ՍԴ-ն եղել է քաղաքական մի խմբավորման կրնկի տակ և դարձել ընտրությունների կեղծման, իշխանության բռնազավթման համար տանիք. եթե հիմա ոչինչ չփոխվի, մեր երազանքի ՍԴ–ն կունենանք 2035–ին. Նիկոլ Փաշինյան

20:41 • 06.02.20
Քաղաքականություն

ՀՀ գործող Սահմանադրությամբ նախատեսված է Սահմանադրական դատարանի  մոդել, որը միջազգային փորձագետների կողմից լայնորեն գնահատվել է որպես հավասարակշռված, այս մասին Ազգային ժողովում իր ելույթի ժամանակ ասաց վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը:

Նա ընդգծեց՝ այս մոդելի էությունը հետևյալն է՝ ՍԴ-ի երեքական դատավորների թեկնածուներ առաջադրում են ՀՀ նախագահը, Կառավարությունը, դատավորների ընդհանուր ժողովը, ընտրությունը կատարում է ԱԺ-ն և ՍԴ-ն դառնում է իշխանության երեք թևերի միջև բալանսավորման վերին ատյան:

Վարչապետն ընդգծեց՝ նոր Սահմանադրության նոր կարգավորումներն ունեն երկու կարևոր նրբություն՝ ի տարբերություն նախկինի՝ գործող Սահմանադրությամբ հանրապետության նախագահը չի կարող լինել որևէ կուսակցության անդամ պաշտոնավարության անդամ, կուսակցության անդամ չեն կարող լինել նաև դատավորները և եթե հաշվի առնենք ԱԺ նախագահն էլ զրկվել է ՍԴ-ի դատավորի թեկնածու առաջադրելու լիազորությունից, կարող ենք արձանագրել, որ ՍԴ-ի կուսակցականացման կամ քաղաքականացման ռիսկերը գործող Սահմանադությամբ հնարավորինս մեղվել են:

«Մեղմված են նաև ՍԴ նախագահի կողմից դատարանում մենիշխանութուն հաստատելու ռիսկերը, որովհետև գործող Սահմանադրությամբ ՍԴ նախագահ ընտրվում է ոչ թե ցմահ, այլ վեց տարի ժամկետով: Ընդ որում, ՍԴ դատավորը դատարանի նախագահ կարող է ընտրվել միայն մեկ անգամ: Բացի այդ, ՍԴ նախագահ ընտրվում է ՍԴ դատավորների և ոչ թե ազգային ժողովի կողմից, բացի դա վերացված է նաև այն աննորմալ պրակտիկան, երբ նույն մարդը 35 տարի կարող է  լինել ՍԴ անդամ: Սա իսկապես աննորմալ պրակտիկա է, որովհետև երբ որևէ նախագահ կամ վարչապետ 30-35 տարի մնում է  պաշտոնում, մենք դա համարում ենք մենիշխանթյուն, բռնապետություն, բայց բնական ենք համարում, երբ մեկ մարդը 35 տարի լինի ՍԴ անդամ կամ նախագահ»,- ասաց նա:

Վարչապետն ընդգծեց, որ նոր Սահամանադրությամբ ՍԴ դատավորների ժամկետ է սահմանված 12 տարին, և նույն մարդը ՍԴ-ի դատավոր կարող է ընտրվել միայն մեկ անգամ: «Ահա այսպիսի ՍԴ է նկարագրված հենց այս պահին գործող Սահամանդրության մեջ: Եվ այս մոդելը նաև միջազգային փորձագետների քաջալերմամբ և աջակցությամբ ներդրվել է Երրորդ Հանրապետության մեջ արձանագրված սահմանական խնդիրների հաշվառման և վերլուծության արդյունքում, որովհետև դե ֆակտո և դե յուրե ՍԴ-ն Երրորդ Հանրապետությունում դարձել է տանիք ընտրությունների կեղծման, ապօրինի իշխանության գոյության, իշխանության բռնազավթման համար»,- ընդգծեց նա:

Նա շեշտեց, որ 1996, 1998, 2003, 2008, 2013 թթ-ի նախագահական ընտրություններում ՍԴ-ն դարձել է այն գործիքը, որով ժողովրդին թույլ չի տվել իրականացնել երկրում իշխանություն ձևավորելու իր իրավունքը. «ՍԴ-ն ամեն անգամ պլշած աչքերով իրեն նայող ՀՀ քաղաքացուն բացատրել է, որ քաղաքացին չի կարող երկրում իշխանություն ձևավորել, որովհետև դա հակասում է իրավակիրառ պրակտիկայի նախադեպային տրամաբանության հատուկ մասի սանկցիոն կանխավարկածի կոնվենցիոնալ զսպման անհրաժեշտությանը:

Հետո ՍԴ նախագահն ու դատավորները գրքեր են գրել դրա մասին, պաշտպանել դոկտորական թեզեր, բայց այդպես էլ չեն կարողացել պատասխանել մի պարզ հարցի՝ բա քվեաթերթիկների լցոնումները, բա ընտրությունների եկող մեռած հոգիները, բա ընտրակաշառքները, բա վստահված անձանց ու դիտորդների ծեծը, բա աշխատանքից ազատելու սպառնալիքները, բա հեռուստաեթերի տոտալ վերահսկումը»,- ասաց նա:

Նա ընդգծեց, որ հենց այս դաժան և անպատասխան հարցերի ծանր բեռն անցյալում թողնելու, երկրի սահմանական իրավունքի և սահմանական դատարանի պատմության նոր էջ բացելու համար, նոր Սահմանադրությամբ ընտրվել էր այն հավասարակշռված և տրամաբանական մոդելը, որի մասին խոսեց ելույթի սկզբում:

«Եկե՛ք այդ մոդելը պայմանականորեն անվանենք երազանքի ՍԴ, բայց հիմա հարց պիտի տամ, որը աբսուրդ պիտի թվար մինչ այժմ ամբիոնից իմ ասածի ֆոնին, որովհետև այս ամենը նախատեսված է այս պահին գործող Սահմանադրությամբ. իսկ արդյո՞ք մենք ունենք այդ երազանքի հավասարակշռված ՍԴ, որը նախատեսված է հենց այս պահին գործող Սահմանադրությամբ, պատասխանն է՝ ոչ չունենք: Ե՞րբ կունենանք երազանքի ՍԴ, որը չի լինի քաղաքական մի խմբավորման կրնկի տակ, կունենա՞նք, թե՞ չենք ունենա այդպիսի ՍԴ: Այո՛, կունենանք, բայց եթե որևէ բան չփոխենք կունենանք 2035 թվականին։ Կրկնում եմ՝ եթե ոչինչ չփոխվի, այդպիսի ՍԴ կունենանք ամենաշուտը 2035-ին»,- ընդգծեց նա:

Նա պարզաբանեց, թե ինչու. «Գործող Սահմանադրության անցումային դրույթները գրելիս նախկին ՀՀԿ-ական իշխանության ներկայացուցիչներն այնպիսի ձևակերպումներ են տվել, որ մեզ հայտնի հին ՍԴ-ն շարունակի գործել հնարավորինս երկար: Նախկին ՀՀԿ-ական իշխանության ներկայացուցիչները ասել են հետևյալը՝ ճիշտ է, մենք գտել ենք երազանքի ՍԴ մոդելը, որտեղ ՍԴ դատավորի պաշտոնավարման ժամկետը 12 տարի է, բայց հին ՍԴ անդամների լիազորությունները չեն կրճատվում, նրանք թող ՍԴ անդամ լինեն այնքան, ինչքան նախատեսված է 1995 կամ 2005 թվականի սահմանադրություններով»,-հայտարարեց վարչապետը:

Ապա` Փաշինյանը ներկայացրեց, որ դրա արդյունքում ունենք՝ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի կողմից նշանակված ՍԴ երկու գործող անդամ, որոնց պաշտոնավարման ժամկետը լրանում է 2026 և 2029 թվականին, Սերժ Սարգսյանի կողմից նշանակված ՍԴ երկու անդամ, որոնց պաշտոնավարման ժամկետը լրանում է 2021 և 2037 թվականերին, Հովիկ Աբրահամյանի կողմից առաջադրված և ԱԺ կողմից ընտրված ՍԴ մեկ անդամ, ում ժամկետը լրանում է 2027 թվականին, Գալուստ Սահակյանի կողմից առաջադրված և ԱԺ կողմից ընտրված մեկ անդամ, ում պաշտոնավարման ժամկետը լրանում  է 2031 թվականին, Արա Բաբլոյանի կողմից առաջադրված և ԱԺ կողմից ընտրված մեկ անդամ, ում պաշտոնավարման ժամկետը լրանում է 2035 թվականին:

Նա նորից հիշեցրեց, որ գործող Սահմանադրությամբ ՍԴ դատավորի պաշտոնավարման ժամկետը 12 տարի է. «Հին Սահմանադրական դատարանի անդամների ճնշող մեծամասնությունը պաշտոնավարելու է շատ ավելի երկար՝ ունենալով պաշտոնավարման երեք անգամ ավելի երկար պատմություն, քան նախատեսված է գործող Սահմանադրությամբ»,- ասաց նա:

ԼՐԱՀՈՍ

ՕՐՎԱ ԿԱՐԵՎՈՐ

Տեսանյութեր

11:14 • 25.11.24

Կենսաթոշակային ֆոնդի ծավալը հասել է 1 տրիլիոնի, մասնակիցները 525,000-ից ավելին են․ ԿԲ փոխնախագահ

23:54 • 22.11.24

Երևանը կհրաժարվի Բաքվի դեմ հայցերից, եթե կնքվի խաղաղության պայմանագիրը. Փաշինյան

23:52 • 22.11.24

Մանդատները դնելու խնդրանքով դիմել եմ Զեյնալյանին և Աղազարյանին, հուսով եմ Աղազարյանը ևս անարձագանք չի թողնի․ Փաշինյան

23:50 • 22.11.24

SMS` գրավոր տեքստով եմ խնդրել հրաժարական տալ պաշտոնյաներին, բայց ոչ ուշ երեկոյան. Փաշինյան

23:10 • 22.11.24

Կադրային վերջին փոփոխությունները ոչ թե կոնֆլիկտային են, այլ աշխատանքային են․ Փաշինյան

21:16 • 22.11.24

Փաշինյանը հող է նախապատրաստում իշխանությունը Աննա Հակոբյանին փոխանցելու համար, եթե դրսից ճնշումներ լինեն․ Հայկ Նահապետյան

12:29 • 21.11.24

Ինչո՞ւ մանկապարտեզը հոկտեմբերին չի բացվել, ստացվում է՝ սո՞ւտ եմ ասել. զգուշացնում եմ՝ մեկը չխախտի ժամկետը․ Փաշինյան

12:12 • 21.11.24

Մայթով քայլում ես, տեսնում 61 թվի «ԳԱԶ 66»-ի «ռամա» է դրված պապուց հիշատակ, տարե՛ք ձեր տուն, պատից կախեք. Նիկոլ Փաշինյան

11:05 • 21.11.24

Վահե Ղազարյանի հետ մանկությունից ընկերներ ենք, դա շատ հարցերում օգնել է, երբեմն՝ խանգարել․ Փաշինյան

21:03 • 20.11.24

Չենք սպասում 2026-ի ընտրություններին, ամեն բան անելու ենք, որ իշխանափոխությունը լինի մինչև այդ. Աննա Գրիգորյան

20:33 • 19.11.24

Վաղ թե ուշ Փաշինյանը կարմիր աստղով «պիլոտկա է» հագնելու, մոտ է այդ ժամանակը․ Հայկ Մամիջանյան

18:50 • 19.11.24

ԱրարատԲանկը` «Իմ անտառ Հայաստան»-ի կողքին․ Ազնավուրի անվան անտառ է հիմնվելու (տեսանյութ)

15:03 • 19.11.24

Սուբսիդիայի տոկոսը պահպանելով հնարավորինս նվազ՝ կավելացնենք քաղաքապետարանի եկամուտները. Ավինյան

14:07 • 19.11.24

«Ո՛չ 300 դրամներին»․ «Մայր Հայաստանը» Երևանի ավագանու նիստի ժամանակ ակցիա իրականացրեց

12:49 • 19.11.24

Մինչև 7 տարեկան երեխաները տրանսպորտով կերթևեկեն անվճար, թոշակառուները՝ 30% զեղչով. փոխքաղաքապետ

15:40 • 18.11.24

«Նոմա» ռեստորանը ներկայանում է նորովի. այն կընդունի իր հյուրերին նաև ձմռան ամիսներին

12:44 • 18.11.24

Այն, որ պաշտոնանկությունների մասին դուք գիշերն եք իմացել ու գրել, դա չի նշանակում, որ այդ գործընթացները տեղի են ունեցել գիշերը. Վահագն Ալեքսանյան

12:27 • 18.11.24

Հովիկ Աղազարյանի մասով կա հարուցված կարգապահական վարույթ, որը կունենա հետևանք. Վահագն Ալեքսանյան

12:18 • 18.11.24

Սափրվելը հետևանքներ էր ունենալու. մի՛ ափսոսացեք, շատ բան չենք կորցրել. Աղվան Վարդանյանը՝ պաշտոնանկությունների մասին

12:05 • 18.11.24

Այդ պաշտոնանկությունները դիտարկում եմ նախընտրական տրամադրությունների ներքո. Տիգրան Աբրահամյան

11:55 • 18.11.24

Օպերայի տարածքի շինությունները քանդելու ենք ու ստանանք կանաչ տարածք՝ մարդկանց օգտագործման համար. քաղաքապետ

