Խաղաղապահներին կանչում են Հայաստանի և Ադրբեջանի սահման. թե՛ Մոսկվան, թե՛ Բաքուն զգուշությամբ են վերաբերվել Փաշինյանի նոր մտահղացմանը. Коммерсантъ

13:24 • 30.07.21
Քաղաքականություն

Ռուսական Коммерсантъ պարբերականն անդրադարձել է Արցախյան երկրորդ պատերազմից հետո Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հակամարտության ամենալուրջ սրմանը, որը հանգեցրել է քաղաքական նոր նախաձեռնությունների: 

Ապագայում նման միջադեպերից խուսափելու համար ՀՀ վարչապետի ժամանակավոր պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանը փաստացի առաջարկել է Ադրբեջանի հետ սահմանի վերահսկողությունը հանձնել ռուս սահմանապահներին և նրանց հետ տեղակայել Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպության (ՀԱՊԿ) դիտորդներին: 

Հաշվի առնելով, որ սեպտեմբերին Երևանը կստանձնի այս կազմակերպության նախագահությունը, Հայաստանի իշխանությունները հնարավորություն կունենան հարցը օրակարգ մտցնել: Սակայն, ինչպես Բաքվում, այնպես էլ Մոսկվայում, Փաշինյանի գաղափարին արձագանքել են առանց ավելորդ ոգևորության:

Ներկայում ռուս սահմանապահները պահպանում են Թուրքիայի և Իրանի հետ Հայաստանի սահմանը, իսկ անցյալ տարվա պատերազմից հետո լրացուցիչ սահմանակետեր են տեղադրվել Ադրբեջանի հետ սահմանին ինչպես արևմուտքում, որտեղ գտնվում է Նախիջևանի անկլավը, այնպես էլ արևելքում, որտեղ նոր սահմանը բառացիորեն մեջտեղից կիսում է հայկական գյուղերը: Հունիսին Հայաստանում Ռուսաստանի դեսպան Սերգեյ Կոպիրկինը հայտարարել է, որ հանրապետությունում Ռուսաստանի սահմանապահ զորքերի կազմը կավելանա, չնայած նա չի նշել, թե որքան: Սակայն թե՛ Մոսկվան, թե՛ Բաքուն զգուշությամբ են վերաբերվել Երևանից եկած նոր մտահղացմանը:

«Մենք գիտենք, որ երեկ հայ-ադրբեջանական սահմանին սրացում է տեղի ունեցել: Եվ դուք գիտեք, որ Ռուսաստանի ներկայացուցիչները մեծ ջանքեր են գործադրել հրադադարի ռեժիմը վերականգնելու համար: Աշխատանքը շարունակվում է»,-պատասխանել է Պեսկովը լրագրողների այն հարցին, թե պատրաստ է արդյոք Մոսկվան վերցնել Հայաստանի սահմանը պաշտպանության տակ և չի վախենում արդյոք Ադրբեջանի հետ հարաբերությունների սրումից:

«Ռուսաստանը շարունակում է շփումները Երևանի և Բաքվի հետ՝ եռակողմ համաձայնագրերի լիարժեք իրականացումն ապահովելու համար»,-ասել է Պեսկովը լրագրողներին:

Երբ նրան խնդրել են պարզաբանել Փաշինյանի խնդրանքը կատարելու պատրաստակամությունը, Ռուսաստանի նախագահի մամուլի քարտուղարն ասել է. «Երևանի հետ շփումները շարունակվում են. ավելացնելու բան չունեմ»: Ադրբեջանի ԱԳՆ-ից Коммерсантъ-ին ևս հասկացրել է, որ իրենք այս թեմայով մեկնաբանություններ չեն տալու:

