Անցումային արդարադատության նպատակը դրախտ բերելը չէ, բայց այն կարող է օգնել դժոխքից դուրս գալ․ ICT փորձագետ Ռուբեն Կարանզա

12:59 • 24.05.19
Իրավունք

«Անցումային արդարադատության գործիքների կիրառման հեռանկարները Հայաստանում» խորագրով խորհրդարանական լսումներին ելույթով հանդես եկավ ICT փորձագետ Ռուբեն Կարանզան, ով շեշտեց, որ ՀՀ-ում արդարադատությունը ևս պետք է կապված լինի հեղափոխության պահանջների և ակնկալիքների հետ։

«Անցումային արդարադատության նպատակը չէ մեզ դրախտ բերել, բայց այն կարող է մեզ օգնել դժոխքից դուրս գալ»,-ասաց նա։  

Ռուբեն Կարանզան նշեց, որ ՀՀ-ում 2018թ.-ի հեղափոխությանը նպաստեցին մինչ այդ տեղի ունեցած բողոքի ցույցերը, որոնք, ըստ նրա, մի կողմից թեև ճնշվեցին, բայց մյուս կողմից էլ խիզախություն ներշնչեցին քաղհասարակությանը՝ մասնավորապես 2008թ.-ի բողոքի ցույցերը, «Էլեկտրիկ Երևանի» ցույցերը, ինչպես նաև արդարադատության ձգտող այլ գործընթացները։

«ՀՀ-ի հիմնական հարցն այն մասին է՝ ինչպես վարվել ենթադրյալ մարդու իրավունքները խախտողների և կոռուպցիայի ենթադրյալ մեղավորների հետ։ Սխալ չէ մտահոգվել այդ իրավախախտողների արդար դատաքննության իրավունքների համար, բայց ճիշտ է պահպանել դատարանների անկախությունը ցանկացած գործով, այդ թվում նաև այն գործերով, որոնք վերաբերում են նրանց, ովքեր մեղադրվում են այդ ենթադրյալ մեղադրանքների մեջ և ամենաշատն են դրանց համար պատասխանատու»,-ասաց նա։

Այնպիսի հասարակությունում, երբ դատական անկախությունը պատրանք է եղել, որ պետության զավթումն է եղել նորմալ, քաղաքական գործիչները և օլիգարխները երկար ժամանակ անպատժելիություն են վայելել, քաղաքացիները մարդու իրավունքներից ու կոռուպցիայից հետևանքներից են տուժել, և նրանք էլ արդար դատաքննության իրավունք ունեն և արժանի են անկախ դատական համակարգին»,-ասաց նա:

Միջազգային փորձագետը նշեց, որ անցումային արդարադատությունը նախագծելիս քաղաքականություն մշակողները, քաղհասարկությունը, միջազգային սուբյեկտները պետք է հիշեն նրանց մասին, ովքեր ձայն չեն ունեցել ՀՀ-ում արդարադատության գործընթացներում երկար ժամանակ։ «Հիշենք նրանց ընտանիքների մասին, որոնք սպանվել, մարմնական  վնասվածք են ստացել 2008 թ.-ին,  խոշտանգումից կամ քաղաքական կալանավորումից տուժածներն են, սևազգեստ մայրեր են, ովքեր արդարության են ձգտել, թե ինչու են իրենց որդիները ոչ մարտական իրավիճակում սպանել, կամ այն թոշակառուները, որ ցրտի ու սովի պայմաններում են ապրում, այն դեպքում, երբ քաղաքական գործիքները հարստանում են, ուսանողների մասին, որոնք իրենց պայծառ ապագայի հույսն էին կորցրել»,-ասաց նա։

Ռուբեն Կարանզան  նշեց, թե ինչ կարող է տալ անցումային արդարադատությունը ՀՀ-ին։ Ըստ նրա՝ դա գործադիր, օրենսդիր և դատական իշխանության ճյուղերի նկատմամբ վստահության վերականգնումն է և դրա արտացոլումը։ «Այդ վստահությունը կարևոր է, որպեսզի իշխանությունը հատուցի արդարությամբ և հաշվետվողականությամբ, իսկ դրա համար ապահովում են նաև դատական իշխանության անկախությամբ էլ, և եթե դրա նկատմամբ չկա քաղաքացիների վստահություն, ոչինչ չի ստացվի»,-ասաց նա։

Փորձագետն ասաց, որ վեթինգի բազմաթիվ օրինակներ կան, որոնք մի շարք երկրներում ավելի լավ արդյունք ունեն, որոշներում ոչ, բայց նկատեց, որ ՀՀ-ի համար գրավիչ է տարածաշրջանի օրինակները դիտարկել ԵԽ-ի շրջանակում։

