Բեյրութի Հայկազյան համալսարանի 7 շենքերն էլ վնասվել են, առնվազն 150,000 դոլար անհրաժեշտ կլինի նորոգելու համար. համալսարանի տնօրեն

Բեյրութում տիրող ընդհանուր վիճակից խոսելիս պետք է նշեմ, որ այնտեղ, որտեղ կարելի էր մաքրման աշխատանքներ կատարել, երիտասարդ կամավորները կատարում են այդ աշխատանքներն ամեն օր. այս մասին Tert.am-ի հետ զրույցում ասաց Լիբանանի Հայկազյան համալսարանի տնօրեն Փոլ Հայտոսթյանը:

«Պայթյունի կենտրոնից 1-1.5 հեռավորության վրա, որտեղ ավերածություններն ահավոր են, նախնական մաքրման աշխատանքները կատարված ե և ոչ միայն փողոցների, այլ բաժին առ բաժին, խանութ առ խանութ, շենք առ շենք այդ աշխատանքներն իրականացվել են, իհարկե, դեռ կարիքը շատ է, բայց որոշ մասը եղավ, իսկ նրանք, որոնք քիչ ավելի հեռու էին և պետք էր ապակիները, պատուհաները շտկվեն: Բացի այդ սկսել են օժանդակության կոչերը, աշխատանքները: Շատ դրական է, որ մեծաթիվ կողմեր կան, որոնք ցանկանում են օժանդակել: Այսինքն` կան պետություններ, խմբեր, ՀԿ-ներ, ոչ պետական համաշխարհային կազմակերպություններ պատրաստակամություն են հայտնել որոշ նորոգման աշխատանքներ տանել: Մյուս կողմից էլ որոշ երկրներ, օրինակ՝ Քաթար, Մարոկկո և այլն քանդված հիվանդանոցների կողքին վրանների տակ ժամանակավոր հիվանդանոցներ են կառուցել»,- այսպես ներկա վիճակը նկարագրեց նա:

Փոլ Հայտոսթյանը նշեց, որ այս բոլորի մեջ ժողովրդի մեջ շփոթ կա, թե ով ում համար պետք է հանգանակի Լիբանանի մեջ և ով որ օժանդակությունը պետք է տա և ում: «Ահավոր է կործանումը և ոչ մեկ պատրաստ չէ տակավին համադրելու այդ ամբողջ աշխատանքները, և սա միայն լիբանանահայությանը չի վերաբերում, այլ ամբողջ Լիբանանին: Երևի դեռ ժամանակ է պետք մինչև ճշտվեն: Օրինակ՝ վնասված շենքերը կամ մասնաբաժինները երկու կամ երեք կողմեր ներկայացան և նկարեցին, չափեցին, կորուստը արձանագրեցին, բայց վնասված կողմը դրանից չի իմանում, թե այդ արձանագրությունն ինչի համար է ծառայելու, մի օր մեկը օժանդակություն պե՞տք է տա, թե պարզապես արձանագրություններ են կազմվում»,- նշեց նա:

Փոլ Հայտոսթյանը նշեց, որ այս աղետը բացասաբար է ազդել ժողովրդի հուզական, հոգեկան աշխարհի վրա: Ըստ նրա՝ շատ արագ տարածվում են կեղծ լուրեր, զրույցներ, ինչը նա բնական է համարում: «Օրինակ՝ լուր տարածվեց, թե անցյալ հինգշաբթի օրը տարբեր տեսակի պայթյուններ կամ սպանություններ կարող են լինել. այս բոլորը զգացական աշխարհի, ճնշվածության արդյունք են: Սրա դիմաց օժանդակության, իրար օգնելու, բարձրացնելու շատ գեղեցիկ մարդկային մթնոլորտ էլ ստեղծվեց և ոչ միայն օտարների կողմից: Նույն լիբանանցի երիտասարդները վնասված թաղերի մեջ շրջում են և օգնության կարիք ունեցողին օժանդակում են: Ամեն մարդ մի քիչ դարձավ բարեգործ, բժիշկ, բուժքույր, սա էլ դրական մասն է»,- ասաց նա:

Ինչ վերաբերում է նրան, որ վերականգման մարմին է ստեղծվել, որ հաշվարկեն լիբանանահայության կրած վնասները և օժանդակեն աշխատանքներին, ի՞նչ է անում այդ մարմինը, նա նշեց, որ այո Լիբանանի հայության վերականգման հանձնախումբ է ստեղծվել 9 կողմերի ներկայացուցիչներից, երեք եկեղեցիների, երեք հայկական կուսակցությունների և երեք միություններից:

«Հանձնախումբը առաքելական եկեղեցու առաջնորդ սրբազանի նախագահությամբ է գործում, նրանք մի քանի նիստ են արել, գործի բաժանում է կատարվել, հանձնախումբը պատրաստեցին, ֆեյսբուքյան էջ ունեն, սկսեցին որոշ հարցախույզեր, այցելություններ անել տեսնելու մանավանդ հայահոծ շրջանների տները, եկեղեցիները, շենքերն ինչ աստիճանի են վնասվել: Նրանք շաբաթական 2-3 ժողով են գումարում և կանոնավոր դա պետք է կատարեն: Այն ինչ-որ միացյալ ջանքով կարող է արվել, պետք է անենք միջանկյալ ջանքով, շատ կարևոր էր և´ գործնական, և´ խորհդանշական առումով, որ մենք միասին լինենք, մեկ ճակատ լինենք, նույնիսկ եթե աշխատանքների մի մասն ամեն մարդ այլ կերպ պետք է առաջ տանի: Այո, դա ընթացքի մեջ է, չգիտեմ՝ ինչ արագությամբ աշխատանքները կընթանան կարիքները մեծ են և շատ արագ պետք է գործել, գոնե գիտեմ որ ընթացքի մեջ է և կանոնավոր աշխատանքները սկած են»,- ասաց նա:

Հարցին՝ ի՞նչ վնասներ է կրել Հայկազյան համալսարանը և ինչ ծախսեր կպահանջվի համալսարանը վերականգնվելու համար, նա նշեց, որ Հայկազյան համալսարանը 2,4 կմ հեռավորության վրա է պայթյունի կենտրոնից, սակայն համալսարանի 7 շենքերից բոլորն էլ տարբեր չափով վնասվել են, հիմնականում առաստաղները, պատուհաններն ու դռներն են վնասվել:

«Մենք թեպետ ամենավնասված կառույցը չենք կարող մեզ համարել, որովհետև ավելի հեռու էինք պայթյունի վայրից, բայց քանի որ 7 շենքի մասին է խոսքը, նվազագույնը 150 հազար դոլար է մեր ֆիզիկական վնասը նորոգելու համար»,- ասաց նա: Հայտոսթյանը նշեց, որ համալսարանում ներկա պահին սովորում է 600 ուսանող, որից 43 տոկոսը հայ են, նաև 650 ուսուցիչ է որակավորում ստանում համալսարանում: Հայտոսթյանն ընդգծեց՝ այս ծանր օրերին Հայկազյան համալսարանի 65-ամյակն է լրանում, ինչպես նաև 50-ամյակը հայկազյան հայագիտական հանդեսի, որը սփյուռքի մեջ պատկառելի դեր է կատարում:

Նա տեղեկացրեց, որ վնասվել են 3 տասնյակից ավելի հայկական կառույցներ, նա կարևոր համարեց այս կառույցների արագ վերականգնումը, որ նրանք կարողանան անցնել իրենց բնականոն ծառայությանը կամ ավելի աշխուժացնեն իրենց գործունեությունը:

Հարցին, թե ինչ-որ հանգանակություններ եղե՞լ են, որ վնասները վերականգնվեն, նա արձագանքեց. «Զանազան երկրներ և կողմեր Լիբանանի պետությանը հայտնեցին իրենց կամքը և գործնական կամքը և ծրագիրը, որոնք իրենք այս կամ այն չափով պետք է օժանդակեն: Տակավին գումարները հստակ չեն: Սա պետական մակարդակով. Լիբանանի մեջ գործող բոլոր միությունները բարեսիրական, կրոնական և այլն ունեն նաև համաշխարհային գործընկերներ, երևի բուն նյութական օժանդակությունը, տարբեր երկրների մեջ գործող այդ գործընկերներից պետք է գա: Հանգանակության կոչերին արձագանքում են, կարդում ենք, լսում ենք, մեզ հետ կապվում են մարդիկ, որ իմանան՝ ամեն մեկի վնասը որքան է մոտավոր ասում ենք, իրենք ասում են՝ պատրաստ են հանգանակություն կատարելու: Արդեն 8 օր է՝ սկսել է հանգանակությունը: Ես կարծում եմ՝ դեռ 10 օր էլ պետք է՝ տեսնելու, թե արտաքին այդ կողմերից՝ մասնավորից ոչ թե պետություններից,  ինչպիսի օժանդակություն պետք է ակնկալենք: Կարևոր է, որ չխաբվենք»,- ասաց նա:

Հայկազյան համալսարանի տնօրենի խոսքով՝ հնարավոր է՝ օրինակ հաստատության համար որի վնասը  կազմել է 200  հազար դոլար, կարող է 50 հազարի ներդրում կամ օժանդակություն լինի, բայց դեռ կմնա մնացյալ 150 հազարը:

«Ես գրեթե վստահ եմ՝  եթե գումարենք յուրաքանչյուր կողմի և խմբի գործընկերների՝ պետական և համաշխարհային կազմակերպությունների օժանդակությունները, ժամանակի ընթացքում կարելի է վերակառուցել: Հուսով եմ՝ մի քանի ամսից ոտքի կկանգնեն հաստատությունները, ընտանիքների և աշխատանքի վայրերինը կարող է ավելի երկար տևեն: Ճիշտ է տունը, խանութը վերանորոգելը կարևոր է, բայց մենք նաև ունենք մեր ժողովրդի արժանապատվությունը բարձր պահելու անհրաժեշտություն: Մենք նաև շատ ուշադիր ու աչալուրջ ենք լինելու, որ Լիբանանի ժողովուրդը, որը միշտ ունեցել է բարձր արժանապատվություն և միշտ հասել է ուրիշներին հանկարծ չվերածվի մնայուն կերպով իր ձեռքը բացող ուրիշին օժանդակելու համար, այլ նաև ինքը վերականգնի իր բարոյական կեցվածքը իր ղեկավարի դերը»,- ասաց նա:

Փոլ Հայտոսթյանը վստահեցրեց, որ լիբանանահայությունը և նրա կառույցները տակավին ունեն այդ կարողականությունը իրենց մեկ անգամ ևս վերագտնելուց հետո, տալու ծառայություն և՛ ազգային, և՛ մշակութային, և՛ հոգևոր և այլ մնացյալ հայկական սփյուռքին և ինչու չէ նաև Հայաստանին և Արցախին, այս տեսլականը չպետք է կորցնենք:

«Հիմա տները կառուցեցին, դպրոցները մյուս, մյուսը, բոլորը նորոգվեցին, բայց իմ անձնական առաքելության մեջ, ասպարեզը այնտեղ եմ տեսնում, որ մենք վերականգնենք այն արժանապատվությունը լիբանանահայության, որ մենք տակավին տալու բան ունենք լիբանանյան հայկական այդ մշակույթին, հոգևոր, մտավորական ժառանգությունն ունենք տակավին տալու բոլորին»,- շեշտեց նա: