Չեմ կարծում, որ քառյակը մինչև աշուն կարողանա դառնալ քաղաքական դաշտի լիդեր. Հրանուշ Խառատյան

Նախախորհրդարանի անդամ Հրանուշ Խառատյանը չի կարծում, որ քաղաքական դաշտում կա այն միասնական լիդերը, որը բնակչության 50 և ավելի տոկոսի վստահությունն ունենա։ Չնայած դրան, նա զգուշացնում է, որ լարված քաղաքական վիճակ է, և քաղաքական դաշտին դժվար թե հաջողվի փոփոխություններից խուսափել։ Խառատյանի խոսքով՝ Գագիկ Ծառուկյանի և նրա կողմնակիցների ասած թեժ աշունը Ռոբերտ Քոչարյանի գրասենյակում հասունացող ծրագիր է, ովքեր, տարակույս չկա, ցանկանում են հստակ և կարդինալ փոփոխություն։ «Չեմ կարծում, որ ԲՀԿ-ն ու Գագիկ Ծառուկյանը ծրագիրը քառյակի միջոցով են իրացնում, դա ընդամենը մասնակցություն է՝ քառյակի գործունեությանը տեղյակ լինելու և դրան համահունչ իրենց ծրագրերը նախապատրաստելու համար, մի ծրագիր, որը մեծ հաշվով հանրությանը հայտնի չէ»,-նշեց նա։ Խառատյանը նաև նշեց, որ սրանք մակերեսի վրա գտնվող գործընթացներ են, հանրային դժգոհությունը և այդ դժգոհությունից դուրս գալու ծրագրի փնտրտուքը կա նաև ուրիշ տեղերում և վստահություն հայտնեց, որ կլինեն այլ տարբերակներ, որոնք կխառնեն բոլոր խաղաքարտերը։

- Տիկին Խառատյան մեր քաղաքական դաշտում լիդերի խնդիր կա՞, կա՞ մեկը, ում հետևից ժողովուրդը պատրաստ է գնալ։

-Կարծում եմ՝ բավականաչափ լիդերներ ունենք, այլ խնդիր է ուղղակի, որ նրանք տարբեր խմբերի վստահությունն են վայելում, կան նաև քաղաքացիական շարժման զգալի լիդերներ և կազմակերպիչներ, ուղղակի այնքան տրոհված են քաղաքական ակնկալիքները և ապագայի վերաբերյալ մոտեցումները, որ կարծես թե մեկ միասնական լիդերի մասին դժվար է խոսել իսկապես։ Այնպիսի մեկը, որը մեր բնակչության 50 և ավելի տոկոսի վստահությունն ունենա։

-Իսկ ըստ Ձեզ՝ կարևո՞ր է գաղափարի հետևից գնալը, թե առաջնահերթ լիդերի հարցն է անհրաժեշտ լուծել։ Օրինակ՝ քառյակի միավորումից կամ որոշ քաղաքական ուժերի վերադասավորումից կարելի՞ է հույս ունենալ, որ որոշակի փոփոխություններ այդուհանդերձ սպասվում են, գուցեև առանց լիդեր։



-Չեմ կարծում, որ քառյակը մի այնպիսի գաղափար է դրել, որը առաջ քաշված հայտնի և վերլուծված հարցերի հիմնարար լուծումներ է առաջարկում, կամ կարելի է նրանից ակնկալել։ Կարծես ավելի պլաստիկ առաջարկների ճանապարհով է գնում քառյակը, և նրանց նկատմամբ վստահությունը, կարելի է ասել, շատ ցածր է՝ ելնելով նրանց ոչ հստակ ձևակերպած ակնկալիքներից, որոնք այնքան քիչ խնդիրներ են լուծում, եթե լուծում են առհասարակ։ Նույնիսկ քառյակի առանձին կուսակցական խմբերի հետևորդները միշտ չէ, որ ակնկալիք ունեն դրանով ինչ-որ լուծումների տանել, առավել ևս այդ կուսակցություններից դուրս գտնվող մարդկանց զգալի մասը։ Այնպես որ, չեմ կարծում, որ մինչև աշուն քառյակը կկարողանա այնպիսի կոորդինացված քաղաքական ծրագիր կամ քայլեր առաջարկել, որ կարողանա դառնալ քաղաքական դաշտի լիդեր։

-Տիկին Խառատյան, ինչպե՞ս կբացատրեք այն հանգամանքը, երբ քառյակից անընդհատ զգուշացնում են, թե տեսեք՝ աշնանն ինչ ենք անելու, բայց հետո տեսնում ենք, որ նույն ԲՀԿ առաջնորդը ներկայանում է Նախագահ Սերժ Սարգսյանի հետ մարզական միջոցառմանը, նստում նրա կողքը և կատակներ անում։

