատնյա աղիքով, հիմնավորվում է բարակ աղիքների ստորին և հաստ աղիքի վերին հատվածներում։ 14-15 օր հետո թրթուրները վերածվում են հասուն ձևերի՝ արական և իգական, հիմնականում ախտահարում են կույր աղիքը։
Բեղմնավորվելուց հետո էգերը աղիքների կծկման հետևանքով իջնում են ցած մինչև ուղիղ աղիքը, որից հետո ակտիվ շարժումների շնորհիվ դուրս է գալիս հաստ աղիքից՝ դեպի հետանցք ու ձվադրում է կատարում այդ շրջանում։ 4-6 ժամվա ընթացքում ձվերը հասունանում են դառնում ինվազիոն ձվեր։ Ձվադրումից հետո էգերը ոչնչանում են։
Այս ամբողջ ցիկլը տևում է 3-4 շաբաթ։ Յուրաքանչյուր մակաբույծ միանգամից դնում է 5 000 -ից մինչև 17 000 ձու։
Հիվանդության հիմնական նշանը հետանցքի շրջանի քորն է, որից կարող են առաջանալ ճաքեր։ Այդ ճաքերի մեջ կարող է թափանցել երկրորդային ինֆեկցիա ու առաջացնել բարդություններ էկզեմա, պրոկտիտ, պարապրոկտիտ և այլն։ Սրատուտները մարդու օրգանիզմում առաջացնում են մեխանիկական, ալերգիկ, թունավոր ազդեցություններ, զանազան ախտաբանական երևույթներ։ էնտերոբիոզին մշտապես ուղեկցում են դիզբակտերիոզի երևույթները։ Երեխաների մոտ (աղջիկների) այս մակաբույծը կարող է տեղափոխվել դեպի հեշտոց՝ առաջացնելով վուլվիտ, վուլվովագինիտ։
Պայքարը և մեխանիզմները
Հիվանդ մարդկանց անհրաժեշտ է հայտնաբերել, մեկուսացնել, բուժել և կանխարգելել կրկնավարակումների հնարավորությունը։ Հիվանդության կլինիկական նշաններն այնքան ակնառու են, որ հարկ չի լինում լաբորատոր քննությամբ հաստատել։ Բուժման համար օգտագործվում է հակաճիճվային դեղամիջոցներ, օրինակ՝ մեբենդազոլ, ալբենդազոլ։ Ռեինվազիայից(ինվազիո՝ հարձակում, ներխուժում) խուսափելու համար անհրաժեշտ է բուժումը կրկնել 2-4 շաբաթ հետո:
Նախադպրոցական տարիքի և մինչև 1-4 դասարանների երեխաներին տարեկան մեկ անգամ ենթարկում են զանգվածային քննության, որից հետո դրական պատասխան ունեցողներին դեհելմինիզացիայի են ենթարկում։ Խիստ ուշադրություն է դարձվում անհատական հիգիենայի կանոնների պահպանմանը։ Անկողնային պարագաները անհրաժեշտ է եռացնել և տաք արդուկով չորացնել։ Երեխաներին հագցնում են այնպիսի վարտիք, որ հնարավոր չլինի ներսից քորել հետանցքը։ Զուգարանից օգտվելուց հետո խորհուրդ է տրվում հետանցքը լվալ օճառով և ջրով։ Որոշակի (սկոլեքս) անցնում է աղիքներ ու կպչում է նրանց պատին։ Աղիքի պատի լորձաթաղանթին կպչելուց հետո սկսում է զարգանալ։ Առաջացնում են սեգմենտներ, հետո՝ հասուն սեգմնենտներ, որոնք բեղմնավորվելուց հետո լցվում են ձվերով և կղանքի հետ միասին արտազատվում են արտաքին աշխարհ։