 

ԼՐԱՀՈՍ

ՕՐՎԱ ԿԱՐԵՎՈՐ

Տեսանյութեր

18:50 • 19.11.24

ԱրարատԲանկը` «Իմ անտառ Հայաստան»-ի կողքին․ Ազնավուրի անվան անտառ է հիմնվելու (տեսանյութ)

15:03 • 19.11.24

Սուբսիդիայի տոկոսը պահպանելով հնարավորինս նվազ՝ կավելացնենք քաղաքապետարանի եկամուտները. Ավինյան

14:07 • 19.11.24

«Ո՛չ 300 դրամներին»․ «Մայր Հայաստանը» Երևանի ավագանու նիստի ժամանակ ակցիա իրականացրեց

12:49 • 19.11.24

Մինչև 7 տարեկան երեխաները տրանսպորտով կերթևեկեն անվճար, թոշակառուները՝ 30% զեղչով. փոխքաղաքապետ

15:40 • 18.11.24

«Նոմա» ռեստորանը ներկայանում է նորովի. այն կընդունի իր հյուրերին նաև ձմռան ամիսներին

12:44 • 18.11.24

Այն, որ պաշտոնանկությունների մասին դուք գիշերն եք իմացել ու գրել, դա չի նշանակում, որ այդ գործընթացները տեղի են ունեցել գիշերը. Վահագն Ալեքսանյան

12:27 • 18.11.24

Հովիկ Աղազարյանի մասով կա հարուցված կարգապահական վարույթ, որը կունենա հետևանք. Վահագն Ալեքսանյան

12:18 • 18.11.24

Սափրվելը հետևանքներ էր ունենալու. մի՛ ափսոսացեք, շատ բան չենք կորցրել. Աղվան Վարդանյանը՝ պաշտոնանկությունների մասին

12:05 • 18.11.24

Այդ պաշտոնանկությունները դիտարկում եմ նախընտրական տրամադրությունների ներքո. Տիգրան Աբրահամյան

11:55 • 18.11.24

Օպերայի տարածքի շինությունները քանդելու ենք ու ստանանք կանաչ տարածք՝ մարդկանց օգտագործման համար. քաղաքապետ

11:54 • 18.11.24

Մենք մեր պահանջներում ավելի խիստ ենք լինելու, չենք հանդուրժելու անորակ սննդի մատակարարում մեր մանկապարտեզներ. Ավինյան

17:39 • 15.11.24

Վերելակը կանչեք՝ չի գա, գալիս մեծ-մեծ խոսում եք. Կոնջորյանը՝ ընդդիմությանը

16:18 • 15.11.24

Մե՞նք ենք «Հոկտեմբերի 27»-ի շահառուն, թե Անդրանիկ Քոչարյանը, որ այդ խառը վիճակում պաշտոնյաների ցանկ էր ներկայացնում, մեկն էլ ինքն էր. Քրիստինե Վարդանյան

13:21 • 15.11.24

Սասուն Միքայելյանի որդին այնքան լավ քաղաքապետ է, որ ասում են՝ «Սևակը Հրազդանի հետ է ամուսնացել»․ Անդրանիկ Քոչարյան

12:46 • 15.11.24

Կիրանցում անասունը սահմանն անցնու՞մ է. Փաշինյանը՝ Տավուշի մարզպետին

12:16 • 15.11.24

Ո՞վ է ում ձեռք առնում, ուզում եմ հասկանամ, ես «քյասիբի ռադիո» չեմ․ Փաշինյանն՝ իրավապահներին

12:05 • 15.11.24

Ոստիկանության զորքերը կենտրոնացված են Երևանում, այնպես կանենք, որ մարզերում էլ խնդիր չլինի. Փաշինյան

11:04 • 15.11.24

Դուք ոչ միայն Փաշինյանի, այլ Զավենիչի երկրպագուն եք. Խամոյանը՝ ՀԾԿՀ նախագահի թեկնածուին

15:48 • 14.11.24

Պարոն Աղազարյան Հովիկին ոչ ոք չի դատապարտի, որովհետև կառավարությունը չի ձախողվի. Աղազարյան

13:52 • 14.11.24

Կարդացի Անկախության հռչակագիրն ու սարսափելի եզրահանգման եկա՝ ՀՀ-ն չի կարող գոյություն ունենալ. Նիկոլ Փաշինյան

13:20 • 14.11.24

Բանակը մի՛ սրբագործեք, ասում են՝ մեր զինվորի ցավը տանեմ, դուրս կգա Մադագասկար․ Փաշինյան

12:34 • 14.11.24

Այսօրվա մեր հավաքական սոցիալ-հոգեբանությունն ու սոցիալ-մտածողությունն ապապետական է․ Փաշինյան

11:50 • 14.11.24

Աղազարյա՛ն, ջանդ յուղի, քո գլխին են սարքում, ա՛յ ընկեր, դու էլ ես նախկին դաշնակցական. Արթուր Խաչատրյան

11:21 • 14.11.24

Դուք Թուրքիային ու Ադրբեջանին՝ մեր անվտանգության երաշխավոր դարձնելը փաթեթավորել եք իրական Հայաստանի ներքո, որը շատ այլանդակ տեսք ունի. Քրիստինե Վարդանյան

11:02 • 14.11.24

Դուք ձգտում եք վերադարձնել պատմական Հայաստանը, որտեղ կաք դուք, չկա պետականություն ու կա գուբերնատոր դառնալու հնարավորություն. Արթուր Հովհաննիսյանը՝ ընդդիմությանը

20:37 • 13.11.24

Աթոռը պահելու համար Փաշինյանը պատրաստ է Պուտինի նկարը կախել գլխավերևում, հարց է՝ Պուտինը կտա՞, թե ոչ․ Նաիրա Կարապետյան

17:41 • 13.11.24

Չենք բարձրացնում Ադրբեջանի սահմանադրության փոփոխության հարցը, նույնը ակնկալում ենք իրենցից․ Փաշինյան

16:26 • 13.11.24

Այսօրվա ընդդիմությունը հաջորդ ԱԺ-ում չի լինի, իշխանությունն ավելի բարձր ձայներով կընտրվի․ Ալեն Սիմոնյան

15:47 • 13.11.24

Օկուպացված տարածքների խնդիրը ռազմական ճանապարհով լուծելու խնդիր դրված չէ․ Սուրեն Պապիկյան

14:51 • 13.11.24

Երիտասարդ տարիքում, երբ լսում էի «Կիլիկիա» երգը, լացում էի, երբ մեծացա, հասկացա՝ ինչի՞ լացեմ, Կիլիկիան՝ ուր, ես՝ ուր. Հովիկ Աղազարյան

14:11 • 13.11.24

Մենք առաջարկում ենք, որ էլի վարկ վերցնենք նոր սարքավորումների, արտադրանքի գեներացման համար, հետո շնորհակալություն եք հայտնելու. Խաչատուր Սուքիասյան

12:21 • 13.11.24

«ՀՀ ԶՈՒ-երն այսօր Հնդկաստանի համար դարձել են գովազդային վահանակ». «Պարոն Մանուկյանը քաղաքական լավ ելույթ ունեցավ, մի՛ խանգարեք». քննարկում ԱԺ-ում

10:44 • 13.11.24

Չե՞ք կարծում, որ բերետավորների հոգեկան առողջությունը ստուգելու կարիք կա․ Խաչատրյանը՝ Քոչարյանին

17:43 • 12.11.24

Գերիների ամբողջական վերադարձը պետք է նախապայման լինի ցանկացած բանակցության համար․ Քրիստինե Վարդանյան

15:23 • 12.11.24

Բաքվում պահվողներին վերադարձնելու ամենապատեհ առիթը COP29-ն է, հետո վերադարձի հավանականությունը հավասարվելու է զրոյի. Արթուր Խաչատրյան

15:11 • 12.11.24

Բաքուն հայ գերիներին օգտագործում է ՀՀ-ից զիջումներ կորզելու համար. Տիգրան Աբրահամյան

12:49 • 12.11.24

Եթե ունենայիք 100 մլն դոլար, որպես պետություն, ո՞ր ոլորտներին կուղղեիք. Խաչատուր Սուքիասյանը՝ նախարարին

12:19 • 12.11.24

Փաշինյանի ներկայությամբ խախտվել է «ՀՀ օրհներգի մասին» օրենքը

11:50 • 12.11.24

20,366 մարդ գնացել է երկրից, 12,700 աշխատատեղ է կրճատվել, գուցե թողեք պատմության անիվը նորմալ գնա՞. Արթուր Խաչատրյանը՝ Վահե Հովհաննիսյանին

11:29 • 12.11.24

«Այստեղ հաց, այստեղ կաց». քաղաքացին ՀՀ-ում պետք է տեսնի իր ապագան, 2025-ին 2 տրիլիոն հարկ կհավաքենք. նախարար

Տեսնել բոլորը

Ամենից շատ կարդացված նյութեր Այսօր Երեկ Շաբաթվա

Տնտեսություն

Գիտություն/տեխնիկա

Մշակույթ

Սպորտ

Իրադարձային

Մամուլի տեսություն

Քաղաքականություն

Իրավունք

Ժամանց