Կրքոտ դիֆերամբների ամենապատեհ ժամը

21:50 • 21.09.16

 

Մենք նման ենք վարդերի, որոնք երբեք նեղություն չեն քաշել ծաղկել,

մինչդեռ հարկավոր էր ծաղկել,

ու թվում է` արևը վերջնականապես զզվեց սպասելուց:

Չարլզ Բուկովսկի

Անկախության տոն. կրքոտ դիֆերամբներ գրելու ամենապատեհ ժամը: Հրապարակ են մտնում մեծաբերան, հուժկու տեքստեր, մանրածախ ոտանավորչիների ճիչ-աղաղակներ, օրվա բերանն ընկած կտրող, ծակող լեզու. սրբազան տարածքը, խոսքը, միտքը, իմաստը  ջնջող լեզու՝ ալարկոտ կեցցե-ուռաների և ամենահատու զենքի, մետաղի քոռացնող փայլի կողքին իզուր ծեքծեքող բառեր:

Անկախության մասին գրելու համար անսահման հուսահատություն ու դրանից  հորդող առողջ ցինիզմ է պետք:

Անվավեր է անկախության մասին գիրը, եթե անկախությունը քո կենսագրության, քո ապրած կյանքի մի մասն է  կամ առավել ևս՝ ամբողջը: Ազնիվ կլինի հրապարակներից հեռու աղոթել սեփական մեղքերի համար:

Անկախության մասին պետք է լռեն նրանք.

ովքեր երբևէ սիրահարվել են,

երեխաներ կամ սիրելի մեռյալներ ունեն,

ովքեր գոնե մեկ անգամ նայել են պատերազմող զինվորի աչքերին,

որևէ մասնագիտություն կամ թեկուզ մեկ նվիրական երազանք ունեն:

Եվ, ընդհանրապես, դադարենք հղվել Արիստոտելին, Հեգելին, Կանտին, առավել ևս՝  Անդրանիկին ու Նժդեհին: Այդպես չի լինում, որ բոլոր մեռյալներն ամենախելոքն են, իսկ ողջերն՝ ամենահիմարը: Եվ բացի այդ էլ՝ մեռյալները չեն կարող պատասխանել ողջերի բոլոր հարցերին: Աստված վկա, Նժդեհը չի կարող ձեզ ասել, թե անկախության 25-րդ հոբելյանական տարում ինչու է ՏԻՄ ընտրությունը վերածվում մաուզերիստական շքերթի:

Ճանճերը, սիրկաները, Ամերիկան, բոլորը դատապարտված են ապրել տիեզերական մեկ ամբողջության մեջ: Ահա՝  ինչու չի կարող լինել անկախ ճանճ, անկախ Ամերիկա կամ անկախ Հայաստան: Բայց, այնուամենայնիվ, առասպելները չես կարող դեն նետել. դրանք սնում են պատրանքներ, խթանում ստեղծագործական էներգիան, տոն պարգևում ամենօրյա տաղտուկից ձանձրացած մարդկանց:

Ի վերջո, հրաշալի է, երբ բացում ես Գուգլը և առաջին էջում հայտնաբերում հարազատ երկրիդ պատկերը: Սակայն դա էլ քեզ ոչինչ չի տա, եթե շարունակես միամտաբար կարծել, թե Գուգլն ընդամենը որոնողական մի համակարգ է և ոչ ամենևին ամենքին և ամեն ինչ կլլող գերժամանակակից սպառազինություն, որի կոմպրոմատային փաթեթները հաշված վայրկյաններում կարող են շարքից հանել ցանկացած անկախ երկիր: Գուգլն արդեն գլոբալ օրակարգ է ձևավորում: Եթե մարկետինգային մի ընկերություն կարող է մատի վրա խաղացնել ամբողջական պետությունների, հաշվառել նրանց քաղաքացիների հետաքրքրությունների, նախասիրությունների բանկերը, վերլուծել և այլոց տրամադրել նրանց տնտեսական ու քաղաքական վարքի սցենարները, ապա պետություններն արդեն բնավ էլ հասարակական զարգացման բարձրագույն արդյունքը չեն, կներեք՝ ոչ էլ բարձրագույն նպատակը:

Հայաստանը կարող է և պետք է դուրս պրծնի գերկենտրոնացված այս պաշարումից. ամենաարդար կառավարիչներն անգամ չեն կարող դիմանալ այսքան իշխանությանը. որքան պետական ինստիտուտները մասնավորների հետ շուտ կիսվեն իրենց գերբեռնված լիազորություններով, այնքան արագ կազատագրվի երկիրը: Մնացածը պատրանքներ են: Գերկենտրոնացված համակարգը չի կարող զսպել փողի և իշխանության մոլուցքը:

Այդպիսի բեռուբարձով երբեք չես բարձրանա քաղաքակրթական այսօրվա հարկերով և չես հասնի գլոբալ տարածականություն դարձած նոր իրականությանը, ուր բոլորը և ամեն ինչ այնպես է մոտենում իրար, որ անկախության մասին ցանկացած խորհրդածություն ուղղակի անեկդոտի համարում է ստանում:  Անկախությունն առասպել էր նախորդ երկու դարերի համար, սակայն առասպելներն անգամ ունեն պահպանման ժամկետ:

Նրանք, ովքեր նյարդայնանում են իրերի այս նոր դրությունից, փույթ չէ. ժամանակակից նեյրոգիտությունները կսփոփեն նրանց, կկիսեն նրանց վշտերը, անգամ լաց կլինեն նրանց փոխարեն: Այսօր արդեն նախագծվող նեյրոիմպլանտները մարդկանց խոստանում են դրական հույզերի այնպիսի հեղեղ, այնպիսի անվերջանալի ցնծություն, որին չի կարող ձեռնոց նետել անգամ մեր քաղաքական անվերջանալի կրկեսը:

Եվ հարկ չկա հրճվել Իսկանդերներով, այսօր գենոմոդիֆիկացված մոծակների մի ժրաջան հրոսակախումբ ավելի արագ կարող է անապատացնել մարդկային ցանկացած բնակատեղի: Ահա՝ ինչու է մարդն ամենուր ավելի ու ավելի անպաշտպան դառնում և հասկանում, որ իր կյանքը շատ հաճախ կախված կարող է լինել ընդամենը մի մոծակից: Մարդուն այլ բան չի մնում, քան գիտակցել, որ կյանքում ամենակարևորը ոչ թե իր անկախության ստատուսն է, այլ գոնե մեկին պետք լինելը:

Իսկ երեխաներին ուսած հայրերը, նրանց ձեռքի վառ փուչիկները, փունջ-փունջ ծաղիկները, խնդացող քաղաքը, ամենն այնքան ճիշտ, սիրուն ու լավն էր…

ՎԱՐԴուհի Սիմոնյան

 

 

ԼՐԱՀՈՍ

ՕՐՎԱ ԿԱՐԵՎՈՐ

Տեսանյութեր

12:29 • 21.11.24

Ինչո՞ւ մանկապարտեզը հոկտեմբերին չի բացվել, ստացվում է՝ սո՞ւտ եմ ասել. զգուշացնում եմ՝ մեկը չխախտի ժամկետը․ Փաշինյան

12:12 • 21.11.24

Մայթով քայլում ես, տեսնում 61 թվի «ԳԱԶ 66»-ի «ռամա» է դրված պապուց հիշատակ, տարե՛ք ձեր տուն, պատից կախեք. Նիկոլ Փաշինյան

11:05 • 21.11.24

Վահե Ղազարյանի հետ մանկությունից ընկերներ ենք, դա շատ հարցերում օգնել է, երբեմն՝ խանգարել․ Փաշինյան

21:03 • 20.11.24

Չենք սպասում 2026-ի ընտրություններին, ամեն բան անելու ենք, որ իշխանափոխությունը լինի մինչև այդ. Աննա Գրիգորյան

20:33 • 19.11.24

Վաղ թե ուշ Փաշինյանը կարմիր աստղով «պիլոտկա է» հագնելու, մոտ է այդ ժամանակը․ Հայկ Մամիջանյան

18:50 • 19.11.24

ԱրարատԲանկը` «Իմ անտառ Հայաստան»-ի կողքին․ Ազնավուրի անվան անտառ է հիմնվելու (տեսանյութ)

15:03 • 19.11.24

Սուբսիդիայի տոկոսը պահպանելով հնարավորինս նվազ՝ կավելացնենք քաղաքապետարանի եկամուտները. Ավինյան

14:07 • 19.11.24

«Ո՛չ 300 դրամներին»․ «Մայր Հայաստանը» Երևանի ավագանու նիստի ժամանակ ակցիա իրականացրեց

12:49 • 19.11.24

Մինչև 7 տարեկան երեխաները տրանսպորտով կերթևեկեն անվճար, թոշակառուները՝ 30% զեղչով. փոխքաղաքապետ

15:40 • 18.11.24

«Նոմա» ռեստորանը ներկայանում է նորովի. այն կընդունի իր հյուրերին նաև ձմռան ամիսներին

12:44 • 18.11.24

Այն, որ պաշտոնանկությունների մասին դուք գիշերն եք իմացել ու գրել, դա չի նշանակում, որ այդ գործընթացները տեղի են ունեցել գիշերը. Վահագն Ալեքսանյան

12:27 • 18.11.24

Հովիկ Աղազարյանի մասով կա հարուցված կարգապահական վարույթ, որը կունենա հետևանք. Վահագն Ալեքսանյան

12:18 • 18.11.24

Սափրվելը հետևանքներ էր ունենալու. մի՛ ափսոսացեք, շատ բան չենք կորցրել. Աղվան Վարդանյանը՝ պաշտոնանկությունների մասին

12:05 • 18.11.24

Այդ պաշտոնանկությունները դիտարկում եմ նախընտրական տրամադրությունների ներքո. Տիգրան Աբրահամյան

11:55 • 18.11.24

Օպերայի տարածքի շինությունները քանդելու ենք ու ստանանք կանաչ տարածք՝ մարդկանց օգտագործման համար. քաղաքապետ

11:54 • 18.11.24

Մենք մեր պահանջներում ավելի խիստ ենք լինելու, չենք հանդուրժելու անորակ սննդի մատակարարում մեր մանկապարտեզներ. Ավինյան

17:39 • 15.11.24

Վերելակը կանչեք՝ չի գա, գալիս մեծ-մեծ խոսում եք. Կոնջորյանը՝ ընդդիմությանը

16:18 • 15.11.24

Մե՞նք ենք «Հոկտեմբերի 27»-ի շահառուն, թե Անդրանիկ Քոչարյանը, որ այդ խառը վիճակում պաշտոնյաների ցանկ էր ներկայացնում, մեկն էլ ինքն էր. Քրիստինե Վարդանյան

13:21 • 15.11.24

Սասուն Միքայելյանի որդին այնքան լավ քաղաքապետ է, որ ասում են՝ «Սևակը Հրազդանի հետ է ամուսնացել»․ Անդրանիկ Քոչարյան

12:46 • 15.11.24

Կիրանցում անասունը սահմանն անցնու՞մ է. Փաշինյանը՝ Տավուշի մարզպետին

12:16 • 15.11.24

Ո՞վ է ում ձեռք առնում, ուզում եմ հասկանամ, ես «քյասիբի ռադիո» չեմ․ Փաշինյանն՝ իրավապահներին

12:05 • 15.11.24

Ոստիկանության զորքերը կենտրոնացված են Երևանում, այնպես կանենք, որ մարզերում էլ խնդիր չլինի. Փաշինյան

11:04 • 15.11.24

Դուք ոչ միայն Փաշինյանի, այլ Զավենիչի երկրպագուն եք. Խամոյանը՝ ՀԾԿՀ նախագահի թեկնածուին

15:48 • 14.11.24

Պարոն Աղազարյան Հովիկին ոչ ոք չի դատապարտի, որովհետև կառավարությունը չի ձախողվի. Աղազարյան