Մի ժամանակ այն կարծիքը գոյություն ուներ, որ մարդու օրգանիզմում լինում է միայն մեկ մակաբույծ (այստեղից էլ՝ солетер անունը соло բառից առաջացած, որը նշանակում է միայնակ), սակայն հետագա ուսումնասիրությունները ցույց տվեցին, որ այս կարծիքն անընդունելի է։ Վարակվածների մոտ հիվանդությունը տարբեր ընթացք է ունենում՝ սկսած կլինիկական նշանների բացակայությունից, վերջացրած վառ արտահայտված հիվանդության նշանները (ցավեր որովայնում, փսխում, աղիքային խանգարումներ, ախորժակի բացակայություն կամ ընդհակառակը և այլն)։ Վարակված մարդիկ օրական կարող են արտազատել 6-8 սեգմենտ, որոնցից յուրաքանչյուրի մեջ լինում է 140-175 հազար ձվիկ։
Փոխանցման մեխանիզմները
Վարակված մարդը կղանքի հետ միասին արտաքին աշխարհ է արտազատում սեգմենտները և ախտահարում խոտը, ջուրը, սննդային թափոնները։ Դրանք դառնում են խոշոր եղջերավոր կենդանիների կերակուր և վարակում են այս հիվանդությամբ։ Ձուն (օնկոսֆերան) անցնում է կենդանու ստամոքս, թթվի ազդեցությամբ թաղանթը տարրալուծվում է, և թրթուրը աղեստամոքսային տրակտից օգուտ է տալիս, երբ քնելուց առաջ վարակվածներին հոգնա են կատարում։
Եթե բծախնդրորեն կատարվեն վերը նշված սանիտարահիգիենիկ միջոցառումները, սրատուտից կարելի է ազատվել առանց դեղամիջոցներ ընդունելու։
Աղբյուր՝ doctors.am
Տեսանյութեր
Ալերգիայից խեղդվող կինն արդեն շտապ օգնության ենթակա պացիենտ է․ Ավանեսյան
«Միր» հեռուստաընկերության պատրաստած ռեպորտաժը Երևանում սեպտեմբերի 3-ին ծնված քառյակի մասին
Ինչպես ձուկը մաքրել առանց փորը բացելու
Ինչպես ստանալ պատկերներ սուրճի վրա
Նոր նյութ, որը կարող է լուծել կնճիռների և մաշկի մի շարք հիվանդությունների հետ կապված խնդիրներ
Գերմանացի մասնագետերին հիացրել է հայ զինվորների տոկունությունը, չնայած ստացած ծանր վնասվածքներին` նորից ժպտալու կարողությունը
Ուսուցողական ֆիլմ հղիության նախապատրաստվողների, հղիների և մայրերի համար
Մսամթերքի ոչ պատշաճ մշակումը և պատրաստումը կարող է հանգեցնել սննդային թունավորման։ Հետևե՛ք սննդի պատրաստման անվտանգության կանոններին
Արյան ծառայության ստորաբաժանումները համալրված են բավարար արյան բաղադրամասերով
Տեսեք, թե ինչ են հայտնաբերել մարդու ականջի խեցիում
Մանկաբուժը ներկայացնում է, թե ինչպես կարելի է հանգստացնել լացող երեխային
Գիտնականները ցողունային բջիջներից ստեղծել են ֆունկցիոնալ սրտամկան
Կիսվիր տեսանյութը ընկերներիդ հետ, որպեսզի տեսնեն ծխողի և չծխողի թոքերի տարբերությունը
Ինչպես է հղիությունը փոխում կառուցվածքը
Ինչպես է նորածնի բերանը ձևավորված՝ կերակրողին օգնելու համար
Ծննդաբերության 3 փուլերը տեսանյութով
Աչքի եղջերաթաղանթի փոխպատվաստում. Տեսանյութ Գերմանիայի Բժշկական Ասոցիացիայի արխիվից
Այս սարքը կարող է կենդանացնել մահացած սիրտը
2D, 3D և 4D ուլտրաձայնային հետազոտությունների տարբերությունները տեսանյութով
Մի քանի հիանալի պահեր, երբ տեխնոլոգիան կյանքեր է փոխում
Կյանքը հիասքանչ է. հղիության 9 ամիսները մեկ տեսանյութում
Տեսանյութ, որը կստիպի ձեզ թողնել ծխելը
Լավագույն կենսական բիոնիկ ձեռքը