-Այն, որ Գագիկ Ծառուկյանը և նրա հետ Ռոբերտ Քոչարյանը, կարծում եմ, կուզենային հստակ և կարդինալ փոփոխություն՝ տարակույս չկա։ Բայց միևնույն ժամանակ այն, որ Գագիկ Ծառուկյանն ինքն անձնապես այստեղ հարց չի որոշում և սպասում է ուժերի վերադասավորումների, կարծում եմ՝ դա էլ վաղուց վերլուծված, հասկացված և ընկալված է, և մեծ հաշվով այդ ընկալումը նաև հանրության մեջ կա։ Գագիկ Ծառուկյանը մինչև վերջ կնստի և հարսանիքների հրավերներին կմասնակցի, և ախպերության ու թագավորության կենացները կխմեն. այստեղ որևէ անակնկալ չկա։ Խնդիրը նրանում է, որ Գագիկ Ծառուկյանի և նրա կողմնակիցների ասած թեժ աշունը Ռոբերտ Քոչարյանի գրասենյակում հասունացող ծրագիր է, որն էլ իր հերթին սպասում է թե՛ քառյակին, թե՛ մյուս ընդդիմադիրներին, թե՛ քաղաքացիական դաշտի ակտիվացումներին՝ դրանց հետ կապելով իրենց ծրագրի իրականացման ընթացքը, մի ծրագիր, որը մեծ հաշվով հանրությանը հայտնի չէ։ Չեմ կարծում, որ ԲՀԿ-ն ու Գագիկ Ծառուկյանը քառյակի միջոցով են իրացնում, դա ընդամենը մասնակցություն է՝ քառյակի գործունեությանը տեղյակ լինելու և դրան համահունչ իրենց ծրագրերը նախապատրաստելու համար։

-Իսկ Ձեր ասած այս ծրագիրն ինչ-որ կերպ առնչվո՞ւմ է սկիզբ առած սահմանադրական բարեփոխումների շուրջ քննարկումներին. Նախագահ Սերժ Սարգսյանը նաև հայտարարել է, որ չի ցանկանում, որ երկիրը թագավորություն լինի։

-Ոչ, ոչ, չեմ կարծում, որ դրանք մեկը մյուսի հետ կապ ունեն։ Սերժ Սարգսյանն իր հերթին լուծումներ է փնտրում իր ձևավորած անձանց խմբի համար իշխանության փոխանցումն ապահովելու՝ միևնույն ժամանակ այս լարված քաղաքական իրավիճակի գոլորշին բաց թողնելով։ Սահմանադրական բարեփոխումների վերաբերյալ ոչ այդքան բարձր աղմուկը, կարծում եմ, այս երկու խնդիրներին են ուղղված և չեմ կարծում, որ դրանք ԲՀԿ-ի, Քոչարյանի և Գագիկ Ծառուկյանի ծրագրերի հետ ուղղակիորեն առնչություն ունեն։ Ես խոսում եմ բառերի մասին. թագավոր ախպոր, ընգերության և այլնի ավանդույթը սովորական պարզ թատրոնը շարունակելու և միևնույն ժամանակ ոչ բոլոր կապերը խզելու արտաքին ցուցադրություններ են։

-Իսկ ձեր ասած ամբողջ սցենարի մեջ որքանո՞վ է տեղավորվում Լևոն Տեր-Պետրոսյանն ու իր թիմը։

-Լևոն Տեր-Պետրոսյանն էլ կարծես թե պատրաստ է ամեն մեկի հետ համագործակցել, զոհաբերել սկզբունքներ՝ հանուն նրա, որ կրկին իշխանության մեջ զգալի դերակատարություն ստանձնի։

-Նույնիսկ Ռոբերտ Քոչարյանի հետ համագործակցության գնո՞վ։

-Այ՛ո, նույնիսկ Քոչարյանի հետ համագործակցելու ճանապարհով։ Նույնիսկ Սերժ Սարգսյանի հետ համագործակցության ճանապարհով, եթե այդ համագործակցությունն իրեն շանս կտա իշխանության մեջ զգալի դերակատարում ունենալ։

-Եվ ի վերջո ինչի՞ սպասի հասարակությունը։ Ձեր նշած սցենարից ելնելով՝ փոփոխությունների ալիքի պե՞տք է սպասել։

-Ես կարծում եմ՝ այո՛, իհարկե, սրանք մակերեսի վրա գտնվող գործընթացներ են, հանրային դժգոհությունը և այդ դժգոհությունից դուրս գալու ծրագրի փնտրտուքը կա նաև ուրիշ տեղերում, դրանք հնարավոր է միավորվեն, հնարավոր է նույնիսկ ազդեն քառյակի գործունեության տրամաբանության վրա, որը, չեմ կարծում, որ կարող է շեշտակի փոփոխություն անել, բայց իշխանության առկա քայլերի վրա որոշակի ազդեցություն, անշուշտ, կունենա։ Հնարավոր է, ինչպես օրինակ ՕԵԿ-ի դեպքում եղավ, ինչ-որ ուժերի վերադասավորությամբ փորձել դաշտերի վրա ազդել և այդ դաշտերի վրա ազդելու յուրայիններ ներդնել, բայց կարծես թե տվյալ դեպքում ՕԵԿ-ը ձախողված ծրագիր էր, առայժմ ինձ այդպես է թվում։ Բայց այդպիսի ծրագրեր ընդերքում էլի կլինեն և առավել ևս աշնանը, երբ որ այս բոլոր դժգոհություններից լուծումներով խմբերը կգան հրապարակ, և այդ լուծումների բախումները կարող են հենց առաջացնել այն, ինչ կարող ենք անվանել իշխանափոխություն տարբեր մոտեցումներով՝ իշխանափոխություն ներսի, իշխանափոխություն դրսի ազդեցությամբ։ Դուրս ասելով ես երկու տարբերակ նկատի ունեմ, քաղաքական ակտիվ ուժերից դուրս գտնվող հանրությունը և դուրսը նկատի ունեմ Հայաստանից դուրսը։

-Այսինքն հնարավո՞ր է՝ լինեն տարբերակներ, որոնք կխառնեն բոլոր խաղաքարտերը։

-Այո՛, համարյա թե վստահ եմ, որ կլինեն ու նույնիսկ համարյա տեսնում եմ, որ կլինեն... Չէի ուզենա խոսել կոնկրետ, բայց տեսնում եմ այդ հնարավորությունները։