Տարոն Աճեմօղլուն նախազգուշացրել է արհեստական բանականության տեխնոլոգիաների տարածման տարբեր ռիսկերի մասին

13:00 • 17.09.21
Գիտություն/տեխնիկա

Աշխարհահռչակ հայ տնտեսագետ Տարոն Աճեմօղլուն նախազգուշացրել է, որ արհեստական բանականության տեխնոլոգիաների տարածումը կարող է առաջացնել տարբեր ռիսկեր, որոնք կնվազեցնեն ընդհանուր բարեկեցությունը, բացասաբար կազդեն գների մրցակցության մակարդակի, աշխատաշուկայի և ընտրության ազատության վրա: Այնուամենայնիվ, տեխնոլոգիան ինքնին չափազանց խոստումնալից է. ռիսկերը հիմնականում կապված են դրա չկարգավորված օգտագործման հետ, գրում է kommersant.ru-ն:

«Արհեստական բանականության ոլորտում հետազոտություններն էական հետևանքներ կունենան իշխանությունների և հասարակության համար, ուստի միամտություն է հավատալ, որ չկարգավորված շուկան ինքը կընտրի լավագույն լուծումները, հատկապես, եթե հաշվի առնեք, որ այժմ միայն մի քանի խոշոր կորպորացիաների գլխավոր մենեջերներն ու առաջատար ինժեներներն են պատասխանատու այս տեխնոլոգիայի զարգացման համար», - գրում է Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտի տնտեսագետ Տարոն Աճեմօղլուն՝ արհեստական բանականության պոտենցիալ վնասին նվիրված հոդվածում: Առայժմ բավարար ապացույցներ չկան, որ այդ ռիսկերը կիրականացվեն, և ամեն դեպքում, արհեստական բանականության օգտագործումը մեծ հեռանկարներ ունի, մանրամասնում է հեղինակը:Այս տեխնոլոգիաներն այժմ առավել հաճախ օգտագործվում են տվյալների հետ աշխատելու, սոցիալական լրատվամիջոցներում և աշխատանքային հոսքերի ավտոմատացման համար: 

Աճեմօղլուն առանձնացնում է ռիսկերի երեք հիմնական խումբ. 

Առաջինը վերաբերում է տեղեկատվության ձեռքբերմանը և վերահսկմանը: Սպառողների մասին տեղեկատվության համակենտրոնացումը և այս տվյալների մշակումն արհեստական բանականությամբ մեծացնում է այն ռիսկը, որ կորպորացիաները կվերցնեն սպառողներից շահի մեծ մասը: Խոսքը այն մասին է, որ սպառողի մասին տեղեկատվության ամբողջականության բարձրացումը թույլ է տալիս բարձրացնել գինն այն սպառողների համար, որոնք պատրաստ են ավելի շատ վճարել, մինչդեռ ավելի վաղ կորպորացիաները ստիպված էին պահել ավելի ցածր միջին գին՝ ավելի շատ գնորդների գրավելու համար: Մրցակցությունը կարող է դառնալ ավելի անարդար, քանի որ ընկերություններից մեկը կունենա ավելի ամբողջական տվյալներ, քան մյուսը: Ավելին, արհեստական բանականության զարգացումը պոտենցիալ հնարավորություն է տալիս շահարկել քաղաքացիների կամ սպառողների վարքագիծը՝ օգտագործելով նրանց խոցելի կողմերը (այսինքն՝ ԱԲ-ն կունենա սպառողի մասին ավելի շատ տեղեկատվություն, քան ինքը՝ սպառողը):

Ռիսկերի երկրորդ խումբը վերաբերում է ազդեցությանը նոր տեխնոլոգիաների աշխատաշուկայի վրա. երբ ավտոմատացումը միայն փոխարինում է աշխատանքը, բայց չի հանգեցնում արտադրողականության բարձրացմանը, դրա ընդհանուր ազդեցությունը տնտեսության վրա բացասական կլինի՝ աշխատավարձերի նվազման ևզբաղվածների մասնաբաժնի պատճառով։

Այդ պատճառով ավտոմատացումը կարող է անբարենպաստ լինել ընդհանուր բարեկեցության առումով, բացատրում է Աճեմօղլուն:

Բացի այդ, կա պատկերացում, որ արհեստական բանականությունն աշխատակիցներին կփրկի ամենօրյա խնդիրներից, սակայն կնվազեցնի մարդկանց ինքնուրույն որոշումներ կայացնելու ունակությունը, քանի որ դրանց մեծ մասը կփոխանցվի ալգորիթմներին: 

Աշխատողների կատարողականի վերահսկումն արհեստական բանականության միջոցով կարող է չափազանց գրավիչ թվալ գործատուների համար, բայց դա կարող է հանգեցնել աշխատողների շահի նվազմանը և սոցիալական բացասական հետևանքների:

Ռիսկերի երրորդ խումբը վերաբերում է արհեստական բանականության ազդեցությանը հաղորդակցության և ժողովրդավարական գործընթացների վրա: Այս բլոկում հեղինակը ներառում է կեղծ կամ ոչ ճիշտ տեղեկատվության տարածման բացասական հետևանքները, որոնք ուժեղանում են «էխո տեսախցիկի» էֆեկտի ազդեցությամբ, երբ սոցիալական ցանցերից օգտվողները ստանում են միայն այն տեղեկատվությունը, որը հաստատում է իրենց սեփական դիրքը, ինչը բերում է կարծիքների բևեռացման: Ավտոմատացման գործընթացն ինքնին պարունակում է նաև ժողովրդավարական գործընթացների արդյունավետության նվազեցման ռիսկեր`աշխատանքի դերի նվազման և դրա հնարավորինս հեշտ փոխարինման պատճառով:







ԼՐԱՀՈՍ

ՕՐՎԱ ԿԱՐԵՎՈՐ

Տեսանյութեր

17:43 • 12.11.24

Գերիների ամբողջական վերադարձը պետք է նախապայման լինի ցանկացած բանակցության համար․ Քրիստինե Վարդանյան

15:23 • 12.11.24

Բաքվում պահվողներին վերադարձնելու ամենապատեհ առիթը COP29-ն է, հետո վերադարձի հավանականությունը հավասարվելու է զրոյի. Արթուր Խաչատրյան

15:11 • 12.11.24

Բաքուն հայ գերիներին օգտագործում է ՀՀ-ից զիջումներ կորզելու համար. Տիգրան Աբրահամյան

12:49 • 12.11.24

Եթե ունենայիք 100 մլն դոլար, որպես պետություն, ո՞ր ոլորտներին կուղղեիք. Խաչատուր Սուքիասյանը՝ նախարարին

12:19 • 12.11.24

Փաշինյանի ներկայությամբ խախտվել է «ՀՀ օրհներգի մասին» օրենքը

11:50 • 12.11.24

20,366 մարդ գնացել է երկրից, 12,700 աշխատատեղ է կրճատվել, գուցե թողեք պատմության անիվը նորմալ գնա՞. Արթուր Խաչատրյանը՝ Վահե Հովհաննիսյանին

11:29 • 12.11.24

«Այստեղ հաց, այստեղ կաց». քաղաքացին ՀՀ-ում պետք է տեսնի իր ապագան, 2025-ին 2 տրիլիոն հարկ կհավաքենք. նախարար

10:59 • 12.11.24

Շնորհակալ եմ վարչապետին ու փոխվարչապետներին՝ իմաստուն առաջնորդության համար․ ֆինանսների նախարար

20:35 • 11.11.24

Մոսկվան մեսիջ հղեց Փաշինյանին՝ քեզնով կամ առանց քեզ վերականգնելու ենք ազդեցությունը Հայաստանում․ Վիգեն Հակոբյան

15:07 • 11.11.24

Ոչ թե իմ տունն իմ ամրոցն է, այլ մեր պետությունն է մեր ամրոցը, իսկ մեր տունը՝ մեր բնակավայրը․ Փաշինյանը՝ ՏԻՄ համակարգի 28-ամյակի միջոցառմանը

14:29 • 11.11.24

Եթե մեծ գործ եք անում, ինչպե՞ս է,որ վարչապետի և ԿԳՄՍ նախարարի երեխաները դրսում են սովորում.Էդգար Ղազարյանը՝ փոխնախարարին

12:40 • 11.11.24

Աննա Հակոբյանի համար 145 հազար դոլար արժողությամբ ծառայողական նոր մեքենա է գնվել, 2 տարի առաջվա ջիպն այդքան մաշվե՞լ էր. Մանուկյանը՝ ՊՊԾ պետի տեղակալին

11:43 • 11.11.24

Հարցը լուծեք, դետալների մեջ մի մտեք, փողը տվեք, եթե պարտք ենք, բայց մրցույթն արեք. Ավինյան

10:48 • 11.11.24

Այս դժվար պահին 24 մլն հավելյալ գումար ենք հավաքագրել Երևանի տրանսպորտից. Տիգրան Ավինյան

20:35 • 08.11.24

Չեմ բացառում, որ ռուսներն ասեն Թրամփին՝ վերադարձրեք մեզ Հարավային Կովկասը՝ մեր պատմական ազդեցության գոտին․ Սուրեն Սարգսյան

13:21 • 08.11.24

«Նախագիծը բերում եք միայն ձե՞ր խմբավորման համար», «քաղաքական թիմի անդամ չեմ, փաթեթը բոլորի համար է». քննարկում ԱԺ-ում

11:58 • 07.11.24

858 մլն եվրոյի շրջանակում կկառուցվի Սիսիան-Քաջարան ճանապարհը, կամուրջներ ու թունելներ․ Սանոսյան

20:41 • 06.11.24

Քաղաքացու դատարկվող սառնարան, 14 միլիարդ դոլար պետական պարտք, հարկային ճնշումներ․ Նաիրի Սարգսյանը՝ 2025-ի մասին

17:33 • 05.11.24

Լավագույն նախագծերը՝ մեկ վայրում. կայացավ Project Management Awards 2024-ը

16:40 • 05.11.24

2025-ին Երևանը պլանավորում է ունենալ ավելի քան 90 մլրդ դրամ բյուջե, այս տարվա 61.5 մլրդի փոխարեն, նաև սեփական եկամուտների աճ կապահովվի. Տիգրան Ավինյան

11:02 • 05.11.24

ԵՄ հետ արտոնագրերի ազատականացման շուրջ ծրագիր ենք մշակում, ԵՄ պատվիրակությունը ՀՀ-ում է. ԱԳ փոխնախարար

20:34 • 04.11.24

Միրզոյանը պետք է ԱԺ շենքից դուրս գար ԱԱԾ աշխատակիցների ուղեկցությամբ՝ գլուխը ներքև ու ձեռնաշղթաներով․ Էդգար Ղազարյան

18:39 • 04.11.24

«Լույսեր» բնակելի համալիրն ընդունեց իր առաջին բնակիչներին

11:12 • 04.11.24

Շուտով անդրադառնալու ենք արտոնյալ խմբերին, նրանք կունենան հանրային տրանսպորտից օգտվելու զեղչային համակարգ. Տիգրան Ավինյան

20:40 • 01.11.24

Հայաստանը լուծարվելու է, եթե հաջորդ ընտրությանը հանրությունը էլի վստահի Փաշինյանին․ Թագուհի Թովմասյան

19:51 • 01.11.24

Բիբլոս Բանկ Արմենիայի հովանավորությամբ անցկացվեց ԵՊՀ Տնտեսագիտության և կառավարման ֆակուլտետի 90-ամյակին նվիրված հանդիսավոր նիստը

13:40 • 31.10.24

Մեր ազգային անվտանգության ռազմավարության մեջ ընդգծել ենք հայկական խոհանոցը` որպես ազգային արժեք. Նիկոլ Փաշինյան

12:01 • 31.10.24

Մեր օրակարգում ԼՂ հիմնահարց չկա. հեգնական ժպիտը տեղին չէ, պարո՛ն Ռուստամյան. Միրզոյան

11:34 • 31.10.24

ՌԴ-ի հետ ամուր տնտեսական կապերով կապված ենք, չնայած կան տարաձայնություններ արտաքին քաղաքական որոշ հարցերում. Արարատ Միրզոյան

11:20 • 31.10.24

Մոտ ապագայում խաղաղության պայմանագրի այդ 1-2 ձևակերպումների շուրջ էլ համաձայնության կգանք և այն պատրաստ կլինի ստորագրման. Արարատ Միրզոյան

11:16 • 31.10.24

Թուրքիայի հետ ունենք դինամիկ երկխոսություն, բայց կառուցողական չէ, երբ նրանք մեր հարաբերությունների կարգավորումը կապում են Ադրբեջանի հետ. ԱԳ նախարար

20:57 • 30.10.24

Հեղափոխական, նոր, ժամանակակից ապրելակերպի բոլոր կողմերը հաշվի առնող. ինչ է առաջարկում Renshin ընկերության Skyline թաղամասը

20:38 • 30.10.24

Վրաստանի իշխանությունը ռուսամետ չէ, մեր շահերից բխում է, որ կոնֆլիկտ չունենա ՌԴ հետ․ Ջոնի Մելիքյան

16:15 • 29.10.24

ՄԻՊ-ը չի կարող իշխանության ու ընդդիմության բոլոր ցանկությունները կատարել. Անահիտ Մանասյան

15:17 • 29.10.24

Կարելի է «Շողակաթ»-ի բյուջեն ուղղել Հանրային ռադիոյին, ավելի արդյունավետ կլինի. ՔՊ-ական պատգամավոր

12:25 • 29.10.24

Ատեստավորված ուսուցիչների կեսը ստանում է 300,000 և ավելի դրամ աշխատավարձ. Ժաննա Անդրեասյան

20:38 • 28.10.24

Իշխանությունը կարող է գնալ արտահերթ ընտրությունների, որ չձևավորվի այլընտրանքային քաղաքական ուժ․ Երվանդ Թարվերդյան

12:15 • 28.10.24

Պետությունը հաց վաստակելու գործիք է, այսպես պետք է ընկալել պետությունը. Նիկոլ Փաշինյան

11:13 • 28.10.24

Համընդհանուր թշվառության մեջ մարդկանց բարեկեցությունն «աչքի փուշ» է դառնում. Փաշինյան

11:01 • 28.10.24

Համընդհանուր թշվառության մեջ մարդկանց վաստակը աչքի փուշ է դառնում. Փաշինյան

Տեսնել բոլորը

Ամենից շատ կարդացված նյութեր Այսօր Երեկ Շաբաթվա

Տնտեսություն

Գիտություն/տեխնիկա

Մշակույթ

Սպորտ

Իրադարձային

Մամուլի տեսություն

Քաղաքականություն

Իրավունք

Ժամանց