Համաշխարհային Առողջապահության կազմակերպության նիստիը սկսել է պար-նախավարժանքով
Բժշկական Համալսարանի ուսանողները վերջին քննությունից հետո (զվարճալի տեսանյութ)
15 րոպեում ազատվեք աչքերի տակ գոյացած պարկերից
Տամիֆլուն անվճար տրամադրվել է բոլոր բուժհաստատություններին.Արմեն Մուրադյան
Առողջապահության նախարարը պատասխանեց լրագրողների հարցերին
Ինչպե՞ս պաշտպանվել գրիպից. սոցիալական տեսահոլովակ
4D ուլտրաձայնային հետազոտության արդյունքում արված տեսանյութը ցույց է տալիս՝ ինչպես է «պարում» դեռևս չծնված երեխան
ԳՐԻՊ: Վիրուսային ծագման վարակիչ հիվանդություն, որով հիվանդանում են բոլոր տարիքի մարդիկ
Անոթների միջից խոլեստիրինի մնացորդները հեռացնող սարք (տեսանյութ)
Ծանրալսող երեխայի արձագանքը՝ առաջին անգամ ձայներ լսելիս
Արմեն Մուրադյանի 2015թ. ամփոփիչ ասուլիսը
Մեր երկրում առողջապահական նոր մշակույթ է ձևավորվել. Արմեն Մուրադյան
Հայաստանում ամեն տարի 1400 աղջիկ չի ծնվում
Գիտնականները տեսանկարահանել են սաղմի զարգացման առաջին օրերին
Ներկայացվեց Առողջապահական համակարգի 2016-2021 թվականների զարգացման հայեցակարգը
ՇՏԱՊ ՕԳՆՈՒԹՅՈՒՆ 16.12.2015 Պետական պատվեր առողջապահության ոլորտում
«Կոչումով բժիշկ»
- 15:56 • 14.03.24 Ալերգիայից խեղդվող կինն արդեն շտապ օգնության ենթակա պացիենտ է․ Ավանեսյան
- 21:10 • 07.09.16 «Միր» հեռուստաընկերության պատրաստած ռեպորտաժը Երևանում սեպտեմբերի 3-ին ծնված քառյակի մասին
- 22:18 • 13.05.16 Ինչպես ձուկը մաքրել առանց փորը բացելու
- 22:29 • 11.05.16 Ինչպես ստանալ պատկերներ սուրճի վրա
- 14:59 • 10.05.16 Նոր նյութ, որը կարող է լուծել կնճիռների և մաշկի մի շարք հիվանդությունների հետ կապված խնդիրներ
- 19:44 • 05.05.16 Գերմանացի մասնագետերին հիացրել է հայ զինվորների տոկունությունը, չնայած ստացած ծանր վնասվածքներին` նորից ժպտալու կարողությունը
- 11:46 • 05.05.16 Ուսուցողական ֆիլմ հղիության նախապատրաստվողների, հղիների և մայրերի համար
- 13:09 • 09.04.16 Մսամթերքի ոչ պատշաճ մշակումը և պատրաստումը կարող է հանգեցնել սննդային թունավորման։ Հետևե՛ք սննդի պատրաստման անվտանգության կանոններին
- 17:18 • 04.04.16 Արյան ծառայության ստորաբաժանումները համալրված են բավարար արյան բաղադրամասերով
- 22:32 • 26.03.16 Տեսեք, թե ինչ են հայտնաբերել մարդու ականջի խեցիում
- 13:34 • 24.03.16 Մանկաբուժը ներկայացնում է, թե ինչպես կարելի է հանգստացնել լացող երեխային
- 19:56 • 23.03.16 Գիտնականները ցողունային բջիջներից ստեղծել են ֆունկցիոնալ սրտամկան
- 21:10 • 09.03.16 Կիսվիր տեսանյութը ընկերներիդ հետ, որպեսզի տեսնեն ծխողի և չծխողի թոքերի տարբերությունը
- 12:00 • 06.03.16 Ինչպես է հղիությունը փոխում կառուցվածքը
- 11:49 • 05.03.16 Ինչպես է նորածնի բերանը ձևավորված՝ կերակրողին օգնելու համար
