ԼՂ խնդրի մասին Լավրովի հայտարարությունը ոչ թե մտահոգություն է, այլ սպառնալիք. քաղաքագետ

Քաղաքագետ Աղասի Ենոքյանը, ով Tert.am-ի հետ ավելի վաղ արված զրույցում նշել էր, որ Ռուսաստանը հայ-ադրբեջանական պատերազմ է նախապատրաստում, ի պատասխան հարցի, թե Իրանի միջուկային ծրագրի շուրջ համաձայնությունից հետո, երբ նոր իրավիճակ է, սա ուժի մեջ մնում է, ասաց, որ հիմա սա առավել ակտուալ է ՌԴ-ի համար: Եվ ՌԴ-ն կփորձի ամեն կերպ «փակել» Իրանին, ինչի ամենալավ ճանապարհը պատերազմն է: Իսկ ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովի այն հայտարարությունը, որ Ռուսաստանն անգամ չի ցանկանում մտածել, որ ԼՂ հակամարտությունը թեժ փուլ կմտնի, նա ուղղակի սպառնալիք է համարում:

-Պարո՛ն Ենոքյան, հայտարարվեց, որ Լավրով-Նալբանդյան հանդիպման ժամանակ քննարկվել է  Հայոց ցեղասպանության 100-ամյա տարելիցի միջոցառումներին մասնակցելու նպատակով Վլադիմիր Պուտինի Հայաստան կատարելիք այցը: Կարելի՞ է վստահ լինել, որ Պուտինը կգա, և եթե գա, դա ի՞նչ կտա:

- Դրանում կարելի է վստահ լինել միայն այն ժամանակ, երբ Պուտինը գա, հասնի Երևան: Իսկ թե ինչ կտա, երևի դրանով Ռուսաստանը Հայաստանի նկատմամբ փորձում է ցույց տալ դրական վերաբերմունք` ռեգիոնալ որոշակի հարցերում: Դրանք առաջին հերթին վերաբերում են հայ-իրանական հարաբերություններին, որովհետև Իրանի նկատմամբ պատժամիջոցները հանելուց հետո, Հայաստանը դառնում է շատ կարևոր գործոն այս ռեգիոնում և Ռուսաստանն ամեն գնով կփորձի փակել այդ գործոնը: Խոսքն առաջին հերթին էներգակիրների մասին է, որովհետև դրանց ճանապարհը հեշտացելն ամենևին Ռուսաստանի շահերից չի բխում:

-Ռուս փորձագետների մակարդակով արդեն մի քանի անգամ շեշտվել է, որ Ռուսաստանը թույլ չի տա, որ Հայաստանը դառնա իրանական գազի համար տարանցիկ երկիր:

-Անկախության տարիներից սկսած Ռուսաստանի դերն այն է եղել, որ Հայաստանը փակի, Հայաստանը չկարողանա դառնալ տարանցիկ երկիր: Եվ Հայաստանի այս հրաշալի դիրքը լրիվ հակառակն օգտագործվի: Այսինքն` այն բլոկադայի մեջ լինի Թուրքիայի և Ադրբեջանի կողմից, իսկ ինչպես գիտենք, հայ-իրանական սահմանն էլ ռուս սահմանապահներն են պահում:

-Բայց ինչ-որ մի բան Ռուսաստանի իշխանությունների կողմից թույլ կտրվի՞:

-Դա բանակցությունների արդյունքում կլինի, բանակցություններ, որտեղ Հայաստանը դեր էլ չի խաղա, որովհետև դրանք կլինեն բանակցություններ Իրանի և Ռուսաստանի, Իրանի և Արևմուտքի միջև:

-Ի՞նչը կարող է լինել առավելագույնը, որ ինչ-որ մի բան Հայաստանին կտրվի:

-Բանակցությունների արդյունքը ցույց կտա, բայց առավելագույնն այն է, ինչը որ ժամանակին ենթադրվում էր, որ կլինի. Հայաստանի տարածքով անցնող գազամուղ, հայ-իրանական երկաթգիծ, սահմանի վրա գործարան, սահմանի վրա էլեկտրակայան։ Այդ ծրագրերը կան, բայց մենք տեսնում ենք, որ դրանք ծրագրերից այն կողմ չեն անցնում:

-Ի դեպ, փոխվարչապետ Վաչե Գաբրիելյանն այսօր հայտարարել էր, որ քննարկվում է ռուսական ռուբլով ՀՀ մտնող գազի վճարման հարցը: Սա կարո՞ղ է համարվել Հայաստանի համար արվող բարի կամքի ինչ-որ մի քայլ, քանի որ մինչ այս ասվում էր, որ դա հնարավոր չէ:

-Կարելի է դիտարկել, բայց մյուս կողմից էլ հայտնի է, որ Ռուսաստանն ուզում է ավելի պոպուլյար վճարամիջոց դարձնել ռուբլին: Եվ այս առումով իրեն էլ ձեռնտու է որոշ գործարքներ անել ռուբլիով:

-Լավովի այն հայտարարությունը, որ մենք չէինք ցանկանա, որ  Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունը թեժանար, սա իրո՞ք մտահոգություն է, թե այլ տողատակեր ուներ:

-Սա ավելի շուտ սպառնալիք է, որի առաջին մասը, կարծես թե, պաշտոնական հաղորդագրությունում ասված չէ: Եվ ինչո՞ւ նրանք պետք է ցանկանային, կամ ո՞ր երկիրն է ցանկանում, որ լինի տաք հակամարտություն: Ժամանակակից քաղաքականության տրամաբանությունից դուրս է այս մասին հայտարարելը, դա նշանակում է, որ ներկայացվել են մի շարք նախապայմաններ, որոնք, ըստ Ռուսաստանի, կնպաստեն, որ հակամարտությունը թեժանա: Եվ կարծում եմ, որ այդ նախապայմանների թվում կարող են լինել և՛ ԵՏՄ-ի շրջանակներում Հայաստանի վրա որոշ պահանջներ, և՛ Հայաստանի ռազմաբազայի հետ կապված, և՛ Հայաստանի հարևանների հարաբերություններին առնչվող:

-Ձեր այն կանխատեսումը, որ Ռուսաստանը  այստեղ հայ-ադրբեջանական պատերազմ է նախապատրաստում, Իրանի շուրջ այս նոր իրավիճակով պայմանավորված` ակտուա՞լ է, թե՞ բան է փոխվել:

-Հիմա ավելի ակտուալ է դառնում, որովհետև հիմա ամեն գնով Ռուսաստանն ուզում է փակել Իրանը: Եվ այս պատերազմը կարող է լինել այդ մեթոդներից ամենակարևորը: Այսինքն` թույլ չտալ Իրանի հարաբերություններն արտաքին աշխարհի հետ: Այն, ինչ այսքան ժամանակ արել է: