Ինչ է խորանիստ երակների թրոմբոզը և որոնք են դրա զարգացմանը նպաստող գործոններն ու խնդրի մասին հուշող հիմնական ախտանշանները

Խորանիստ երակների թրոմբոզը շատ վտանգավոր հիվանդություն է, որը ժամանակին չբուժելը կարող է լուրջ հետևանքներ ունենալ։ Այս հիվանդության դեպքում ռիսկային խմբում են գտնվում 50 տարեկանից բարձր մարդիկ, սակայն ժամանակակից մարդկանց նստակյաց ու անառողջ կենսակերպը բարձրացնում է այս հիվանդության զարգացման հավանականությունն անգամ երիտասարդների մոտ, ուստի ժամանակին միջոցներ ձեռնարկելը շատ կարևոր է։

Ինչ է խորանիստ երակների թրոմբոզը

Խորանիստ երակների թրոմբոզը հիվանդություն է, որի դեպքում թրոմբներ են առաջանում երակներում։ Այս հիվանդությունը, ի տարբերություն երակների վարիկոզ լայնացման, ոչ միշտ է հաջողվում հեշտությամբ նկատել, ուստի հարկավոր է շատ զգոն լինել ու չանտեսել օրգանիզմի տված հուշումները։

Թրոմբոզի այս տեսակի դեպքում թրմբները սովորաբար զարգանում են ստորին վերջույթներում, սակայն պոկվելու դեպքում դրանք կարող են խցանել թոքերի, գլխուղեղի կամ սրտամկանի անոթները, ինչը սովորաբար մահվան ելք է ունենում։ 

Որոնք են հիվանդության զարգացմանը նպաստող գործոններն ու դրա մասին հուշող ախտանշանները

Խորանիստ երակների թրոմբոզի զարգացմանը նպաստող հիմնական գործոններն են ավելորդ քաշը, պատկառելի տարիքը, հաճախակի ավիաթռիչքները, նստակյաց կենսակերպն ու ծխախոտի չարաշահումը։ Այդ հիվանդությունը սովորաբար ախտորոշվում է ֆլեբոգրաֆիայի կամ երակների ուլտրաձայնային հետազոտության միջոցով, սակայն կան որոշակի ախտանշաններ, որոնք կարող են հուշել խնդրի զարգացման մասին՝ օգնելով հայտնաբերել այն զարգացման վաղ փուլերում։ Այդ ախտանշանների շարքին են դասվում.

Այտուցները

Խորանիստ երակների թրոմբոզը զարգացման վաղ փուլերում կարող է դրսևորվել ստորին վերջույթների այտուցներով ու կարմրածությամբ։ Բանն այն է, որ անոթի խցանումը հանգեցնում է հյուսվածքներում հեղուկի կուտակման, ինչն էլ դառնում է այտուցի պատճառ։ Ընդ որում՝ այտուցվածությունը կարող է լինել ինչպես բավական ակնհայտ, այնպես էլ գրեթե աննկատ, ուստի հարկավոր է շատ ուշադիր զննել վերջույթները։

Արտացցված երակները

Երակների վարիկոզ լայնացումն ու երակներում թրոմբների առաջացումը սովորաբար մարդկանց մոտ ասոցացվում է լայնացած ու ակնհայտ արտացցված երակների հետ, սակայն առավել հաճախ մարդկանց անհանգստացնում է այս խնդրի էսթետիկ կողմը, մինչդեռ այն կարող է շատ վտանգավոր լինել։ Նման արտացցված կամ պարզապես նկատելի դարձած երակների առկայությունը ոչ մի դեպքում չի կարելի անտեսել, ուստի այս ախտանշանի դեպքում հարկավոր է հնարավորինս շուտ խորհրդակցել բժշկի հետ։

Բաբախուն ցավը

Այս հիվանդության դեպքում հարկավոր է ուշադրություն դարձնել ցավի բնույթին, քանի որ այն սովորաբար դրսևորվում է բաբախուն ցավով։ Այս հիվանդության դեպքում սաստիկ բաբախուն ցավը նկատվում է խորը հյուսվածքներում և էլ ավելի է ուժգնանում ախտահարված վերջույթը գործածելու դեպքում, ուստի հարկավոր է զգոն լինել ու չանտեսել այն։ 

Վերջույթներում այրոցի զգացողությունը

Խորանիստ երակների թրոմբոզի առաջին ախտանշաններից մեկը կարող է լինել ձեռքի կամ ոտքի որոշակի հատվածում այրոցի զգացողությունը։ Եթե բորբոքումը բավական լուրջ է և մաշկի ջերմությունը զգացվում է անգամ մաշկի մակերևույթից 1-2 սմ հեռավորության վրա, ապա խնդիրը շատ լուրջ է և այն անուշադրության մատնելը կարող է վտանգավոր լինել։ Սակայն հարկ է հիշել, որ հոդերի բորբոքումները կարող են պայմանավորված լինել այլ հիվանդությամբ՝ արթրիտով, ուստի հարկավոր է զգոն լինել ու հետևել ուղեկցող այլ ախտանշաններին։

Հոգնածության զգացումը

Քրոնիկ հոգնածությունը կարող է լինել մի շարք տարբեր հիվանդությունների ախտանշան։ Այն շատ տարածված խնդիր է, ինչի հետևանքով մարդիկ դադարում են դրան ուշադրություն դարձնել, սակայն եթե այն ուղեկցվում է թրոմբոզին բնորոշ այլ ախտանշաններով, ապա հարկավոր է անհապաղ դիմել մասնագետին։

Կտրուկ գլխապտույտը

Ոչ մի դեպքում չի կարելի անտեսել նաև կտրուկ ու անսպասելի գլխապտույտը, քանի որ այն կարող է պայմանավորված լինել տարբեր պատճառներով, այդ թվում նաև հյուծվածությամբ։ Թրոմբը, որը մեծանում է ու ձգվում դեպի ստամկանը, նույնպես կարող է դառնալ գլխապտույտի պատճառ, ուստի նման ախտանշանի առկայության դեպքում հարկավոր է անհապաղ միջոցներ ձեռնարկել։ Հատկապես վտանգավոր է զարկերակային ցածր ճնշմամբ ուղեկցվող գլխապտույտը։

Արյան հետքեր խորխի մեջը

Հազի դեպքում խորխի մեջ նկատվող արյան հետքերը կարող են լինել թոքային էմբոլիայի մասին հուշող ախտանշաններից մեկը, իսկ սա խորանիստ երակների թրոմբոզի ամենավտանգավոր բարդություններից մեկն է։ Այս ախտանշանը հատկապես վտանգավոր է, եթե ի հայտ է գալիս կտրուկ և չի ունենում որևէ պատճառ։ Նման դեպքերում հարկավոր է անհապաղ գնալ հիվանդանոց կամ շտապօգնություն կանչել։ 

Հևոցը

Խորանիստ երակների թրոմբոզի զարգացմանը նպաստող գործոններից մեկը լինում է ավելորդ քաշը և այս խնդիրն ունեցող մարդկանց մոտ հաճախ է նկատվում հևոց։ Այս ախտանշանը կարող է անուղղակիորեն հուշել թոքային էմբոլիայի մասին։ Ընդ որում՝ այս հիվանդությանը բնորոշ մյուս ախտանշանը՝ արյունոտ հազը կարող է և չնկատվել։ Սա է պատճառը, որ եթե հևոցը պայմանավորված չէ ասթմայով կամ նմանատիպ այլ խնդրով, ապա այն ոչ մի դեպքում չի կարելի անուշադրության մատնել։

Նյութի աղբյուրը՝ healthinfo.ua