Տարածված գործոններ, որոնք բարձրացնում են գլխուղեղի կաթվածի հավանականությունը

Գլխուղեղի կաթվածը սրտանոթային համակարգի ամենավտանգավոր հիվանդություններից մեկն է, որը կարող է ախտորոշվել ինչպես տարեցների, այնպես էլ երիտասարդների մոտ։ Վիճակագրական տվյալներով՝ յուրաքանչյուր չորրորդ հասուն մարդը կյանքի ընթացքում կարող է բախվել այս հիվանդությանը, որը կարող է դառնալ գլխուղեղի կայուն վնասվածքների, հաշմանդամության ու անգամ մահվան պատճառ, ուստի սրտանոթային համակարգի առողջությանը հետևելը շատ կարևոր է։

Որպես կանոն գլխուղեղի կաթվածների մեծ մասն իշեմիկ է լինում և պայմանավորված է լինում գլխուղեղին արյուն մատակարարող զարկերակի վայրկենական խցանմամբ։ Հեմոռագիկ կաթվածները, որոնք դրսևորվում են անոթի անսպասելի պատռվածքներով, շատ ավելի հազվադեպ բնույթ են կրում, սակայն դրանց հավանականությունը ևս չի կարելի բացառել։

Բժիշկների խոսքով՝ գլխուղեղի կաթվածը կարող է ախտահարել ցանկացած մարդու՝ անկախ տարիքից ու սեռից, քանի որ սա առաջին հերթին պայմանավորված է լինում գլխուղեղին արյան մատակարարման խանգարումներով, սակայն միևնույն ժամանակ այս վտանգավոր խանգարման հավանականությունը կարելի է զգալիորեն նվազեցնել՝ պարզապես կենսակերպում որոշ օգտակար փոփոխություններ անելով։ Բանն այն է, որ կան որոշակի գործոններ, որոնք բարձրացնում են գլխուղեղի կաթվածի հավանականությունը, ուստի դրանցից ազատվելը կամ դրանք հնարավորինս վերահսկողության տակ պահելը կօգնի զգալիորեն նվազեցնել վտանգը։ Ձեր ուշադրությանն ենք ներկայացնում այդ գործոններից ամենատարածվածները։

Սրտի հիվանդություններ

Գլխուղեղի կաթվածի ամենատարածված պատճառներից մեկը սրտի փականի արատն է, որը հանգեցնում է նախասրտերի ֆիբրիլյացիայի կամ շողացող առիթմիայի զարգացման։ Երբ ճարպային կուտակումները խցանում են զարկերակները, գլխուղեղը չի ստանում թթվածնով հարուստ արյուն, ինչն էլ բարձրացնում է գլխուղեղի կաթվածի հավանականությունը։ Միևնույն ժամանակ նշանակված դեղորայքի կանոնավոր ընդունումը թույլ է տալիս խուսափել նման տհաճ հետևանքներից, ուստի հարկավոր է խստորեն հետևել մասնագետի խորհուրդներին։

Զարկերակային բարձր ճնշում

Զարկերակային գերճնշումը, թերևս, գլխուղեղի կաթվածի դեպքերի ճնշող մեծամասնության հիմնական պատճառն է հանդիսանում։ Չվերահսկվող զարկերակային գերճնշումը վնասում ու թուլացնում է գլխուղեղի արյունատար անոթները` հանգեցնելով դրանց ամբողջականության խանգարման։ Բացի այդ, այս խնդիրը կարող է հանգեցնել զարկերակներում թրոմբների՝ արյան մակարդուկների զարգացմանը, ինչն էլ ի վերջո կդառնա գլխուղեղի կաթվածի պատճառ։

Շաքարային դիաբետ

Շաքարային դիաբետով հիվանդների մոտ արյան մեջ շաքարի բարձր մակարդակը հանգեցնում է արյունատար անոթների պատերին ճարպային նստվածքների կուտակման, իսկ սա վատթարացնում է արյան շրջանառությունը, բարձրացնում է աթերոսկլերոզի զարգացման հավանականությունը և նպաստում է անոթներում ճնշման բարձրացմանը։ Այս ամենի հետևանքով ստեղծվում են բոլոր նախադրյալները գլխուղեղի կաթվածի համար։

Ավելորդ քաշ

Ավելորդ քաշը հաճախ ուղեկցվում է օրգանիզմում խոլեստերինի բարձր մակարդակով, արյան մեջ շաքարի բարձր մակարդակով և շրջանառվող լիպիդների բարձր մակարդակով։ Ժամանակի ընթացքում այս գործոնները վնասում են գլխուղեղի ու սրտամկանի արյունատար անոթները, ինչն էլ կարող է շատ վտանգավոր հետևանքներ ունենալ։

Ծխախոտի գործածություն

Ծխախոտի մեջ պարունակվող նիկոտինը թանձրացնում է արյունը` բարձրացնելով զարկերակային ճնշումը։ Սա իր հերթին նպաստում է արյան մակարդուկների առաջացմանը, որոնք էլ կարող են խցանել զարկերակը և դառնալ գլխուղեղի կաթվածի զարգացման պատճառ։

Այս տարածված գործոնները զգալիորեն բարձրացնում են գլխուղեղի կաթվածի հավանականությունը, սակայն մասնագետները վստահ են, որ բավական զգոն լինելու դեպքում դրանցից կարելի է հեշտությամբ ազատվել։ Պարզապես հարկավոր է հետևել սրտամկանի առողջությանն ու ընդունել նշանակված դեղորայքը, վերահսկողության տակ պահել զարկերակային ճնշումն ու խոլեստերինի մակարդակը, ճիշտ սնվել, ազատվել վնասակար սովորություններից և հետևել քաշին։

Նյութի աղբյուրը` Times Now