13:52 • 14.11.24

Կարդացի Անկախության հռչակագիրն ու սարսափելի եզրահանգման եկա՝ ՀՀ-ն չի կարող գոյություն ունենալ. Նիկոլ Փաշինյան

13:20 • 14.11.24

Բանակը մի՛ սրբագործեք, ասում են՝ մեր զինվորի ցավը տանեմ, դուրս կգա Մադագասկար․ Փաշինյան

12:34 • 14.11.24

Այսօրվա մեր հավաքական սոցիալ-հոգեբանությունն ու սոցիալ-մտածողությունն ապապետական է․ Փաշինյան

11:50 • 14.11.24

Աղազարյա՛ն, ջանդ յուղի, քո գլխին են սարքում, ա՛յ ընկեր, դու էլ ես նախկին դաշնակցական. Արթուր Խաչատրյան

11:21 • 14.11.24

Դուք Թուրքիային ու Ադրբեջանին՝ մեր անվտանգության երաշխավոր դարձնելը փաթեթավորել եք իրական Հայաստանի ներքո, որը շատ այլանդակ տեսք ունի. Քրիստինե Վարդանյան

11:02 • 14.11.24

Դուք ձգտում եք վերադարձնել պատմական Հայաստանը, որտեղ կաք դուք, չկա պետականություն ու կա գուբերնատոր դառնալու հնարավորություն. Արթուր Հովհաննիսյանը՝ ընդդիմությանը

20:37 • 13.11.24

Աթոռը պահելու համար Փաշինյանը պատրաստ է Պուտինի նկարը կախել գլխավերևում, հարց է՝ Պուտինը կտա՞, թե ոչ․ Նաիրա Կարապետյան

17:41 • 13.11.24

Չենք բարձրացնում Ադրբեջանի սահմանադրության փոփոխության հարցը, նույնը ակնկալում ենք իրենցից․ Փաշինյան

16:26 • 13.11.24

Այսօրվա ընդդիմությունը հաջորդ ԱԺ-ում չի լինի, իշխանությունն ավելի բարձր ձայներով կընտրվի․ Ալեն Սիմոնյան

15:47 • 13.11.24

Օկուպացված տարածքների խնդիրը ռազմական ճանապարհով լուծելու խնդիր դրված չէ․ Սուրեն Պապիկյան

14:51 • 13.11.24

Երիտասարդ տարիքում, երբ լսում էի «Կիլիկիա» երգը, լացում էի, երբ մեծացա, հասկացա՝ ինչի՞ լացեմ, Կիլիկիան՝ ուր, ես՝ ուր. Հովիկ Աղազարյան

14:11 • 13.11.24

Մենք առաջարկում ենք, որ էլի վարկ վերցնենք նոր սարքավորումների, արտադրանքի գեներացման համար, հետո շնորհակալություն եք հայտնելու. Խաչատուր Սուքիասյան

12:21 • 13.11.24

«ՀՀ ԶՈՒ-երն այսօր Հնդկաստանի համար դարձել են գովազդային վահանակ». «Պարոն Մանուկյանը քաղաքական լավ ելույթ ունեցավ, մի՛ խանգարեք». քննարկում ԱԺ-ում

10:44 • 13.11.24

Չե՞ք կարծում, որ բերետավորների հոգեկան առողջությունը ստուգելու կարիք կա․ Խաչատրյանը՝ Քոչարյանին

17:43 • 12.11.24

Գերիների ամբողջական վերադարձը պետք է նախապայման լինի ցանկացած բանակցության համար․ Քրիստինե Վարդանյան

15:23 • 12.11.24

Բաքվում պահվողներին վերադարձնելու ամենապատեհ առիթը COP29-ն է, հետո վերադարձի հավանականությունը հավասարվելու է զրոյի. Արթուր Խաչատրյան

Տեսնել բոլորը

Ամենից շատ կարդացված նյութեր Այսօր Երեկ Շաբաթվա

Տնտեսություն

Գիտություն/տեխնիկա

Մշակույթ

Սպորտ

Իրադարձային

Մամուլի տեսություն

Քաղաքականություն

Իրավունք

Ժամանց