Միևնույն ժամանակ, Նիկոլ Փաշինյանի ելույթը պարունակում էր նույնիսկ ավելի համարձակ գաղափար՝ սահման հրավիրել ոչ միայն ռուս սահմանապահներին, այլև ՀԱՊԿ դիտորդներին: Հավանաբար, նման առաջարկը կապված է այն փաստի հետ, որ սեպտեմբերին Երևանը ստանձնելու է այս կազմակերպության նախագահությունը, ինչը օրակարգի վրա ազդելու ավելի լայն հնարավորություններ է տալիս: Դեռևս մայիսին Փաշինյանը, աջակիցների հետ, քննադատում էր ՀԱՊԿ-ին Սև լճի շրջանում հայ-ադրբեջանական հակամարտության սրման ընթացքում «դանդաղկոտության» համար: Երևանում հիասթափությամբ են ընդունել նաև այն, որ կազմակերպությունը մերժել է Ադրբեջանի հետ սահմանային հակամարտության հարցում օգնության խնդրանքը: Բայց ՀԱՊԿ-ում սեփական նախագահության տարվա համար Նիկոլ Փաշինյանի թիմը հստակ կառուցում է շատ հավակնոտ ծրագրեր: Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությունից հետո ՀԱՊԿ կայքը տեղադրել է կազմակերպության գլխավոր քարտուղար Ստանիսլավ Զասի մեկնաբանությունը, որում, սակայն, ոչ մի խոսք չկա դիտորդների տեղակայման մասին:

«2021 թվականի լույս հուլիսի 28-ի գիշերը Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին տեղի են ունեցել ռազմական բախումներ, որոնց հետևանքով հայկական զինված ուժերի երեք զինծառայող զոհվել է, չորսը` վիրավորվել: Խորին ցավակցություն եմ հայտնում զոհվածների ընտանիքներին և վիրավորներին մաղթում շուտափույթ ապաքինում: Լուրջ մտահոգություն է առաջացնում տարածաշրջանում լարվածության հետագա աճի վտանգը, որը կարող է բացասաբար անդրադառնալ եռակողմ համաձայնագրերի կատարման վրա, որոնք ամրագրված են Ադրբեջանի, Հայաստանի և Ռուսաստանի ղեկավարների 2020 թվականի նոյեմբերի 10-ի հայտարարության մեջ: Անընդունելի ենք համարում ուժի կիրառումը: Հակասությունները լուծելու համար պետք է օգտագործել միայն քաղաքական և դիվանագիտական մեթոդներ: Ողջունում եմ Ռուսաստանի Դաշնության ջանքերը՝ ուղղված տարածաշրջանում իրավիճակի կայունացմանը»,-ասված է Զասի հայտարարությունում:

Երևանը դեռ հույս ունի, որ ՀԱՊԿ-ում նախագահությունը թույլ կտա ինչ-որ կերպ բարելավել դիրքերը Ադրբեջանի հետ դիմակայությունում:

Բայց, ինչպես նշում է քաղաքական վերլուծաբան Հակոբ Բադալյանը, Նիկոլ Փաշինյանի թիմը չպետք է մոռանա, որ ռազմական բլոկի ուշադրությունն այժմ գրավում է մեկ այլ տարածաշրջան՝ Կենտրոնական Ասիան, որտեղ ապակայունացում կարող է առաջանալ Աֆղանստանից ՆԱՏՕ-ի զորքերի դուրսբերման պատճառով:

«ՀԱՊԿ-ը հատուկ նշանակություն է ձեռք բերում Ռուսաստանի համար: Երևանը դա հասկանում է, ուստի փորձում է հարվածներ չհասցնել դրա հեղինակությանը, որպեսզի չխանգարի Մոսկվային Աֆղանստանի հետ սահմանին օգտագործել կազմակերպության գործիքակազմը: Բայց դա չի նշանակում, որ մեր տարածաշրջանում տեղի ունեցող իրադարձությունների համար ՀԱՊԿ-ի պատասխանատվությունը հանվում է: Երևանն ակնկալում է, որ կազմակերպությունը, այնուամենայնիվ, կզբաղվի Հայաստանին հուզող խնդիրներով»,-Коммерсантъ-ին ասել է փորձագետը:

Ադրբեջանցի քաղաքագետ Իլգար Վելիզադեն, իր հերթին, ամբողջովին մերժել է երկու երկրների սահմանին ՀԱՊԿ դիտորդներ տեղադրելու գաղափարը, քանի որ Բաքուն այս կազմակերպության անդամ չէ:

Ռուս քաղաքագետ, հետխորհրդային տարածքի փորձագետ Արկադի Դուբնովը Коммерсантъ-ին ասել է, որ Նիկոլ Փաշինյանի նախաձեռնություններն այնքան էլ հեռանկարային չեն: Նա համոզված է, որ հայ-ադրբեջանական սահմանին դիտորդներ տեղակայելու գաղափարը ՀԱՊԿ-ում կոնսենսուս չի գտնի, իսկ Բաքվին դուր չի գա ռուս սահմանապահների տեղակայումը սահմանի ողջ երկայնքով: Բացի այդ, փորձագետը ուշադրություն է հրավիրել Փաշինյանի հայտարարության մանրամասների վրա, որոնք նույնպես կարող են շատ բանի մասին վկայել:

«Նիկոլ Փաշինյանը պարզաբանում է, որ եթե ՀԱՊԿ-ից հնարավոր չէ դիտորդներ ուղարկել, նրանց կարող են փոխարինել ԵԱՀԿ դիտորդներ: Սա ակնհայտ սադրանք է Մոսկվայի դեմ, ակնարկ, որ նա չի կարող ինքնուրույն գլուխ հանել խաղաղարարի գործառույթից: Երևանն ակնհայտորեն կարծում է, որ դաշնակիցներ ունի Ռուսաստանից դուրս, օրինակ ՝ Փարիզում և Վաշինգտոնում», - նշել է նա:

Ըստ Արկադի Դուբնովի, անդրադառնալով ՀԱՊԿ-ի թեմային, Նիկոլ Փաշինյանը «կրկնում է նույն սխալները, որոնք թույլ էր տվել 2018-ին իր կառավարման հենց սկզբում»:

Հիշեցնենք, որ այն ժամանակ նորընտիր ղեկավարը նախաձեռնել էր քրեական հետապնդում Յուրի Խաչատուրովի նկատմամբ, որն այդ ժամանակ ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղարն էր, և 2008 -ին ղեկավարել է Երևանի ռազմական կայազորը և, ըստ Փաշինյանի, մասնակցել է ապօրինի ուժի կիրառմանը ընդդիմության հանրահավաքի մասնակիցների նկատմամբ:

«Այդ իրավիճակը ոչ մի օգուտ չբերեց Երևանին: Իրավիճակից դուրս եկան, բայց ակնհայտ վնաս հասցնելով թե՛ ՀԱՊԿ-ի, թե՛ Հայաստանի հեղինակությանը: Ես չգիտեմ՝  Նիկոլ Փաշինյանը գիտակցո՞ւմ է, որ կրկնում է իր սխալը, բայց նրա ներկայիս հռետորաբանությունը կարող է բերել նմանատիպ հետևանքների»,-եզրափակել է Դուբնովը:


 

ԼՐԱՀՈՍ

ՕՐՎԱ ԿԱՐԵՎՈՐ

Տեսանյութեր

12:29 • 21.11.24

Ինչո՞ւ մանկապարտեզը հոկտեմբերին չի բացվել, ստացվում է՝ սո՞ւտ եմ ասել. զգուշացնում եմ՝ մեկը չխախտի ժամկետը․ Փաշինյան

12:12 • 21.11.24

Մայթով քայլում ես, տեսնում 61 թվի «ԳԱԶ 66»-ի «ռամա» է դրված պապուց հիշատակ, տարե՛ք ձեր տուն, պատից կախեք. Նիկոլ Փաշինյան

11:05 • 21.11.24

Վահե Ղազարյանի հետ մանկությունից ընկերներ ենք, դա շատ հարցերում օգնել է, երբեմն՝ խանգարել․ Փաշինյան

21:03 • 20.11.24

Չենք սպասում 2026-ի ընտրություններին, ամեն բան անելու ենք, որ իշխանափոխությունը լինի մինչև այդ. Աննա Գրիգորյան

20:33 • 19.11.24

Վաղ թե ուշ Փաշինյանը կարմիր աստղով «պիլոտկա է» հագնելու, մոտ է այդ ժամանակը․ Հայկ Մամիջանյան

18:50 • 19.11.24

ԱրարատԲանկը` «Իմ անտառ Հայաստան»-ի կողքին․ Ազնավուրի անվան անտառ է հիմնվելու (տեսանյութ)

15:03 • 19.11.24

Սուբսիդիայի տոկոսը պահպանելով հնարավորինս նվազ՝ կավելացնենք քաղաքապետարանի եկամուտները. Ավինյան

14:07 • 19.11.24

«Ո՛չ 300 դրամներին»․ «Մայր Հայաստանը» Երևանի ավագանու նիստի ժամանակ ակցիա իրականացրեց

12:49 • 19.11.24

Մինչև 7 տարեկան երեխաները տրանսպորտով կերթևեկեն անվճար, թոշակառուները՝ 30% զեղչով. փոխքաղաքապետ

15:40 • 18.11.24

«Նոմա» ռեստորանը ներկայանում է նորովի. այն կընդունի իր հյուրերին նաև ձմռան ամիսներին

12:44 • 18.11.24

Այն, որ պաշտոնանկությունների մասին դուք գիշերն եք իմացել ու գրել, դա չի նշանակում, որ այդ գործընթացները տեղի են ունեցել գիշերը. Վահագն Ալեքսանյան

12:27 • 18.11.24

Հովիկ Աղազարյանի մասով կա հարուցված կարգապահական վարույթ, որը կունենա հետևանք. Վահագն Ալեքսանյան

12:18 • 18.11.24

Սափրվելը հետևանքներ էր ունենալու. մի՛ ափսոսացեք, շատ բան չենք կորցրել. Աղվան Վարդանյանը՝ պաշտոնանկությունների մասին

12:05 • 18.11.24

Այդ պաշտոնանկությունները դիտարկում եմ նախընտրական տրամադրությունների ներքո. Տիգրան Աբրահամյան

11:55 • 18.11.24

Օպերայի տարածքի շինությունները քանդելու ենք ու ստանանք կանաչ տարածք՝ մարդկանց օգտագործման համար. քաղաքապետ

11:54 • 18.11.24

Մենք մեր պահանջներում ավելի խիստ ենք լինելու, չենք հանդուրժելու անորակ սննդի մատակարարում մեր մանկապարտեզներ. Ավինյան

17:39 • 15.11.24

Վերելակը կանչեք՝ չի գա, գալիս մեծ-մեծ խոսում եք. Կոնջորյանը՝ ընդդիմությանը

16:18 • 15.11.24

Մե՞նք ենք «Հոկտեմբերի 27»-ի շահառուն, թե Անդրանիկ Քոչարյանը, որ այդ խառը վիճակում պաշտոնյաների ցանկ էր ներկայացնում, մեկն էլ ինքն էր. Քրիստինե Վարդանյան

13:21 • 15.11.24

Սասուն Միքայելյանի որդին այնքան լավ քաղաքապետ է, որ ասում են՝ «Սևակը Հրազդանի հետ է ամուսնացել»․ Անդրանիկ Քոչարյան

12:46 • 15.11.24

Կիրանցում անասունը սահմանն անցնու՞մ է. Փաշինյանը՝ Տավուշի մարզպետին

12:16 • 15.11.24

Ո՞վ է ում ձեռք առնում, ուզում եմ հասկանամ, ես «քյասիբի ռադիո» չեմ․ Փաշինյանն՝ իրավապահներին

12:05 • 15.11.24

Ոստիկանության զորքերը կենտրոնացված են Երևանում, այնպես կանենք, որ մարզերում էլ խնդիր չլինի. Փաշինյան

11:04 • 15.11.24

Դուք ոչ միայն Փաշինյանի, այլ Զավենիչի երկրպագուն եք. Խամոյանը՝ ՀԾԿՀ նախագահի թեկնածուին

15:48 • 14.11.24

Պարոն Աղազարյան Հովիկին ոչ ոք չի դատապարտի, որովհետև կառավարությունը չի ձախողվի. Աղազարյան

13:52 • 14.11.24

Կարդացի Անկախության հռչակագիրն ու սարսափելի եզրահանգման եկա՝ ՀՀ-ն չի կարող գոյություն ունենալ. Նիկոլ Փաշինյան

13:20 • 14.11.24

Բանակը մի՛ սրբագործեք, ասում են՝ մեր զինվորի ցավը տանեմ, դուրս կգա Մադագասկար․ Փաշինյան

12:34 • 14.11.24

Այսօրվա մեր հավաքական սոցիալ-հոգեբանությունն ու սոցիալ-մտածողությունն ապապետական է․ Փաշինյան

11:50 • 14.11.24

Աղազարյա՛ն, ջանդ յուղի, քո գլխին են սարքում, ա՛յ ընկեր, դու էլ ես նախկին դաշնակցական. Արթուր Խաչատրյան

11:21 • 14.11.24

Դուք Թուրքիային ու Ադրբեջանին՝ մեր անվտանգության երաշխավոր դարձնելը փաթեթավորել եք իրական Հայաստանի ներքո, որը շատ այլանդակ տեսք ունի. Քրիստինե Վարդանյան

11:02 • 14.11.24

Դուք ձգտում եք վերադարձնել պատմական Հայաստանը, որտեղ կաք դուք, չկա պետականություն ու կա գուբերնատոր դառնալու հնարավորություն. Արթուր Հովհաննիսյանը՝ ընդդիմությանը

20:37 • 13.11.24

Աթոռը պահելու համար Փաշինյանը պատրաստ է Պուտինի նկարը կախել գլխավերևում, հարց է՝ Պուտինը կտա՞, թե ոչ․ Նաիրա Կարապետյան

17:41 • 13.11.24

Չենք բարձրացնում Ադրբեջանի սահմանադրության փոփոխության հարցը, նույնը ակնկալում ենք իրենցից․ Փաշինյան

16:26 • 13.11.24

Այսօրվա ընդդիմությունը հաջորդ ԱԺ-ում չի լինի, իշխանությունն ավելի բարձր ձայներով կընտրվի․ Ալեն Սիմոնյան

15:47 • 13.11.24

Օկուպացված տարածքների խնդիրը ռազմական ճանապարհով լուծելու խնդիր դրված չէ․ Սուրեն Պապիկյան

14:51 • 13.11.24

Երիտասարդ տարիքում, երբ լսում էի «Կիլիկիա» երգը, լացում էի, երբ մեծացա, հասկացա՝ ինչի՞ լացեմ, Կիլիկիան՝ ուր, ես՝ ուր. Հովիկ Աղազարյան

14:11 • 13.11.24

Մենք առաջարկում ենք, որ էլի վարկ վերցնենք նոր սարքավորումների, արտադրանքի գեներացման համար, հետո շնորհակալություն եք հայտնելու. Խաչատուր Սուքիասյան

12:21 • 13.11.24

«ՀՀ ԶՈՒ-երն այսօր Հնդկաստանի համար դարձել են գովազդային վահանակ». «Պարոն Մանուկյանը քաղաքական լավ ելույթ ունեցավ, մի՛ խանգարեք». քննարկում ԱԺ-ում

10:44 • 13.11.24

Չե՞ք կարծում, որ բերետավորների հոգեկան առողջությունը ստուգելու կարիք կա․ Խաչատրյանը՝ Քոչարյանին

17:43 • 12.11.24

Գերիների ամբողջական վերադարձը պետք է նախապայման լինի ցանկացած բանակցության համար․ Քրիստինե Վարդանյան

15:23 • 12.11.24

Բաքվում պահվողներին վերադարձնելու ամենապատեհ առիթը COP29-ն է, հետո վերադարձի հավանականությունը հավասարվելու է զրոյի. Արթուր Խաչատրյան

Տեսնել բոլորը

Ամենից շատ կարդացված նյութեր Այսօր Երեկ Շաբաթվա

Տնտեսություն

Գիտություն/տեխնիկա

Մշակույթ

Սպորտ

Իրադարձային

Մամուլի տեսություն

Քաղաքականություն

Իրավունք

Ժամանց