- 16:20 • 01.03.16 Ծննդաբերության 3 փուլերը տեսանյութով
- 17:19 • 24.02.16 Աչքի եղջերաթաղանթի փոխպատվաստում. Տեսանյութ Գերմանիայի Բժշկական Ասոցիացիայի արխիվից
- 22:09 • 22.02.16 Այս սարքը կարող է կենդանացնել մահացած սիրտը
- 19:59 • 22.02.16 2D, 3D և 4D ուլտրաձայնային հետազոտությունների տարբերությունները տեսանյութով
- 16:39 • 21.02.16 Մի քանի հիանալի պահեր, երբ տեխնոլոգիան կյանքեր է փոխում
- 14:17 • 21.02.16 Կյանքը հիասքանչ է. հղիության 9 ամիսները մեկ տեսանյութում
- 15:14 • 20.02.16 Տեսանյութ, որը կստիպի ձեզ թողնել ծխելը
- 14:30 • 20.02.16 Լավագույն կենսական բիոնիկ ձեռքը
- 12:14 • 20.02.16 Համաշխարհային Առողջապահության կազմակերպության նիստիը սկսել է պար-նախավարժանքով
- 20:40 • 19.02.16 Բժշկական Համալսարանի ուսանողները վերջին քննությունից հետո (զվարճալի տեսանյութ)
- 22:25 • 13.02.16 15 րոպեում ազատվեք աչքերի տակ գոյացած պարկերից
- 15:08 • 15.01.16 Տամիֆլուն անվճար տրամադրվել է բոլոր բուժհաստատություններին.Արմեն Մուրադյան
- 19:34 • 14.01.16 Առողջապահության նախարարը պատասխանեց լրագրողների հարցերին
- 17:33 • 13.01.16 Ինչպե՞ս պաշտպանվել գրիպից. սոցիալական տեսահոլովակ
- 16:29 • 09.01.16 4D ուլտրաձայնային հետազոտության արդյունքում արված տեսանյութը ցույց է տալիս՝ ինչպես է «պարում» դեռևս չծնված երեխան
- 12:32 • 30.12.15 ԳՐԻՊ: Վիրուսային ծագման վարակիչ հիվանդություն, որով հիվանդանում են բոլոր տարիքի մարդիկ
- 10:16 • 29.12.15 Անոթների միջից խոլեստիրինի մնացորդները հեռացնող սարք (տեսանյութ)
- 17:14 • 28.12.15 Ծանրալսող երեխայի արձագանքը՝ առաջին անգամ ձայներ լսելիս
- 14:58 • 28.12.15 Արմեն Մուրադյանի 2015թ. ամփոփիչ ասուլիսը
- 13:25 • 26.12.15 Մեր երկրում առողջապահական նոր մշակույթ է ձևավորվել. Արմեն Մուրադյան
- 17:07 • 22.12.15 Հայաստանում ամեն տարի 1400 աղջիկ չի ծնվում
- 20:39 • 21.12.15 Գիտնականները տեսանկարահանել են սաղմի զարգացման առաջին օրերին
- 17:19 • 21.12.15 Ներկայացվեց Առողջապահական համակարգի 2016-2021 թվականների զարգացման հայեցակարգը
- 13:36 • 18.12.15 ՇՏԱՊ ՕԳՆՈՒԹՅՈՒՆ 16.12.2015 Պետական պատվեր առողջապահության ոլորտում
- 11:47 • 15.12.15 «Կոչումով բժիշկ»
Ամենից շատ կարդացված նյութեր Այսօր Երեկ Շաբաթվա
Նորություններ
-
13:17 • 10.10.24 Այսօր տեսողության համաշխարհային օրն է
Հետազոտություն
-
14:48 • 22.05.24 Առողջական ինչ խնդիրների մասին կարող են հուշել մղձավանջները
Մանկան խնամք
-
15:12 • 31.08.23 Երբ և ինչպես է հարկավոր իջեցնել երեխայի ջերմությունը
Գեղեցկություն
-
15:14 • 03.06.24 Որ դեպքում նախաճաշը չի հանգեցնի քաշի ավելացման
-
14:23 • 22.01.24 Պարզ ու հաճելի մեթոդ երեք ամսում զգալի ավելորդ քաշից ազատվելու համար
-
11:59 • 06.09.23 Ինչով կարող է պայմանավորված լինել աշնանային մազաթափությունը