11:54 • 18.11.24

Մենք մեր պահանջներում ավելի խիստ ենք լինելու, չենք հանդուրժելու անորակ սննդի մատակարարում մեր մանկապարտեզներ. Ավինյան

17:39 • 15.11.24

Վերելակը կանչեք՝ չի գա, գալիս մեծ-մեծ խոսում եք. Կոնջորյանը՝ ընդդիմությանը

16:18 • 15.11.24

Մե՞նք ենք «Հոկտեմբերի 27»-ի շահառուն, թե Անդրանիկ Քոչարյանը, որ այդ խառը վիճակում պաշտոնյաների ցանկ էր ներկայացնում, մեկն էլ ինքն էր. Քրիստինե Վարդանյան

13:21 • 15.11.24

Սասուն Միքայելյանի որդին այնքան լավ քաղաքապետ է, որ ասում են՝ «Սևակը Հրազդանի հետ է ամուսնացել»․ Անդրանիկ Քոչարյան

12:46 • 15.11.24

Կիրանցում անասունը սահմանն անցնու՞մ է. Փաշինյանը՝ Տավուշի մարզպետին

12:16 • 15.11.24

Ո՞վ է ում ձեռք առնում, ուզում եմ հասկանամ, ես «քյասիբի ռադիո» չեմ․ Փաշինյանն՝ իրավապահներին

12:05 • 15.11.24

Ոստիկանության զորքերը կենտրոնացված են Երևանում, այնպես կանենք, որ մարզերում էլ խնդիր չլինի. Փաշինյան

11:04 • 15.11.24

Դուք ոչ միայն Փաշինյանի, այլ Զավենիչի երկրպագուն եք. Խամոյանը՝ ՀԾԿՀ նախագահի թեկնածուին

15:48 • 14.11.24

Պարոն Աղազարյան Հովիկին ոչ ոք չի դատապարտի, որովհետև կառավարությունը չի ձախողվի. Աղազարյան

13:52 • 14.11.24

Կարդացի Անկախության հռչակագիրն ու սարսափելի եզրահանգման եկա՝ ՀՀ-ն չի կարող գոյություն ունենալ. Նիկոլ Փաշինյան

13:20 • 14.11.24

Բանակը մի՛ սրբագործեք, ասում են՝ մեր զինվորի ցավը տանեմ, դուրս կգա Մադագասկար․ Փաշինյան

12:34 • 14.11.24

Այսօրվա մեր հավաքական սոցիալ-հոգեբանությունն ու սոցիալ-մտածողությունն ապապետական է․ Փաշինյան

11:50 • 14.11.24

Աղազարյա՛ն, ջանդ յուղի, քո գլխին են սարքում, ա՛յ ընկեր, դու էլ ես նախկին դաշնակցական. Արթուր Խաչատրյան

11:21 • 14.11.24

Դուք Թուրքիային ու Ադրբեջանին՝ մեր անվտանգության երաշխավոր դարձնելը փաթեթավորել եք իրական Հայաստանի ներքո, որը շատ այլանդակ տեսք ունի. Քրիստինե Վարդանյան

11:02 • 14.11.24

Դուք ձգտում եք վերադարձնել պատմական Հայաստանը, որտեղ կաք դուք, չկա պետականություն ու կա գուբերնատոր դառնալու հնարավորություն. Արթուր Հովհաննիսյանը՝ ընդդիմությանը

20:37 • 13.11.24

Աթոռը պահելու համար Փաշինյանը պատրաստ է Պուտինի նկարը կախել գլխավերևում, հարց է՝ Պուտինը կտա՞, թե ոչ․ Նաիրա Կարապետյան

17:41 • 13.11.24

Չենք բարձրացնում Ադրբեջանի սահմանադրության փոփոխության հարցը, նույնը ակնկալում ենք իրենցից․ Փաշինյան

16:26 • 13.11.24

Այսօրվա ընդդիմությունը հաջորդ ԱԺ-ում չի լինի, իշխանությունն ավելի բարձր ձայներով կընտրվի․ Ալեն Սիմոնյան

15:47 • 13.11.24

Օկուպացված տարածքների խնդիրը ռազմական ճանապարհով լուծելու խնդիր դրված չէ․ Սուրեն Պապիկյան

Տեսնել բոլորը

Ամենից շատ կարդացված նյութեր Այսօր Երեկ Շաբաթվա

Տնտեսություն

Գիտություն/տեխնիկա

Մշակույթ

Սպորտ

Իրադարձային

Մամուլի տեսություն

Քաղաքականություն

Իրավունք

Ժամանց